Το βαρύτερο φορτίο για ένα παιδί, είναι η ζωή που δεν έζησαν οι γονείς του. Καρλ Γιουνγκ
22 Μαΐου 2018
Πόσος χρόνος μένει στον μέσο άνθρωπο να γευτεί το αλάτι της ζωής;
23 Μαΐου 2018

“Το ελάχιστο θέλησα και με τιμώρησαν με το πολύ”. Ο. Ελύτης

 

Γιατί, άραγε, δυσκολεύομαι να συνδεθώ συναισθηματικά;

Γιατί, ενώ είμαι άνθρωπος που αναλαμβάνει υποχρεώσεις, που χαίρεται όταν τις διεκπεραιώνει, που είναι εκεί για τους άλλους, όταν πρόκειται να συνδεθώ συναισθηματικά με τον σύντροφό μου, φοβάμαι και, με διάφορους τρόπους, ακυρώνω τη σύνδεσή μας, περιορίζοντας την επιθυμία μου; Ο σύντροφός μου είναι ένας άνθρωπος που δεσμεύεται, που είναι εκεί ουσιαστικά. Συνδέεται συναισθηματικά μαζί μου, με νιώθει, αλλάζει για να μπει στη θέση μου και να με καταλάβει.

Εγώ, αν και δεσμεύομαι, είμαι εκεί για εκείνον, δεν συνδέομαι συναισθηματικά. Αδυνατώ να τον συναισθανθώ, να πλαστώ μαζί του, να γίνω λίγο εκείνος, να δεχτώ να ταυτιστεί με κάτι δικό μου. Είμαι εκεί, αλλά δεν νιώθω το “μαζί” για να το μοιραστώ.

Από παιδί έμαθα να κάνω πράγματα για τους άλλους. Να προσφέρω συνεχώς, να δίνω, να καταλαβαίνω τι θέλει ο άλλος και να το κάνω. Έμαθα να δίνω, όχι όμως να δίνομαι. Αυτό με κούρασε. Έμαθα να μπερδεύω την έννοια της συναισθηματικής σύνδεσης με την υποχρέωση να κάνω κάτι για τους άλλους. Δεν έμαθα να μοιράζομαι, να δέχομαι, να ανοίγω την καρδιά μου στη συναισθηματική προσφορά του ανθρώπου μου.

Για πολλά χρόνια δεν έβαζα στάνταρ που να ανταποκρίνονταν στην αξία μου, ώστε να επιλέγω σύμφωνα με αυτά. Οι επιλογές μου ήταν επιλογές ανάγκης, οπότε αυτό που αναζητούσα ήταν ανθρώπους που είχαν καταφέρει λιγότερα από μένα, ανθρώπους εξαρτημένους από μένα, νομίζοντας πως θα με επιβεβαίωναν ή ήταν επιλογές όπου συμβιβαζόμουν, αλλά στην πραγματικότητα δεν ανταποκρίνονταν στην αξία μου.

Όταν ακούω για συναισθηματική σύνδεση, φαντάζομαι την εικόνα ενός ανθρώπου που κοπιάζει ενώ είναι φορτωμένος με ένα πολύ μεγάλο βάρος. Κοιτά μόνο εκεί που σκέφτεται να πάει, χωρίς να απολαμβάνει τις μικροχαρές που του δίνουν ζωή. Σαν καταναγκασμός, όπου απλά επαναλαμβάνεις μηχανικά κάποιες κινήσεις. Έτσι όπως έχω φανταστεί το “μαζί”, μόνο επιθυμητό δεν μπορεί να μου είναι.

Το βάρος δεν μας το προκαλεί η δέσμευση ούτε η συναισθηματική σύνδεση. Το να δεσμευόμαστε σημαίνει ότι είμαστε εκεί για τον εαυτό μας, ότι αναλαμβάνουμε αυτό που είμαστε και διαμορφώνουμε τον εαυτό μας σύμφωνα με την αλήθεια μας. Είμαστε εκεί για τους ανθρώπους μας με ουσιαστικό τρόπο, με ενδιαφέρον για αυτό που θέλουμε εμείς και για αυτό που θέλουν εκείνοι, με σεβασμό στον εαυτό μας και στον άλλο άνθρωπο. Με εκτίμηση της αξίας μας και του άλλου.

