Καθένας έχει τη δική του αλήθεια και η καθεμία εκπέμπει τη δική της λάμψη

Ήταν κάποτε ένας άνδρας που έψαχνε την αλήθεια.

Είχε ακούσει σοφούς ανθρώπους να λένε πως η αλήθεια είναι ένα φως που λάμπει• ένα φως που φωτίζει ακόμα και την πιο σκοτεινή γωνιά της άγνοιας.

Ο άνδρας άρχισε ν’ αναζητά μέρα νύχτα το φως της αλήθειας, αλλά, καθώς δεν το έβλεπε πουθενά, άρχισε να λέει πως η αλήθεια δεν υπάρχει.

Ένα ξάστερο βράδυ, την ώρα που σκύβει στο πηγάδι του για να βγάλει νερό, βλέπει να καθρεφτίζεται στην επιφάνεια ένας τεράστιος, φωτεινός κύκλος.

“Η αλήθεια!” σκέφτεται. “Υπάρχει! Και την έχω εγώ, στην αυλή του σπιτιού μου!”

Φουσκωμένος από υπερηφάνεια και ματαιοδοξία, βγαίνει να φωνάξει στο χωριό πως έχει βρει την αλήθεια και λάμπει στο βάθος του πηγαδιού του.

Πολλοί τον χλευάζουν, αλλά ο άνδρας τους αντιμετωπίζει με περιφρόνηση.

“Αυτοί είναι όπως ήμουν εγώ πριν” σκέφτεται. “Δεν πιστεύουν στην αλήθεια γιατί δεν την έχουν συναντήσει ποτέ.’

Άλλοι, απλώς, δεν τον πιστεύουν, κι εκείνος τους φωνάζει: “Είστε δύσπιστοι!”.

Μερικοί τον ακούνε με προσοχή, κι όχι μόνο τον πιστεύουν, αλλά τον διαβεβαιώνουν ότι έχουν δει και οι ίδιοι την αλήθεια στο πηγάδι τους.

Για κάποιο λόγο, αυτοί οι τελευταίοι τον εκνευρίζουν περισσότερο από τους προηγούμενους.

Σκέφτεται ότι δεν πρέπει να θυμώνει. Στο κάτω κάτω, τούτοι δω οι κακόμοιροι είναι απλώς αφελείς που ζουν με την αυταπάτη ότι κατέχουν την αλήθεια, ενώ, φυσικά, δεν έχουν ιδέα για τι πρόκειται.

“Πως θα μπορούσαν να έχουν δει την αλήθεια”, σκέφτεται, “αφού την έχω εγώ, στο δικό μου πηγάδι;”

Αποφασίζει όμως να ελέγξει, και τότε διαπιστώνει ότι το φως στα πηγάδια τους είναι όχι μόνο πραγματικό, αλλά εξίσου λαμπερό με το δικό του.

“Τώρα καταλαβαίνω… Πρέπει να υπάρχουν πολλές αλήθειες. Ο καθένα έχει τη δική του, και η καθεμία εκπέμπει τη δική της λάμψη”.

(…)

Κάπως έτσι εξελίσσεται η σχέση μας με την αλήθεια. Στην αρχή αμφισβητούμε την ύπαρξή της, έρχεται όμως η ώρα που ανακαλύπτουμε μιαν ακρούλα της, και τότε ερωτευόμαστε την ανακάλυψή μας. Θεωρούμε τον εαυτό μας ανώτερο και προικισμένο φορέα της μιας, μόνης και αδιαμφισβήτητης αλήθειας.

Με τον καιρό, βλέπουμε πως κι άλλοι γύρω μας υποστηρίζουν ότι έχουν ανακαλύψει τη δική τους αλήθεια. Η πρώτη μας αντίδραση είναι να τους απαξιώσουμε, αναγκαζόμαστε όμως να τους συμπεριλάβουμε στον κατάλογο των “εκλεκτών κατόχων της αλήθειας” – στον οποίο κατάλογο, φυσικά, δεν παραλείπουμε να εντάξουμε και τον εαυτό μας.

Τελικά, συνειδητοποιούμε πως η αλήθεια δεν είναι κάτι που μπορεί κάποιος να κατέχει. Αποδεχόμαστε τους περιορισμούς μας και αρκούμαστε να έχουμε πρόσβαση στην – έστω και αχνή – αντανάκλαση του φωτός της, γνωρίζοντας πως ούτε αυτό θα ισχύει για πάντα.

Κάνοντας αυτό το – τόσο αναγκαίο – βήμα, μπαίνουμε στη θέση του ανθρώπου που δέχεται με ταπεινότητα ότι δεν γνωρίζει πολλά, είναι όμως πρόθυμος να μάθει και δέχεται πως η αλήθεια δεν ανήκει σε κανέναν.

Όμως, καθένας, μπορεί να έχει πρόσβαση – για λίγα μόνο λεπτά – σε ψήγματά της, αντανακλάσεις μιας μεγαλύτερης αλήθειας που μας φωτίζει όλους.

Χόρχε Μπουκάι, 20 βήματα μπροστά, opera