Γιατί οι γονείς πληγώνουν τόσο βαθιά;
20 Νοεμβρίου 2019
Όταν τοποθετούμε το καθετί στη θέση που του αξίζει μέσα μας, είναι εύκολο να βρούμε τις απαντήσεις για αυτά που θέλουμε. Όταν το ερώτημα είναι “πως αγαπώ εγώ τον εαυτό μου στο καθετί που ζω, πως νιώθω πως αξίζω και τι κάνω για αυτό”, είναι εύκολο να τοποθετηθούμε στους στόχους μας με κριτήρια αξίας για τον εαυτό μας
22 Νοεμβρίου 2019

Νεύρωση συμπτωμάτων ή χαρακτήρα

Ένας άνθρωπος που υποφέρει από ένα σύμπτωμα χρειάζεται να διακρίνει αν πρόκειται για νεύρωση συμπτωμάτων ή νεύρωση χαρακτήρα.

Ένα άτομο μπορεί να υποφέρει από κάποια μεμονωμένη νεύρωση, η οποία εμφανίζεται σε μια συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν στη ζωή του προκύπτουν γεγονότα που δεν μπορεί να διαχειριστεί, οδηγώντας τον στο να δυσκολεύεται να ελέγξει τα συναισθήματα και τις σκέψεις του. Σε αυτή την περίπτωση, θυμάται ότι στο παρελθόν ήταν καλά και ξαφνιάζεται από την κατάσταση που βιώνει.

Αν σας συμβαίνει κάτι παρόμοιο, μην ανησυχείτε. Όταν καταφέρετε να διαχειριστείτε τον εαυτό σας στις συγκεκριμένες περιστάσεις, θα αντιληφθείτε ότι είναι εφικτό να βγείτε από την κρίση. Ο εαυτός σας είναι οχυρωμένος με δύναμη, θετική ενέργεια και αισιοδοξία, καθιστώντας κάθε κρίση ευκαιρία για ανάπτυξη και μάθημα ζωής.

Από την άλλη πλευρά, ένας άνθρωπος του οποίου ο χαρακτήρας έχει διαποτιστεί από νευρωτικά πρότυπα πάσχει από νεύρωση χαρακτήρα. Σε αυτή την περίπτωση, κάθε φορά που συμβαίνει ένα γεγονός, βιώνει δυσάρεστα συναισθήματα, όπως οδύνη και θυμό, τα οποία δεν μπορούν να εκτονωθούν φυσιολογικά. Αντί να κάνουν τον φυσικό τους κύκλο και να αποφορτίσουν το άτομο, αυτά επαναλαμβάνονται συνεχώς, τόσο στο μυαλό όσο και στην καρδιά του. Επιπλέον, το άτομο συνειδητοποιεί ότι αντιδρούσε με τον ίδιο τρόπο από την παιδική του ηλικία.

Η διάκριση μεταξύ των δύο μορφών νεύρωσης είναι σημαντική, διότι η αντιμετώπισή τους διαφέρει. Ένα άτομο που πάσχει από νεύρωση συμπτωμάτων προσαρμόζεται πιο εύκολα στην πραγματικότητα, και η θεραπεία του είναι συνήθως σχετικά απλή. Αντιθέτως, στην περίπτωση της νεύρωσης χαρακτήρα, το άτομο πρέπει να δώσει έναν μεγάλο αγώνα, μέσω της θεραπείας που θα επιλέξει, για να καταφέρει να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα χωρίς μεγάλο συναισθηματικό κόστος.

Συχνά, τα συναισθήματα όπως θλίψη, λύπη ή θυμός ασκούν έλξη στο άτομο. Όταν βιώνει ένα γεγονός που προκαλεί αυτά τα συναισθήματα, εμπλέκεται συναισθηματικά και ταλαιπωρείται, δημιουργώντας σενάρια στη φαντασία του. Ακόμα και όταν ζει μια θετική κατάσταση, οι φόβοι του στήνουν ένα σκηνικό όπου το πραγματικό απουσιάζει. Στην πορεία της εξέλιξής του, φαντάζεται κινδύνους που δεν υπάρχουν, ενώ μια μειονεκτική εικόνα για τον εαυτό του παίρνει τον έλεγχο και επηρεάζει τις αποφάσεις του.

Το άτομο πιστεύει ότι τα γεγονότα είναι αυτά που το αναστατώνουν, όμως στην πραγματικότητα δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στην αληθινή του κατάσταση. Δεν αναγνωρίζει την αξία του εαυτού του, αμφισβητώντας το καλό που διαθέτει, ή επικεντρώνεται σε ό,τι ενισχύει την αρνητική του εικόνα. Αυτή η κατάσταση τον εμποδίζει να εξελιχθεί σε προσωπικό επίπεδο.

