Το παιδί που νιώθει ένοχο δεν είναι ελεύθερο να νιώθει τα δικά του συναισθήματα, να ικανοποιεί τις δικές του ανάγκες

Μητέρα, δεν σου περιγράφω κάποια θεωρία που διάβασα, αλλά την καθημερινότητά μας. Ζήσαμε πολλές στιγμές, όπου ο Ραλφ, που όπως ξέρεις είχε ένα βίαιο πατέρα, κυριεύτηκε για ασήμαντη αφορμή από το φόβο της απόρριψης και της ταπείνωσης. Εγώ ξέρω στο μεταξύ ότι σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να αντισταθώ στον πειρασμό να αντιδράσω με ανυπομονησία ή αδυναμία και να αναβάλω αυτή μου την αντίδραση ώσπου ο Ραλφ να συνέλθει και να πάψει να βλέπει στο πρόσωπό μου τον μαινόμενο πατέρα του ή την μητέρα του που τον εγκατέλειψε. Τότε μόνο αφήνω να εκδηλωθούν οι φόβοι μου. Γνωρίζω βέβαια ότι η κατάστασή του δεν θα κρατήσει επ’ αόριστον και ότι αποτελεί μια ανάμνηση πρόσφατων εμπειριών. Εγώ μπορώ να αντέξω αυτή την αναβολή γιατί ο Ραλφ μου μιλάει ανοιχτά και δεν κρύβεται πίσω από κάποιο προσωπείο επιδιώκοντας ν’ αποκτήσει μια ψευδαίσθηση ισχύος.

Ελπίζω πως χάρη στις θετικές εμπειρίες που είχαμε μεταξύ μας δεν θα περιμένουμε από το παιδί μας να μας απαλλάξει από τους φόβους μας. Αυτό σίγουρα δεν θα είναι σε θέση να το κάνει, και άλλωστε δεν είναι δική του δουλειά.

Όταν ήμουν παιδί προσπαθούσα για πολλά χρόνια να σε απαλλάξω από τους φόβους σου. Το αποτέλεσμα ήταν να τους φορτωθώ η ίδια. Κι αυτό δεν ωφέλησε ούτε εσένα ούτε εμένα.

Χαίρομαι που στον Ραλφ βρήκα ένα σύντροφο ο οποίος δεν εκμεταλλεύεται την τάση μου να επωμίζομαι τα βάσανα του άλλου, δηλαδή να αισθάνομαι εκείνα που ο άλλος δεν θέλει να αισθανθεί. Ο Ραλφ μπορεί να μοιραστεί μαζί μου και να περιγράψει τα συναισθήματά του, δεν χρειάζεται όμως να μου τα φορτώσει και να με κάνει να αισθανθώ υπεύθυνη για αυτά. Σίγουρα θα μπορείς να φανταστείς πόσο καινούργιο είναι αυτό για μένα, και τι ανακούφιση σημαίνει.

Μητέρα, χαίρομαι που θα έρθεις και δεν φοβάμαι πια μήπως με τις ενοχές σου μου δημιουργήσεις εκ νέου ανασφάλειες. Αυτό αποφορτίζει τη σχέση μου μαζί σου και με χαροποιεί ιδιαίτερα.

Με αγάπη,

Alice Miller, Δρόμοι της ζωής, ροες