Αν αποβάλλουμε κάθε λάθος τρόπο με τον οποίο κοιτούσαμε τον εαυτό μας, είναι πιο εύκολο να δεσμευτούμε με την αλήθεια μας. Να την αναλάβουμε με ευθύνη, χωρίς να την θεωρούμε λάθος, αφού δεν θα αποδίδουμε σε εκείνη το βάρος που νιώθουμε από άλλα πράγματα. Αν συμφιλιωθούμε με τις επιθυμίες μας και τις θρέψουμε με αγάπη, θα κάνουμε ό,τι θέλουμε επειδή το θέλουμε αληθινά και όχι από αντίδραση σε αυτά που νομίζαμε ως παιδιά.

Αν νιώθεις βάρος όταν δεσμεύεσαι ή όταν επενδύεις συναισθηματικά, είναι γιατί έχεις ερμηνεύσει τη δέσμευση και τη συναισθηματική επένδυση ως θυσίες που πρέπει να κάνεις για τους άλλους, ενάντια στον εαυτό σου. Την έχεις ταυτίσει με την υποχρέωση ότι πρέπει να γίνεσαι τα πάντα για τους άλλους, χάνοντας τον εαυτό σου ή επιτρέποντας να σε καταπιεί ο άλλος. Όταν δεσμεύεσαι και επενδύεις συναισθηματικά, χρειάζεται να αναρωτιέσαι: “Αυτό που κάνω μου αρέσει αληθινά; Εξελίσσει την αξία μου; Βοηθά τη δημιουργικότητά μου; Ενισχύει την ελευθερία μου να είμαι ο εαυτός μου;” Νιώθω τη χαρά του δημιουργικού παιδιού μέσα μου που λέει: “Αυτό που κάνεις σε κάνει πιο ευφάνταστο, πιο δημιουργικό, πιο τολμηρό, πιο αποφασιστικό” ή νιώθω την αντίδραση του μικρού παιδιού που λέει: “Θα αντιδράσω σε όποιον είμαι θυμωμένη με αυτό που θα κάνω, χωρίς να σκέφτομαι αν μου δίνει αληθινή χαρά, αν συμβαδίζει με την αξία μου;” Όπως όταν ήμουν παιδί, ήταν φορές που έκανα ό,τι έκανα, όχι επειδή το ήθελα, αλλά γιατί με αυτόν τον τρόπο αντιδρούσα σε αυτό που ήθελαν οι γονείς μου για μένα.

Αν όταν δεσμεύεσαι, όταν επενδύεις συναισθηματικά, νιώθεις φόβο ή άγχος, σημαίνει ότι κάτι χρειάζεται να λύσεις μέσα σου, κάτι που έχει να κάνει κυρίως με την ενοχή να τολμάς σε ό,τι σου κάνει καλό, σε ό,τι σε κάνει να κατακτάς τα δικά σου ύψη. Ο άνθρωπος που εξελίσσεται, το πετυχαίνει κυρίως μέσα από δεσμούς αγάπης, χάρη σε σχέσεις αλήθειας. Αλλά για να τολμήσει σε αυτές, χρειάζεται μια υπέρβαση: Χρειάζεται να πει στον εαυτό του ότι του κάνει καλό να ανοίγει την καρδιά του και να δημιουργεί χώρο σε αυτήν για τους ανθρώπους του. Αλλά, πάνω απ’ όλα, να πιστέψει ότι μπορεί να πετυχαίνει και να δημιουργεί καλύτερες και πιο ουσιαστικές σχέσεις από εκείνους που τον μεγάλωσαν.

Η δέσμευση, όπως και η συναισθηματική σύνδεση, δίνει χαρά. Δεν είναι βάρος ούτε κόπος. Μόνο όταν γινόμαστε ένα με τα συναισθήματά μας και με έναν άνθρωπο, τον νιώθουμε ουσιαστικά. Μόνο όταν αφοσιωνόμαστε μεγαλώνουμε μαζί του, ωριμάζουμε, γινόμαστε πιο υπεύθυνοι, πιο ενωμένοι με τον εαυτό μας.

 

Αγελική Μπολουδάκη – Ειδικός Ψυχικής Υγείας