Μεταφέροντας την υποσυνείδητη πλευρά των άλλων στις σχέσεις μας

Όταν ήμουν νεότερη, σχετίστηκα με  έναν άντρα που δεν είχε επαφή με τα συναισθήματά του. Μετά από μερικούς μήνες στη σχέση, συνειδητοποίησα ότι έκλαιγα συνεχώς όταν ήμουν μαζί του. Σίγουρα κλαίω από καιρό σε καιρό – αλλά ποτέ δεν το έκανα με αυτόν τον τρόπο. Και δεν ήταν μόνο όταν μαλώναμε, ήταν για οτιδήποτε και για τα πάντα. Αλλά μόνο όταν ήμουν πλάι του.

Έτσι, αποφάσισα να τον ρωτήσω για τη σχέση του με το κλάμα.

Αποδείχθηκε ότι ποτέ δεν έκλαψε. Και δεν το έκανε αυτό για χρόνια. Στην πραγματικότητα, θυμήθηκε ότι αυτό το έκανε μόνο ως παιδί.

Ήταν αρκετά προφανές σε μένα τότε, τι συνέβαινε … Ένιωθα τα συναισθήματά του γι ‘αυτόν. Φαινόταν επίσης ότι είχε προβάλει ασυναίσθητα το αίσθημα του θηλυκού του εαυτού σε μένα. Και με αυτό, τη θλίψη του, τη συμπόνια του, τη μελαγχολία του, τη ραγισμένη του καρδιά. Και εγώ υποσυνείδητα το ανέλαβα.

Συνειδητοποιώντας πόσο μη βιώσιμη θα ήταν αυτή η δυναμική, όχι μόνο για μένα, αλλά και για εμάς, του είπα ότι δεν μπορούσα να το κουβαλήσω άλλο. Ότι αν επρόκειτο να τα καταφέρουμε, είχε κάποια δουλειά να κάνει εδώ, να έρθει σε επαφή με αυτό το μέρος του εαυτού του.

Αλλά δεν επρόκειτο για κατηγορία. Σε μια σχέση ενηλίκων, χρειάζονται δύο για να χορέψουν και εγώ έπρεπε να αναλάβω την ευθύνη μου. Βλέποντας ότι δεν ήταν η πρώτη φορά που κουβαλούσα το ασυνείδητο κάποιου άλλου, μέρος της δουλειάς μου ήταν να λέω όχι σε αυτό που δεν ήταν ενεργά δικό μου.

….

Το γεγονός ότι είχα επιλέξει  έναν σύντροφο που δεν έκλαιγε ποτέ, μου έδειξε ότι έπρεπε να έρθω περισσότερο σε επαφή με την πιο παγερή και στωική μου, την πιο ανδρική μου πλευρά. Τέλος, ήξερα ότι έπρεπε να δουλέψω για την τάση μου να εσωτερικεύω – δηλαδή, να ασχολούμαι υποσυνείδητα ή και να εκτελώ ακόμα τις προβολές που έβαζαν οι άλλοι πάνω μου. Ένας αμυντικός μηχανισμός, η ενδοβολή, που πολλοί μαθαίνουν στην παιδική ηλικία, όταν είμαστε ανίσχυροι στις προβολές των άλλων.

Όταν το συνειδητοποίησα, το ονειρεύτηκα και ένα μεγάλο βάρος έφυγε. Όχι μόνο σταμάτησε αμέσως το ασταμάτητο κλάμα μου, αλλά και εκείνος έκλαψε για πρώτη φορά όλα αυτά τα χρόνια.

Σε κάποιο βαθμό, αυτή είναι μια αναπόφευκτη πτυχή κάθε σχέσης. Όλοι μεταφέρουμε τη σκιά και το ασυνείδητο του ανθρώπου με τον οποίο συνδεόμαστε με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικούς χρόνους, όπως συμβαίνει και με τον άλλον άνθρωπο που συνδέεται μαζί μας – αν και δεν το γνωρίζουμε. Σίγουρα δεν είναι διασκεδαστική δουλειά και για τους δυο μας(…) Αλλά είναι μια εξαιρετικά σημαντική δουλειά. Αρκεί, βέβαια, αυτές οι δυναμικές να γίνουν συνειδητές. Και για όσο τα δύο μέρη να είναι διατεθειμένα να αναλάβει ο καθένας τη δική του ευθύνη, να δώσουν πίσω ό, τι δεν είναι δικό τους και να πάρουν πίσω αυτό που είναι.

Επειδή τελικά, αν είμαστε πρόθυμοι και ικανοί, αυτός ο δύσκολος χορός μπορεί να είναι εκεί όπου συμβαίνει ισχυρή θεραπεία. Παρόλο που όλα αυτά που προβάλλονται και μεταφέρονται σίγουρα μας προκαλούν πολλές συγκρούσεις, αν τολμήσουμε να κοιτάξουμε βαθύτερα – συνειδητοποιούμε ότι αυτά τα πράγματα μας δείχνουν τι χρειάζεται την προσοχή μας. Χωρίς προβολές και άγκιστρα να εξαρτηθούμε, χωρίς σύγκρουση και ένταση, αυτές οι πτυχές του εαυτού μας θα παρέμεναν για πάντα στο ασυνείδητο. Όταν εμφανίζονται μπροστά μας, έχουμε την ευκαιρία να τα αντιμετωπίσουμε με ειλικρίνεια και σκληρή συμπόνια. Και αυτό συμβαίνει όταν έχουμετη δύναμη καθετί απωθημένο να το μετατρέψουμε σε χρυσό.

Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι ορισμένοι άνθρωποι είναι επιρρεπείς να αισθάνονται το ασυνείδητο των άλλων πιο έντονα ή πιο συχνά. Μερικές φορές αυτό συμβαίνει μόνο επειδή είμαστε ευαίσθητοι και με ενσυναίσθηση και ζούμε με το ένα αυτί στραμμένο προς το υποσυνείδητο των άλλων. Αλλά υπάρχει και μια σκιώδης πλευρά σε αυτό, που συνήθως πρέπει να υπολογίζεται, η οποία δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται.

Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχουμε πολύ πορώδη όρια. Ή έχουμε ενσυναίσθηση χωρίς να προστατεύουμε τα όρια μας, κάτι που μας προκαλεί σύγχυση. Ή ότι χάνουμε τον εαυτό μας στη σχέση μας με τους άλλους. Συχνά, επίσης, συνδέεται με το να είσαι αυτός στην οικογένεια που μετέφερε πάρα πολύ τη σκιά του γονέα και ως εκ τούτου χρησιμοποιείς την ενδοβολή ως μηχανισμό αντιμετώπισης. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι αυτοί που έχουν αυτόν τον ρόλο τείνουν να είναι οι ευαίσθητοι και οι ενσυναισθητικοί, αυτοί που εμπλέκονται με τα αδιόρατα πράγματα γύρω τους.

Βλέπουμε επίσης ότι μερικές φορές όσο πιο πολύ πιέζει το υποσυνείδητο υλικό – τόσο πιο έντονα θα εμφανίζεται σε όποιον σχετίζεται με αυτό το άτομο. Σε ένα ακραίο παράδειγμα, δυστυχώς το βλέπουμε αυτό σε πολλούς επιζώντες σεξουαλικής επίθεσης – όπου οι επιζώντες αισθάνονται τη ντροπή που ο δράστης θα έπρεπε να είχε νιώσει και δεν το έκανε. Διότι εάν ο δράστης ένιωθε υγιή ντροπή, δεν θα είχαν κάνει αυτό που έκαναν.

Είναι επίσης αλήθεια ότι, όπως λέει η Marion Woodman, “Ένα συνειδητό άτομο με την παρουσία ενός ασυνείδητου πόνου μπορεί να υποφέρει περισσότερο από κάποιον που δεν είναι συνειδητός.”

Αυτό, βέβαια, που εννοεί η  Woodman είναι ότι ο συνειδητός άνθρωπος δεν απορροφά τον πόνο των άλλων ούτε ότι τον κουβαλά αντί για αυτούς αλλά ότι το κάνει με σαφήνεια και συνείδηση, όρια και συμπόνια. Όσο περισσότερα συνειδητοποιούμε, τόσο περισσότερο θα γνωρίζουμε τι είναι δικό μας, τι δεν είναι και ποια είναι η γκρίζα περιοχή. Και θα ξέρουμε αν θέλουμε να βοηθήσουμε πότε βοηθάμε πραγματικά ώστε να κρατήσουμε το υποσυνείδητο κάποιου άλλου, αν δεν είναι ακόμη σε θέση να το κάνει. Αλλά θα το κάνουμε με τρόπο που δεν βλάπτεται κανείς αλλά μόνο βοηθάμε στην επούλωση και του το δίνουμε όταν ο άλλος είναι έτοιμος. Θα ξέρουμε επίσης αν, αντίθετα, χρειάζεται να το αφήσουμε, και να μην το αναλάβουμε καθόλου. Ή πόσο μπορούμε να πάρουμε και πόσο δεν μπορούμε.

Δεν είναι εύκολο καθήκον να γνωρίζουμε τι είναι δικό μας και τι είναι του άλλου ή τι είναι συνδυασμός και των δύο. Κάθε άτομο, κάθε αλληλεπίδραση είναι διαφορετική και χρειάζεται κόπο, προσπάθεια, αυτογνωσία, υπευθυνότητα και αγάπη για να το κάνουμε αυτό. Κάθε προσπάθεια όμως αξίζει τον κόπο. Όχι μόνο θα γίνουμε όλο και περισσότερο ο πραγματικός μας εαυτός, αλλά με το να είμαστε ο εαυτός μας, βοηθάμε και τον συνάνθρωπό μας να κάνει το ίδιο.

Leyla Avlin – Ψυχολόγος

Ελεύθερη μετάφραση, Αγγελική Μπολουδάκη

Ευχαριστώ: https://www.leylaaylin.com/post/carrying-the-unconscious-of-others-shadow-work-in-relationship