Αγάπη και αυτογνωσία

Όσο πιο ολοκληρωμένοι αισθανόμαστε, τόσο πιο ανοιχτοί είμαστε να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε.

Η ερωτική έλξη φέρνει στην επιφάνεια πρωτόγνωρες εικόνες, σκέψεις και συναισθήματα. Στην αρχή, βλέπουμε τον άλλο άνθρωπο σαν μια πηγή χαράς και μοναδικής ευτυχίας.  Καταφεύγουμε σε αυτήν την εξιδανικευμένη εικόνα γιατί έχουμε ανάγκη να προβάλουμε τον εσωτερικό μας κόσμο σε εκείνον. Εκείνος που ερωτευόμαστε αποκαλύπτει και καθρεφτίζει μη αναγνωρισμένα στοιχεία της προσωπικότητάς μας, τα οποία έρχονται τώρα στο φως.

Η αρχική φάση του έρωτα συνδέεται με την εξάρτηση, καθώς αποδίδουμε στον άλλον έναν ρόλο σωτήρα. Φαντασιωνόμαστε ότι μέσω αυτού ή αυτής, μπορούμε να επιλύσουμε όψεις του εαυτού μας που παραμένουν ανεξερεύνητες. Αυτή η φαντασίωση, ωστόσο, είναι αμφίρροπη, καθώς γεννά επίσης φόβο για την απώλεια ελέγχου και την εξάρτηση. Η διαδικασία αυτή δημιουργεί ψυχικές εντάσεις, καθώς αφενός χαιρόμαστε για την ανακάλυψη αυτών των νέων πλευρών, αφετέρου νιώθουμε αδύναμοι, καθώς η εξάρτησή μας με κάνει ευάλωτους.

Στην πορεία, αυτή η εξάρτηση λειτουργεί ως καταλύτης για τη διάλυση παλαιών άμυνων του εγώ. Ο ναρκισσισμός, που κάποτε επέτρεπε στον εαυτό μας να μην χρειάζεται κανέναν άλλο, να καταφεύγει μόνο σε εσωτερικούς μηχανισμούς για επιβίωση, υποχωρεί. Όσο περισσότερο επιτρέπουμε στον εαυτό μας να εκτεθεί και να ανοιχτεί στο συναίσθημα μας, τόσο πιο κοντά φτάνουμε σε μια αληθινή, ουσιαστική σχέση με τον άλλο και, κατ’ επέκταση, με τον εαυτό μας.

Αυτή η διαδικασία δεν είναι απλή ούτε ανώδυνη. Η μετάβαση από την εξάρτηση στη συνεργασία και την αμοιβαία αγάπη περνάει συχνά μέσα από πόνο και αβεβαιότητα. Κατά τη διάρκεια αυτής της πορείας, αντιμετωπίζουμε βαθύτερους φόβους, όπως ο τρόπος της ψυχικής κατάρρευσης και η απώλεια του ελέγχου. Ο έρωτας, στην ουσία του, απαιτεί τον θάνατο παλαιών στοιχείων του εγώ, που έχουν διαμορφωθεί μέσα από ανάγκη ή συνήθεια, αλλά δεν μας εκφράζουν πλέον.

Μόνο όταν εμπιστευτούμε τον εαυτό μας μπορούμε να αφεθούμε πραγματικά στην αγάπη. Η εμπιστοσύνη αυτή μας επιτρέπει να κατευθύνουμε τις ανασφάλειές μας και να μην μεταθέτουμε τους φόβους μας στο άλλο πρόσωπο. Αντί να αμφιβάλλουμε για την αγάπη του άλλου ή να εξαρτιόμαστε από αυτόν για να καλύψουμε τα κενά μας, κατανοούμε καλύτερα τον εαυτό μας και τα συναισθήματά μας. Μέσα από την εσωτερική αυτή ηρεμία, ανακαλύπτουμε ότι η εξάρτηση δεν είναι απαραίτητη, καθώς μπορούμε να στηριχθούμε στην ισχυρή αίσθηση του ποιοι πραγματικά είμαστε.

Σε αυτό το στάδιο, η σχέση δεν χαρακτηρίζεται πλέον από προσδοκίες ή απαιτήσεις. Αποδεχόμαστε το γεγονός ότι δεν μπορούμε να διαχειριστούμε πλήρως την πορεία της σχέσης, όπως δεν μπορούμε να ελέγξουμε πλήρως τη ροή των αλλαγών που βιώνουμε προσωπικά. Αυτή η επίγνωση φέρνει μια αίσθηση ανακούφισης, καθώς σταματά να απαιτεί από το άλλο πρόσωπο να ακολουθεί συγκεκριμένα πρότυπα ή να καλύπτει τις αβεβαιότητές μας Αντίθετα, αναγνωρίζουμε κάθε στιγμή ως δώρο αγάπης, αποδεχόμαστε την ανεξαρτησία του άλλου και την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης εμπειρίας.

Όσο περισσότερο κατανοούμε τα συναισθήματά μας, τόσο πιο ικανοί γινόμαστε να κατανοήσουμε τον άνθρωπο που αγαπάμε. Δεν βλέπουμε πλέον μόνο τον εαυτό μας, αλλά ανοίγουμε τις καρδιές μας για να συναντήσουμε τις δικές του αγωνίες και ανασφάλειες. Η κατανόηση αυτή μας επιτρέπει να δημιουργήσουμε έναν χώρο αμοιβαίας εξέλιξης και ανάπτυξης. Αναγνωρίζοντας και σεβόμενοι τον τρόπο με τον οποίο ο άλλος εκφράζει την αγάπη, δημιουργούμε μια σχέση που βασίζεται στον αλληλοσεβασμό και τη συμπάθεια.

Εκείνο που είναι σημαντικό για μια αληθινή, βαθιά αγάπη είναι η διάθεση να αποδεχθούμε τις δικές μας αδυναμίες και ταυτόχρονα να δώσουμε χώρο στον άλλον να εκφραστεί ελεύθερα. Μέσα από αυτή την αμοιβαία κατανόηση, η αγάπη γίνεται ένα μονοπάτι ψυχικής εξέλιξης. Δεν αφορά πλέον την κάλυψη κενών ή ανασφαλειών, αλλά την αμοιβαία στήριξη σε μια πορεία προσωπικής και συλλογικής αναγέννησης.

Με αυτόν τον τρόπο, η αγάπη μετατρέπεται σε ένα πεδίο σύνθεσης και δημιουργίας, όπου ο καθένας συνεισφέρει στην ευτυχία και την πληρότητα του άλλου. Η σχέση δεν γίνεται μια μάχη για έλεγχο, αλλά μια συνεργασία βασισμένη στην ειλικρίνεια, τη βαθιά κατανόηση και την κοινή επιθυμία για εξέλιξη.

Αγγελική Μπολουδάκη