Η αποδοχή της ευτυχίας στη ζωή μας

Μεγαλώσαμε  κανόνες, με όρια, που μας βοήθησαν να οργανωθούμε.

Δεν μάθαμε όμως να επιτρέπουμε την ευχαρίστηση στη ζωή μας, κάτι που θα μας βοηθούσε να αποδεχτούμε το δικαίωμά μας στην ευτυχία.

Δεν αναρωτιόμαστε, λοιπόν, σε ό,τι συμμετέχουμε: “πως νιώθω σε αυτό που κάνω;”, “νιώθω ελευθερία να είμαι ο εαυτός μου σε ό,τι κάνω;”, “νιώθω να είμαι σε επαφή με τη δική μου αλήθεια; “, “μπορώ να εκφράσω την επιθυμία μου για τον τρόπο που θέλω να σχετίζονται οι άλλοι μαζί μου ή αγωνιώ στη σκέψη της επίδρασης που θα έχει η επιθυμία μου στους άλλους;”, “νιώθω ότι μπορώ να πάρω πρωτοβουλίες ή αισθάνομαι ενοχές στην ιδέα να τολμήσω;”, “νιώθω να βελτιώνομαι σαν άνθρωπος, να ανοίγομαι στον υπόλοιπο κόσμο ή εξαρτιέμαι μόνο από ό,τι σχετίζομαι;”, “νιώθω να εξελίσσομαι σε αυτό που είμαι ή υποτάσσομαι στην προσδοκία του άλλου για μένα;”, “κάνω αυτό που πραγματικά θέλω ή αυτό που μου προτείνεται ως ευτυχία;”.

Νιώθουμε ενοχές στην ιδέα ότι θα επιτρέψουμε στον εαυτό μας να εκτιμήσουμε τις επιθυμίες μας και φόβο ότι θα συμβεί κάποιο κακό αν αυτό πραγματοποιηθεί. Ο φόβος της τιμωρίας παραμονεύει, εκτός αν, όπως λέει ο Καμύ, ” …φανταστούμε τον Σίσυφο ευτυχισμένο”.

Αν επιτρέψουμε στον εαυτό μας την ευτυχία, φανταζόμαστε ότι θα είμαστε εγωιστές, ότι θα τη στερήσουμε από άλλους. Η ευτυχία μοιάζει περισσότερο με θυσία για τους άλλους και όχι ιερό δώρο σε μας. Έτσι όμως γεμίζουμε ενοχές για τον εαυτό μας και φυσικά θυμό για τους άλλους, γιατί εξαρτιόμαστε από εκείνους προσδοκώντας την ανταπόδοση,  ενίοτε με τόκο.

Όταν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να νιώθουμε ευχαρίστηση, το καθετί που μας ενδιαφέρει γίνεται επιλογή κι όχι ικανοποίηση μιας ανάγκης που στην πραγματικότητα αγνοεί τόσο τον εαυτό μας όσο και τον άλλον. Όταν αγνοούμε τον εαυτό μας και τις ανάγκες μας, μοιραία αγνοούμε τις πραγματικές ανάγκες του άλλου ανθρώπου. Ικανοποιούμε στερεοτυπικές ανάγκες και όχι τις αληθινές μας επιθυμίες.

Όταν δεν αισθανόμαστε ότι μας αξίζει η ευτυχία, δίνουμε προτεραιότητα στις ανάγκες των άλλων. Τους αφήνουμε να μας ελέγχουν με τη δική τους προσδοκία για μας. Δεν βάζουμε όρια, δεν λέμε “όχι”, νομίζοντας ότι έχουμε υποχρέωση να ανεχτούμε τις προσδοκίες τους, χωρίς να αναρωτιόμαστε αν είναι αυτό που πραγματικά θέλουμε. Μπαίνουμε στη θέση τους, ώστε να μην αισθανθούν όπως αισθανθήκαμε εμείς όταν δεν άκουσαν στο παρελθόν τις ανάγκες μας, χωρίς όμως να αναρωτιόμαστε πως νιώθουμε εμείς στην αλληλεπίδρασή μας μαζί τους. Κάνουμε για τους άλλους αυτά που θέλουμε να κάνουμε για τον εαυτό μας, όπως όταν ήμασταν παιδιά που κάναμε τα πάντα για να προκαλέσουμε την προσοχή των μεγάλων, χωρίς να μπαίνουμε στη διαδικασία να αναρωτιόμαστε αν αυτά που κάνουμε για τους άλλους είναι αυτά που πραγματικά θέλουν οι ίδιοι, χωρίς να αναρωτιόμαστε αν αυτό που κάνουν οι άλλοι για μας και με τον τρόπο που το κάνουν, είναι αυτό που ανταποκρίνεται στην αξία μας.

