Οι πεποιθήσεις μας, που διαμορφώθηκαν στη συνείδησή μας ως παιδιά, μας επηρεάζουν

Οι πεποιθήσεις που διαμορφώσαμε ως παιδιά είναι σαν βαθιές ρίζες ενός δέντρου που μεγαλώνει μέσα μας. Είναι εκείνες οι πρώτες ιδέες που αποκτήσαμε για το ποιοι είμαστε, πώς λειτουργεί ο κόσμος, τι σημαίνει αγάπη, αποδοχή, ασφάλεια. Αυτές οι πεποιθήσεις, ακόμα και όταν δεν τις αναγνωρίζουμε συνειδητά, επηρεάζουν το πώς βλέπουμε τον εαυτό μας και τη ζωή μας. Γίνονται τα “γυαλιά” μέσα από τα οποία ερμηνεύουμε την κάθε νέα εμπειρία.

Όμως, αν οι ρίζες αυτές είναι τραυματισμένες ή θρεμμένες από φόβο, απόρριψη ή πόνο, το δέντρο της ζωής μας μπορεί να γέρνει, να μην αναπτύσσεται όπως θα μπορούσε. Αυτές οι ασυνείδητες πεποιθήσεις συχνά μάς κρατούν αιχμάλωτους σε παλιές πληγές, ξαναζώντας τα ίδια μοτίβα δράσης και αντίδρασης, χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Ο τρόπος που σκεφτόμαστε, νιώθουμε και αντιδρούμε γίνεται ένας αυτόματος πιλότος, που πολλές φορές μας κατευθύνει προς αδιέξοδα.

Το άτομο….αιχμάλωτο ενός παλιού πόνου λέει πράγματα που δεν έχουν σχέση, κάνει πράγματα που δεν φέρνουν αποτέλεσμα, δε μπορεί να αντιμετωπίσει μια κατάσταση, και υπομένει τρομερά αισθήματα που δεν έχουν σχέση με το παρόν.

Ηarvey Jackins

Όταν κουβαλάμε έναν παλιό πόνο, είναι σαν να ζούμε σε έναν συνεχώς ενεργοποιημένο συναγερμό. Μπορεί να λέμε λόγια που πληγώνουν εμάς ή τους άλλους, να κάνουμε πράγματα που δεν μας φέρνουν την αλλαγή που επιθυμούμε, ή να αισθανόμαστε εγκλωβισμένοι, ανίκανοι να διαχειριστούμε τη ζωή μας στο παρόν. Ο πόνος αυτός γίνεται ένας αόρατος σύντροφος που επηρεάζει τη στάση μας, θολώνει την κρίση μας και μας στερεί τη χαρά και την ελευθερία.

Ίσως η φωνή σου να χάθηκε στο παρελθόν, καταπνιγμένη από φόβους και ανασφάλειες. Κάθε φορά που προσπαθούσες να μοιραστείς την άποψή σου, ένας κόμπος σχηματιζόταν στον λαιμό σου, μήπως κάποιος σε απορρίψει ή σε επικρίνει. Ίσως ένιωσες ότι, αν μιλήσεις, θα χάσεις την αποδοχή, την αγάπη, την ασφάλεια. Και έτσι σώπασες. Έμαθες να κρύβεις τη φωνή σου, τον εαυτό σου, με την ψευδαίσθηση ότι έτσι προστατεύεις την καρδιά σου.

Μπορεί να πίστεψες ότι δεν άξιζες να αγαπηθείς για αυτό που πραγματικά είσαι. Ο φόβος εγκαταστάθηκε μέσα σου σαν σκιά, ψιθυρίζοντάς σου ότι δεν είσαι αρκετός, ότι πρέπει να κάνεις περισσότερα, να προσπαθήσεις περισσότερο, να φτάσεις την τελειότητα για να αξίζεις την αγάπη. Και αυτή η σκιά σε καθοδήγησε, σε έκανε να αμφισβητείς τον εαυτό σου και να αναζητάς ανθρώπους που, ίσως, δεν μπορούσαν να σου δώσουν αυτό που χρειαζόσουν. Είδες τη συντροφικότητα σαν κάτι μακρινό, κάτι που ίσως δεν άξιζες, και όμως η καρδιά σου λαχταρούσε να τη ζήσει.

Ίσως να έμαθες να κρύβεις τα συναισθήματά σου γιατί δεν σου δόθηκε ο χώρος να τα εκφράσεις. Φοβήθηκες ότι αν δείξεις τι νιώθεις, θα πληγωθείς, θα απορριφθείς, θα κατηγορηθείς. Και όμως, μόνο όταν μοιραζόμαστε τα συναισθήματά μας μπορούμε να νιώσουμε πραγματική σύνδεση. Η αλήθεια σου, όσο εύθραυστη κι αν μοιάζει, είναι το κλειδί που ανοίγει την πόρτα για την αλήθεια του άλλου. Εκφράζοντας τι νιώθεις, δημιουργείς έναν χώρο ασφάλειας. Μπορεί να φοβάσαι ότι δεν θα γίνεις αποδεκτός, αλλά στην πραγματικότητα, αυτό το μοίρασμα σε φέρνει πιο κοντά με τους ανθρώπους που αξίζουν να είναι στη ζωή σου.

