Της Ιουλίας Πιτσούλη
Η αγκιναριά στο γλαστράκι ίσα που έφτανε σε ύψος μιας παλάμης. Την αγοράσαμε από ένα βιολογικό φυτώριο στην Αθήνα, την βάλαμε στο πορτ μπαγκάζ και την ταξιδέψαμε στην ορεινή Κορινθία, ως το ήσυχο χωριό Νέες Βρυσούλες.
Εκεί, στο Κτήμα Νοόσφαιρα είχαμε προετοιμάσει ειδικό χώρο γι᾽ αυτήν στον μικρό λαχανόκηπο. Είχαμε αφρατέψει το χώμα, το είχαμε εμπλουτίσει με κομπόστ, είχαμε ρίξει μια χούφτα άσπρα χαλικάκια ζεόλιθου (το ορυκτό θαύμα για τα φυτά)και την ενθρονίσαμε θριαμβευτικά. Δεν είμαστε αγρότες, μαθαίνουμε λίγο λίγο στην πράξη. Ρωτάμε, μάς συμβουλεύουν, έρχονται κάποιοι ειδικοί και μάς βοηθάνε κατά καιρούς, ψάχνουμε στο διαδίκτυο και μαθαίνουμε νέες αποτρόπαιες λέξεις όπως τετράνυχος και ωίδιο που παραμονεύουν για να φάνε πρώτα τα ωραία μας λαχανικά.
Μια νικάμε εμείς και μια ο περονόσπορος. Ωστόσο η αγκιναριά τα κατάφερε, έστω και με καθυστέρηση. Της πήρε δύο χρόνια, ψήλωσε ενάμισυ μέτρο και ξεδίπλωσε τα γκριζοπράσινα φύλλα της σαν κορινθιακό κιονόκρανο. Έτσι, ύστερα από αρκετά ποτίσματα και βιολογικά λιπάσματα, επιτέλους γεννήθηκαν και ωρίμασαν τέσσερις αγκινάρες σαν πράσινοι πυρσοί που κουνούσαν θριαμβευτικά το μωβ λοφίο τους, ολόφρεσκες και λαχταριστές.
Κατέστρεψες το διαμάντι!
Αλλά στο τραπέζι θα καθόμασταν πέντε. Δεν πειράζει, θα τις μοιραζόμασταν. Τις φαντάστηκα νοστιμομαγειρεμένες να αναπαύονται σαν κυπελάκια θριάμβου πάνω σε έναν πράσινο λόφο από αρακά με άνιθο. Και ήρθε επιτέλους η στιγμή να απολαύσουμε το αποτέλεσμα τόσου κόπου δύο ετών! (Την πρώτη σοδειά την είχαμε χάσει γιατί κάναμε τη συγκομιδή πολύ αργά από άγνοια και οι αγκινάρες είχαν γίνει σαν ξύλα).
Όταν όμως έφτασε η πιατέλα στο τραπέζι ήρθε μαζί της και η φρικτή διάψευση: “πού είναι η αγκινάρες; Δεν τις μαγείρεψες; Μόνο αρακά βλέπω.” Η μαγείρισσα με κοίταξε πρόσχαρα ῾᾽Μέσα στον αρακά είναι. Τις έκοψα μικρά, μικρούτσικα κομματάκια για να φτάσουν για όλους. Αν κοιτάξεις θα διακρίνεις κάτι μικρά μωβ μέσα στον αρακά῾᾽.
Ιερή επικούρεια φρίκη με κατέλαβε :῾῾Τι λες κορίτσι μου; Κάναμε τόσο κόπο, τα βάλαμε με δυο χειμώνες, δυο καλοκαίρια, μύκητες, χρυσόμυγες, κάθε λογής ασθένειες φυτών, περιμέναμε τόσο καιρό για να φάμε επιτέλους τέλειες βιολογικές αγκινάρες και αντί να τις αφήσεις ολόκληρες για να τις μοιραστουμε, κόβοντάς τες έστω στη μέση, τις κομμάτιασες σε αόρατα μικρά θραύσματα μέσα στον αρακά; Πού ακούστηκε!”
