Ελευθερία και Ευθύνη: Μια Ισορροπία Αυτογνωσίας
Ελευθερία δεν σημαίνει ότι κάνουμε ό,τι θέλουμε χωρίς συνέπειες, αλλά ότι συνειδητοποιούμε τις δυνατότητες και τα όριά μας. Ελεύθεροι είμαστε όταν μπορούμε να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις συμπεριφορές μας, όταν σεβόμαστε τις αξίες μας και τους προσωπικούς μας κανόνες, όπως και όταν αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τις επιλογές μας, αναγνωρίζοντας και αποδεχόμενοι τις συνέπειες.
Όταν ακολουθούμε τυφλά τους κανόνες των άλλων ή αντιδρούμε χωρίς επιχειρήματα, δεν νιώθουμε ελεύθεροι. Η πραγματική ελευθερία έρχεται όταν σεβόμαστε τις δικές μας αξίες, καθώς και των άλλων, και όταν οι επιλογές μας γίνονται με υπευθυνότητα. Είμαστε ελεύθεροι όταν δρούμε με σεβασμό τόσο προς τον εαυτό μας όσο και προς ό,τι δημιουργούμε.
Ωστόσο, μέσα μας υπάρχει ένα εσωτερικό παιδί, πληγωμένο από το παρελθόν, που αναζητά συνεχώς την εκπλήρωση των αναγκών του. Για το παιδί αυτό, η ελευθερία ταυτίζεται με την πρόσκαιρη ηδονή, και οι πράξεις του αποσκοπούν στην άμεση ικανοποίηση χωρίς υπολογισμό των συνεπειών. Το εσωτερικό αυτό παιδί επιθυμεί να ζήσει ό,τι δεν έζησε, να αποδείξει ότι αξίζει, να επιβεβαιωθεί άμεσα.
Ελεύθεροι νιώθουμε όταν θεραπεύουμε το ανυπόμονο εσωτερικό μας παιδί, όταν του παρέχουμε τη φροντίδα που χρειάζεται, ώστε οι επιθυμίες του να ευθυγραμμίζονται με τον σεβασμό και τις αξίες μας. Όταν νιώθουμε ελεύθεροι, κάθε μας πράξη ευθυγραμμίζεται με τις αξίες μας. Αντίθετα, όταν αισθανόμαστε εξαρτημένοι, κυριαρχεί η αγωνία για στιγμιαία ικανοποίηση, χωρίς σκέψη για τις συνέπειες στον εαυτό μας ή στους άλλους.
Η ελευθερία προκύπτει όταν ενεργούμε σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας. Αν είμαστε δημιουργικοί, οι πράξεις μας πρέπει να ενισχύουν τη δημιουργικότητά μας.
Η αληθινή ελευθερία έρχεται με την αποδοχή του εαυτού μας. Οι εμπειρίες μας δεν μας καθορίζουν, αλλά μας δείχνουν τον δρόμο προς το μέλλον. Κάθε βίωμα, όταν το αναστοχαζόμαστε με αγάπη για τον εαυτό μας, γίνεται φως που μας καθοδηγεί.
Η κατανόηση των συναισθημάτων μας είναι καθοριστική για την ελευθερία. Όταν αγκαλιάζουμε τα συναισθήματά μας, ο θυμός μετατρέπεται σε όρια, η ζήλια σε ευγνωμοσύνη και η πικρία σε συγχώρεση. Η αίσθηση της ελευθερίας αναπτύσσεται όταν συνειδητοποιούμε ότι η ελευθερία μας σταματά εκεί που αρχίζει του άλλου, και το αντίστροφο. Τα όρια και η αυτεπίγνωση μας βοηθούν να αποφασίζουμε ποιες πράξεις θα ανεχθούμε και ποιες θα απορρίψουμε.
Η πραγματική ελευθερία έρχεται όταν επιλέγουμε αυτό που μας αξίζει, όταν δεν προσπαθούμε να αφομοιωθούμε για να ανήκουμε κάπου. Οι επιλογές μας πρέπει να βασίζονται στη σταθερότητα, τη συνέπεια και τον σεβασμό προς εμάς και τους άλλους. Η επιθυμία να βλέπουμε τον άλλον όπως είναι, χωρίς να τον αλλάζουμε, αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ελευθερίας.
Η ελευθερία συνοδεύεται από ευθύνη και, πολλές φορές, από απώλειες, καθώς απαιτεί προτεραιότητες. Αντί να συμπεριφερόμαστε όπως τα παιδιά που θέλουν όλα τα παιχνίδια για τον εαυτό τους, μαθαίνουμε να λειτουργούμε με ωριμότητα, επιλέγοντας ό,τι είναι ουσιαστικό.
Είμαστε ελεύθεροι όταν συνδεόμαστε με τον πυρήνα της ύπαρξής μας, όταν κάθε πτυχή της προσωπικότητάς μας εκφράζεται με αυθεντικότητα. Η εσωτερική μας ομορφιά, καθώς και η ομορφιά του κόσμου γύρω μας, αναδεικνύεται όταν αναγνωρίζουμε την αξία της. Κάθε τι που ωριμάζει στον σωστό χρόνο είναι πραγματικά όμορφο.
Είμαστε ελεύθεροι όταν εκφράζουμε κάθε πτυχή μας με την πεποίθηση ότι αξίζουμε την αποδοχή για αυτό που είμαστε. Είμαστε ελεύθεροι όταν περιστοιχιζόμαστε από ανθρώπους που μπορούν να δουν την αλήθειά μας χωρίς να την επικρίνουν ή να αμφισβητούν την ύπαρξή μας. Με εκείνους που χωρούν και αγκαλιάζουν την αλήθεια μας, μπορούμε να είμαστε πραγματικά ο εαυτός μας.
Μέσα μας υπάρχει ένα δημιουργικό παιδί, το οποίο μπορούμε να βοηθήσουμε να υλοποιήσει τα σχέδιά του με την ειλικρίνεια και τη χαρά του παιχνιδιού. Η πίστη στον εαυτό μας, ο αυτοσεβασμός και η αυτοεκτίμησή μας είναι τα κλειδιά για μια αίσθηση ελευθερίας που είναι ανάλαφρη και θα έχει νόημα. Στη σύνδεσή μας με τον εαυτό μας και τους άλλους, δημιουργούμε έναν κόσμο όπου μπορούμε να ανήκουμε με αυθεντικότητα και σεβασμό, όπου χωράμε και μας χωράει.
Αγγελική Μπολουδάκη