Οι πεποιθήσεις που υιοθέτησες για τον εαυτό σου – ότι δεν αξίζεις, ότι δεν είσαι αρκετός – σε κρατούν δέσμιο. Και όμως, δεν είναι η αλήθεια σου. Είναι εικόνες που σχηματίστηκαν μέσα σου από ανθρώπους που, ίσως, δεν μπορούσαν να δουν το φως σου. Από ανθρώπους που, με τις δικές τους αδυναμίες και φόβους, σου μετέφεραν τη δική τους ανασφάλεια. Αυτός ο πόνος που κουβαλάς δεν είναι απόδειξη της αλήθειας τους. Είναι το σημάδι ότι είσαι ζωντανός, ότι προσπαθείς να βρεις τη δική σου αλήθεια.

Η πορεία προς την αυτογνωσία είναι δύσκολη, γεμάτη ανακαλύψεις που μερικές φορές πονάνε. Όμως, μέσα από αυτόν τον πόνο, φτάνεις σε ένα νέο σημείο: στη συγχώρεση. Συγχωρείς τον εαυτό σου που κάποτε ένιωσε ανάξιος, που πίστεψε τα λόγια ή τις πράξεις άλλων. Συγχωρείς τους άλλους που, μέσα από τη δική τους άγνοια ή αδυναμία, σε πλήγωσαν. Και μέσα από αυτή τη συγχώρεση, λυτρώνεσαι. Όταν αφήνεις το βάρος των πεποιθήσεων που δεν σου ανήκουν, ανοίγεις τον δρόμο για να δεις ποιος πραγματικά είσαι.

Αν νιώθεις ότι δεν αξίζεις να αγαπηθείς, αυτό σημαίνει ότι γνωρίζεις βαθιά την αξία της αγάπης. Αν νιώθεις ότι δεν αξίζεις να εκτιμηθείς, είναι γιατί ξέρεις πώς να εκτιμάς τους άλλους. Ό,τι φοβάσαι πως δεν είσαι, συχνά είναι αυτό που ήδη έχεις μέσα σου, απλώς δεν έχεις αναγνωρίσει ακόμα. Η δύναμη να αγαπήσεις τον εαυτό σου, να τον αποδεχτείς, να τον εκτιμήσεις, είναι ήδη εκεί. Περιμένει να της δώσεις την ευκαιρία να ανθίσει.

Όταν απελευθερώνεσαι από το βάρος του παρελθόντος, ανοίγεις τον δρόμο για να εκφράσεις τις πραγματικές σου ανάγκες. Όταν συνδέεσαι με την αλήθεια σου, η σχέση με τον εαυτό σου γίνεται πηγή χαράς. Η σχέση σου με τους άλλους γίνεται πιο αυθεντική, γιατί δεν βασίζεται σε φόβο ή επίκριση, αλλά σε αμοιβαία κατανόηση και αποδοχή.

Δεν χρειάζεται να είσαι τέλειος για να αγαπηθείς. Χρειάζεται να είσαι αληθινός. Και όταν δώσεις στον εαυτό σου την άδεια να ζήσει σύμφωνα με την αλήθεια του, ανακαλύπτεις ότι κάθε μέρα φέρνει μαζί της ένα δώρο: την ευκαιρία να συνδεθείς βαθύτερα με εσένα και με τους άλλους.

Η αποδοχή του εαυτού σου είναι το πιο πολύτιμο δώρο που μπορείς να κάνεις στον εαυτό σου. Και όταν αγκαλιάζεις αυτό που είσαι, η αγάπη γίνεται οδηγός σου – όχι μόνο για εσένα, αλλά και για τους ανθρώπους γύρω σου.

Δεν είμαστε οι πεποιθήσεις μας, ούτε οι πληγές μας. Έχουμε τη δύναμη να αναγνωρίσουμε αυτά τα παλιά μοτίβα, να δούμε την προέλευσή τους και να τα μεταμορφώσουμε. Με αγάπη προς τον εαυτό μας, με ενσυναίσθηση προς το παιδί που κάποτε υπήρξαμε, μπορούμε να αρχίσουμε να θεραπεύουμε. Να αντικαταστήσουμε τις πεποιθήσεις που μας περιορίζουν με νέες, που στηρίζουν την αυτοεκτίμηση, την αποδοχή και την ανάπτυξή μας.

Η διαδικασία αυτή δεν είναι εύκολη, αλλά είναι βαθιά απελευθερωτική. Μας επιτρέπει να ζούμε στο παρόν, να αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα όπως είναι, χωρίς τα φίλτρα του παλιού πόνου. Μας δίνει την ευκαιρία να δημιουργούμε σχέσεις με αληθινή σύνδεση, να διεκδικούμε τη ζωή που μας αξίζει και, τελικά, να νιώθουμε γαλήνη.

 Αγγελική Μπολουδάκη