Η μαγείρισσα κοίταξε σαστισμένη. Στην δική της λογική ήταν μια χαρά.
Το κόκκινο του θυμού, το μαύρο της απογοήτευσης, το μαυροκόκκινο της επίθεσης: ῾᾽Ξερεις τι έκανες; Σαν να έκανες σκόνη ένα διαμάντι 40 καρατίων. Τις κατέστρεψες!᾽᾽
Δεν ήταν μόνο ο Επίκουρος που υποστήριζε την απόλαυση της γεύσης. Ήταν κυρίως η ιστορία: πόσα είχαν συμβεί για να φτάσουν οι αγκινάρες στην κουζίνα μας. Και η προσδοκία: πώς περίμενα να φτάσουν από την κουζίνα στο πιάτο μας: ολόκληρες! Ο θυμός στον τόνο της φωνής μου συνάντησε το ντροπιασμένο και στενοχωρεμένο βλέμμα της μαγείρισσας που ήταν ευτυχώς πιο ηχηρό και με ξύπνησε.
Το ξυπνητήρι του Επίκτητου και των Μαθημάτων Θαυμάτων
Τι ωραίο ανακουφιστικό ξύπνημα. Δεν το έκανα μόνη μου. Ήρθαν τα Μαθήματα Θαυμάτων και μου πρότειναν ῾῾θα ήθελες να έχεις ειρήνη αντί γι᾽αυτό;᾽᾽ Ναι, ήθελα! Και ήρθε κι ο δούλος- φιλόσοφος, ο Επίκτητος να συνηγορήσει: ῾῾Δεν είναι τα πράγματα που μας ταράσσουν αλλά η γνώμη μας γι αυτά᾽᾽. Έτσι όμορφα η στωϊκή φιλοσοφία συνάντησε ξανά τα Μαθήματα Θαυμάτων που επιβεβαιώνουν ῾῾το μόνο νόημα που έχουν όλα όσα βλέπω είναι το νόημα που εγώ τους έχω αποδώσει᾽᾽.
Και όλα μαζί αυτά άστραψαν στο νου σε μια ερώτηση : ᾽᾽κι αν η κανονικότητα για μένα θα ήταν να πρέπει η αγκινάρα να βρίσκεται σε ψήγματα μέσα στον αρακά; Θα είχα κανένα πρόβλημα;῾῾Και ω του θαύματος ο θυμός και η απογοήτευση υποχώρησαν μαζί με τις Επικούρειες γευστικές προσδοκίες γιατί τώρα είχα βρει κάτι πιο σαγηνευτικό: την απελευθέρωση από τον πόνο (ο θυμός και η απογοήτευση είναι σαφώς μορφές πόνου).
Όποια επένδυση σε χρόνο, χρήμα, εργασία κι αν έχουμε κάνει υπηρετεί πάντα μια πεποίθηση που έχουμε στο νου μας. Όταν τα πράγματα δεν έρχονται όπως τα θέλουμε αιτία του πόνου μας δεν είναι η εξωτερική ασυμφωνία αλλά η εσωτερική θέση-πεποίθηση. Αν καταφέρουμε να απαλλαγούμε από την πεποίθηση ότι τα πράγματα πρέπει να έρχονται όπως τα επιθυμούμε τότε ακαριαία ο πόνος θα σταματήσει. Το ζητούμενο είναι να είμαστε ευτυχείς όχι να υποτάξουμε τον κόσμο στα θέλω μας. Κι αυτό το καταφέρνουμε απαλάσσοντας τον εαυτό μας από την ακαμψία των πεποιθήσεών μας. Έτσι μπορούμε επιτέλους να απολαύσουμε ανέμελα ένα ωραίο πιάτο αρακά με αγκινάρες! Και σε αυτό θα συμφωνούσε κι ο Επίκουρος.
Ιουλίας Πιτσούλη
Ευχαριστώ: https://www.noosfera.gr/epiktitos-epikoyros-ki-agkinares-me-araka/