Φαντάσου για λίγο τον εαυτό σου σαν έναν ταξιδιώτη, που βρίσκεται σε ένα μονοπάτι γεμάτο προκλήσεις και σταυροδρόμια. Έχεις νιώσει ποτέ πως κάποια από τα εμπόδια που συναντάς μοιάζουν σαν να έχουν στηθεί εκεί από τα ίδια σου τα συναισθήματα ή τις σκέψεις; Σαν να μην προέρχονται από έξω, αλλά από μέσα σου; Αυτό το ταξίδι, όπου ο εσωτερικός κόσμος παλεύει να συμβαδίσει με την πραγματικότητα, είναι γεμάτο μάθημα, αλλά και δυσκολίες.

Αν έχεις νιώσει ότι κάποια περίοδο της ζωής σου τα συναισθήματά σου σε κατακλύζουν ξαφνικά, σαν μια καταιγίδα που εμφανίζεται απροειδοποίητα, μπορεί να είναι επειδή συμβαίνουν γεγονότα που σε ξεπερνούν. Είναι φυσιολογικό να νιώθεις αυτή τη σύγχυση, να απορείς γιατί δεν μπορείς να είσαι ο δυνατός εαυτός σου που θυμάσαι. Όμως, κράτησε αυτή τη σκέψη: είσαι ακόμη εκείνος ο δυνατός εαυτός. Η δύναμή σου δεν έχει χαθεί. Αντιθέτως, κάθε κρίση είναι μια πρόσκληση να θυμηθείς τη δύναμη που έχεις μέσα σου, μια ευκαιρία να την ξαναβρείς. Όταν το κάνεις, η καταιγίδα θα κοπάσει, και ο ήλιος θα εμφανιστεί ξανά.

Υπάρχει όμως και μια άλλη, πιο βαθιά και παλιά πρόκληση. Κάποιοι άνθρωποι νιώθουν πως αυτός ο αγώνας με τα συναισθήματά τους δεν είναι καινούργιος. Είναι σαν να κουβαλούν μέσα τους από πάντα μια εσωτερική πάλη. Όταν συμβαίνει κάτι δυσάρεστο, η θλίψη, ο θυμός ή η απογοήτευση δεν μοιάζουν να κάνουν τον φυσικό κύκλο τους για να φύγουν. Αντίθετα, εγκλωβίζονται, επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά, σαν ένας γνωστός ρυθμός που ξέρεις απέξω. Ίσως θυμάσαι να νιώθεις έτσι από παιδί, να βλέπεις τον εαυτό σου να στέκεται απέναντι σε κάθε πρόκληση με την ίδια δυσκολία, την ίδια ένταση συναισθημάτων.

Αν σου συμβαίνει αυτό, θέλω να σου πω κάτι πολύ σημαντικό: δεν είσαι μόνος σε αυτό το ταξίδι. Η πρόκληση που αντιμετωπίζεις, όσο μεγάλη κι αν μοιάζει, μπορεί να ξεπεραστεί. Είναι όμως ένας αγώνας που απαιτεί υπομονή, αυτογνωσία και, πολλές φορές, βοήθεια. Η νεύρωση χαρακτήρα, όπως ονομάζεται, έχει βαθιές ρίζες. Είναι σαν ένα δέντρο που έχει μεγαλώσει μέσα σου, αλλά όχι πάντα προς τη σωστή κατεύθυνση. Χρειάζεται προσοχή, φροντίδα και προσπάθεια για να κατευθύνεις αυτό το δέντρο ώστε να ανθίσει.

Όταν οι φόβοι στήνουν ένα σκηνικό φαντασίας γεμάτο κινδύνους που δεν υπάρχουν, θυμήσου: αυτά τα σενάρια δεν είναι η πραγματικότητα. Είναι η φωνή της ανασφάλειας, που σου ψιθυρίζει πως δεν είσαι αρκετός. Αλλά αυτή η φωνή δεν είναι εσύ. Εσύ είσαι κάτι πολύ πιο σπουδαίο από αυτήν. Είσαι το φως που προσπαθεί να βγει μέσα από το σκοτάδι, η δύναμη που παλεύει να επικρατήσει απέναντι στην αμφισβήτηση.

Και κάθε φορά που νιώθεις πως η αρνητική εικόνα για τον εαυτό σου σε κρατά πίσω, θέλω να θυμάσαι το εξής: έχεις τη δυνατότητα να εξελιχθείς. Κάθε βήμα που κάνεις προς την κατεύθυνση της αυτογνωσίας, της αυτοαποδοχής, είναι μια μικρή νίκη. Δεν έχει σημασία πόσο μικρό μοιάζει το βήμα. Σημασία έχει να συνεχίζεις.

Το μονοπάτι σου μπορεί να είναι διαφορετικό από των άλλων. Μπορεί να είναι πιο δύσβατο, πιο ανηφορικό. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αξίζει να το διαβείς. Γιατί στο τέλος, αυτό το ταξίδι σε οδηγεί σε ένα πιο βαθύ, πιο αληθινό, πιο αυθεντικό κομμάτι του εαυτού σου. Και εκεί, θα βρεις την ελευθερία και την ειρήνη που τόσο σου αξίζουν.

Αγγελική Μπολουδάκη – Ειδικός Ψυχικής Υγείας