Με το να μην βάζουμε όρια, αφήνουμε τους άλλους να αποφασίζουν για μας. Δεν λέμε όχι προκειμένου να προστατέψουμε τον εαυτό μας από την αντίδραση του άλλου. Δεν είμαστε αληθινοί στις σχέσεις μας, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι που δείχνουν πραγματικό ενδιαφέρον να νιώθουν δυσφορία, γιατί ό,τι νιώθουμε διαπερνά και εκείνους. Ενώ, άλλες φορές βάζουμε όρια με παρορμητικό τρόπο. Νιώθουμε ενοχές και φόβο όταν εκφράζουμε την υγιή επιθετικότητά μας, παίρνοντας αποφάσεις που προστατεύουν τον σεβασμό και την εκτίμηση στον εαυτό μας.

Εαν η ευχαρίστηση ήταν απαγορευμένη στο περιβάλλον μας, την περιορίζουμε. Δεν μαθαίνουμε να εμπιστευόμαστε τα συναισθήματά μας. Δεν επιλέγουμε ό,τι επιθυμούμε να καταλάβουμε, ό,τι είναι ανοιχτό στο να το κατανοήσουμε, αλλά εκείνο που παραμένει μη εξερευνήσιμο και κλειστό στην επιθυμία του για επικοινωνία και σύνδεση, όπως είναι κλειστή και η δική μας επιθυμία. Δεν επιλέγουμε ό,τι μας κάνει να νιώθουμε ευτυχία η ανταπόκρισή του αλλά ό,τι χρειάζεται να αποδείξουμε το ενδιαφέρον μας. Δεν επιλέγουμε ό,τι μας δίνει ευχαρίστηση, γιατί νιώθουμε να είμαστε ο υγιής, δημιουργικός μας εαυτός μαζί του, αλλά ό,τι μας δίνει ένταση μέσα από μια επιβεβαίωση που συντηρεί το αίσθημα του ανικανοποίητου. Δεν επιλέγουμε ό,τι είναι ανοιχτό στο να ανακαλύψουμε τις επιθυμίες του αλλά ό,τι πρέπει να αναλώσουμε το είναι μας στη καθησύχαση των αμφιβολιών και της έλλειψης εμπιστοσύνης. Δεν επιλέγουμε που νιώθουμε ευτυχισμένοι όταν επικοινωνούμε την στοργή μας αλλά το πόσα εμπόδια χρειάζεται να ξεπεράσουμε για να κατανοηθεί. Δεν επιλέγουμε ό,τι μας δίνει ευχαρίστηση, αλλά το  που ελέγχεται και εκβιάζεται η επιθυμία μας, όπως ελέγχουμε την επιθυμία μας, την εξέλιξή μας, τη δημιουργικότητα μας, την ευτυχία, την υγεία, την ζωή μας.

Όταν σεβόμαστε την επιθυμία μας, την σέβονται οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται να τη σεβαστούν. Την επικοινωνούμε με τρόπο που μπορούν να την κατανοήσουν σε εκείνους που είναι ανοιχτοί να την κατανοήσουν. Διεκδικούμε αυτό που είναι καλό για μας, γνωρίζοντας ότι θα το δεχτούν. Εμπιστευόμαστε την επιθυμία μας, νιώθουμε εμπιστοσύνη όταν δεχόμαστε την ανταπόκριση των άλλων σε αυτό που θέλουμε, στον τρόπο που θέλουμε να γίνεται αυτό.

Δεν είναι εγωιστικό να ακούμε την επιθυμία μας και να την πραγματοποιούμε. Όταν εκτιμάμε τον εαυτό μας, εκτιμάμε πραγματικά τους άλλους ανθρώπους, τη δική τους επιθυμία. Όταν λέμε όχι σε αυτά που δεν θέλουμε, λέμε ένα δυναμικό ναι σε ό,τι μας δεσμεύει με τον εαυτό μας, με την επιθυμία μας, με τη δημιουργικότητά μας, με την υπευθυνότητά μας, με την αλήθεια μας. Το καθετί που κάνουμε έχει ποιότητα, αλήθεια, ουσία, αγάπη.

Όταν εκτιμάμε την επιθυμία μας, είμαστε αληθινοί.

Αγγελική Μπολουδάκη