Μήπως μεγάλωσες με έναν γονιό που είχε ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά;

Μεγάλωσες ίσως μέσα σε μια οικογένεια όπου ο γονιός σου έθετε τις δικές του ανάγκες πάνω απ’ όλα. Ίσως αισθανόσουν ότι δεν ήσουν ποτέ αρκετός/ή, ότι δεν μπορούσες να φτάσεις τις προσδοκίες του, ό,τι κι αν έκανες. Αν οι ενοχές σε συνοδεύουν σε κάθε βήμα της ζωής σου, αν αμφισβητείς συχνά την αξία σου και προσπαθείς να αποδείξεις ποιος/α είσαι, ίσως η παιδική σου ηλικία άφησε πληγές που ακόμα αναζητούν επούλωση.

Ίσως ο γονιός σου ζητούσε διαρκώς την αγάπη και τον θαυμασμό σου. Ίσως ποτέ δεν παραδεχόταν τα λάθη του, επιλέγοντας αντίθετα να σου ρίξει το βάρος των καταστάσεων. Μπορεί να σε έκανε να αμφιβάλλεις για την ίδια την πραγματικότητα, πείθοντάς σε ότι οι δικές σου ανάγκες, τα συναισθήματα, ακόμα και οι αναμνήσεις σου δεν είχαν αξία. Ίσως σε έκανε να αισθάνεσαι υπεύθυνος/η για τη διάθεσή του – σαν να έπρεπε να είσαι εσύ ο ώριμος, ο ενήλικας, για να διατηρηθεί η ηρεμία στο σπίτι.

Ίσως αντιμετώπιζε τη σχέση σας ανταγωνιστικά. Ίσως σε επαινούσε μπροστά στους άλλους, αλλά όταν ήσασταν μόνοι, οι λέξεις του σε πλήγωναν βαθιά. Μπορεί να ένιωθες ότι η αγάπη του εξαρτιόταν από το τι πετύχαινες, και όταν αποτύγχανες, αποσυρόταν – σωματικά ή συναισθηματικά. Ίσως διαχώριζε εσένα και τα αδέρφια σου, ενισχύοντας τη ζήλεια, την αντιπαλότητα και την ανασφάλεια.

Μήπως η ανάγκη σου να διαφοροποιηθείς από εκείνον αντιμετωπιζόταν ως απειλή; Ίσως επιζητούσε την αδιάκοπη προσοχή σου, αφήνοντάς σε συναισθηματικά εξαντλημένο/η. Ίσως σε έβλεπε σαν προέκταση του εαυτού του, περιμένοντας να ανταποκρίνεσαι συνεχώς στις ανάγκες του, και όταν αυτό δεν συνέβαινε, σε απέρριπτε ή σε τιμωρούσε – ίσως με σιωπή, ίσως με λόγια που σε έκαναν να αισθάνεσαι μικρός/ή.

Αν σου φέρνει μνήμες η εικόνα ενός γονιού που χρησιμοποιεί την ενοχή για να σε ελέγχει, που απαιτεί την προτεραιότητα των δικών του αναγκών εις βάρος των δικών σου, δεν είσαι μόνος/η. Πιθανόν να έχεις μεγαλώσει μαθαίνοντας να αγνοείς τις δικές σου ανάγκες, να προσαρμόζεσαι συνεχώς στις απαιτήσεις των άλλων, να προσπαθείς ακούραστα να κρατάς τις ισορροπίες, ακόμα και όταν αυτό σε πλήγωνε.

Αυτό το μοτίβο μπορεί να σε ακολουθεί ακόμα. Ίσως νιώθεις ότι δεν αξίζεις την αγάπη ή ότι πρέπει να αποδεικνύεις συνεχώς την αξία σου. Ίσως δυσκολεύεσαι να θέτεις όρια, φοβούμενος/η την απόρριψη ή τον θυμό των άλλων. Μπορεί να αναζητάς σχέσεις που σου προσφέρουν ψήγματα προσοχής, παραβλέποντας την έλλειψη συνέπειας ή ουσιαστικής σύνδεσης, μόνο και μόνο για να νιώθεις ότι δεν είσαι μόνος/η.

Όμως, να θυμάσαι κάτι: Είσαι αρκετός/ή. Δεν είσαι υπεύθυνος/η για τη συναισθηματική ευημερία κανενός άλλου, πέρα από τον εαυτό σου. Η ψυχική σου υγεία, η γαλήνη σου, είναι θεμελιώδεις. Δεν οφείλεις να θυσιάζεις την ευημερία σου για χάρη οποιασδήποτε σχέσης, ακόμα κι αν αυτή είναι οικογενειακή. Μπορείς να βάλεις όρια, να πεις “όχι”, να διεκδικήσεις την αξία σου.

Αν αυτά τα λόγια σε αγγίζουν, αν βλέπεις τον εαυτό σου σε αυτές τις περιγραφές, να ξέρεις ότι υπάρχει δρόμος για να θεραπεύσεις αυτές τις πληγές. Δεν χρειάζεται να κουβαλάς πια το βάρος που σου φόρτωσαν. Μπορείς να μάθεις να αγαπάς τον εαυτό σου, να αποδέχεσαι την αξία σου και να διεκδικείς σχέσεις που σε γεμίζουν αληθινά.

Η αγάπη που σου αξίζει δεν απαιτεί να γίνεις κάτι άλλο από αυτό που είσαι. Είσαι ήδη αρκετός/ή.