Απώλεια και νοσταλγία

«Ό,τι με βασανίζει κατά βάθος είναι η οριστική απώλεια ανθρώπων, τόπων και τρόπων και το ανέφικτο της επιστροφής»

Μιχάλης Γκανάς

Αυτό που βαραίνει την καρδιά μας δεν είναι απλώς η απώλεια, αλλά η οριστικότητά της. Οι άνθρωποι που αγαπήσαμε, τα μέρη που μας μεγάλωσαν, οι τρόποι που κάποτε όριζαν τον κόσμο μας… Όλα αυτά φεύγουν, αλλά δεν χάνονται απαλά. Φεύγουν αφήνοντας πίσω τους ένα κενό που αντηχεί στη σιωπή.

Η απώλεια ανθρώπων είναι από τις πιο βαθιές πληγές που μπορεί να φέρει ο χρόνος. Ορισμένοι από αυτούς έφυγαν για πάντα, άλλοι χάθηκαν στον λαβύρινθο της απόστασης ή των διαδρομών που δεν θα συναντηθούν ποτέ ξανά. Δεν μπορούμε να τους αγγίξουμε πια, δεν μπορούμε να μοιραστούμε μαζί τους το παρόν μας. Κι αυτό το “ποτέ ξανά” είναι μια αίσθηση που σε καθηλώνει, γιατί η αγάπη που νιώσαμε παραμένει εκεί, άσβεστη, ζητώντας να βρει δρόμο να εκφραστεί.

Τα μέρη που γνωρίσαμε, που συνδέσαμε με στιγμές ζωής, αλλάζουν κι αυτά. Μπορεί να ξαναπάμε, αλλά δεν είναι τα ίδια. Τα σπίτια γεμίζουν με άλλους ανθρώπους, οι δρόμοι γεμίζουν με άλλες ιστορίες. Ακόμα κι αν οι τοίχοι είναι ίδιοι, το συναίσθημα δεν είναι. Αυτό που μας έκανε να νιώθουμε “εκεί” δεν μπορεί να επιστραφεί, και γι’ αυτό μας λείπει περισσότερο από ποτέ.

Ύστερα είναι οι τρόποι. Αυτοί οι μικροί καθημερινοί ρυθμοί, οι τελετουργίες που δίναν νόημα στις μέρες μας. Η βόλτα στη γειτονιά με την ίδια συντροφιά, τα καλοκαίρια με μυρωδιές από παιδική ηλικία, οι φωνές των ανθρώπων γύρω μας που πια δεν ακούμε. Αυτοί οι τρόποι ξεθωριάζουν αθόρυβα, ώσπου ξαφνικά συνειδητοποιούμε ότι έχουν φύγει για πάντα.

Κι εκεί έρχεται η πιο πικρή διαπίστωση: δεν μπορούμε να επιστρέψουμε. Ακόμα κι αν το προσπαθήσουμε, όλα θα είναι διαφορετικά. Εμείς είμαστε διαφορετικοί. Οι αναμνήσεις μένουν, αλλά δεν είναι παρά μια σκιά της ζωής που κάποτε ζήσαμε. Δεν μπορούν να αντικαταστήσουν το πραγματικό.

Κι όμως, υπάρχει κάτι δυνατό μέσα σε αυτή την απώλεια. Η θλίψη είναι μια μαρτυρία ότι ζήσαμε, ότι αγαπήσαμε, ότι ήμασταν μέρος αυτής της ζωής. Οι αναμνήσεις, όσο θολές κι αν είναι, μας δίνουν την ευκαιρία να κρατήσουμε ζωντανά όλα όσα χάσαμε. Κι ίσως η ομορφιά της απώλειας να βρίσκεται στην προσπάθεια να τα θυμόμαστε, να τα τιμούμε. Μέσα από αυτό, η ζωή βρίσκει πάλι έναν τρόπο να συνεχίζεται.

Αγγελική Μπολουδάκη