Οι τοξικές συμπεριφορές — είναι εκείνες οι στιγμές που, αντί να νιώθετε πληρότητα και χαρά, σας αφήνουν άδειους, απογοητευμένους και θλιμμένους. Είναι οι σχέσεις όπου η ανάληψη ευθύνης από την άλλη πλευρά είναι ανύπαρκτη, οι προσπάθειές σας δεν εκτιμώνται, τα αιτήματά σας παρερμηνεύονται ή αγνοούνται. Σας αφήνουν με το βάρος της αδικίας και της απόρριψης, αναρωτώμενοι τι πήγε λάθος.
Σε τέτοιες σχέσεις, η πρώτη αντίδραση που πολλοί από εμάς έχουμε είναι να απομακρυνθούμε. Και πράγματι, το να απομακρυνθείτε είναι συχνά η πιο απλή και άμεση λύση.
Όμως, το να αναγνωρίσετε και να διερευνήσετε βαθύτερα γιατί αυτές οι συμπεριφορές σας ελκύουν είναι μια πράξη ωριμότητας και αυτογνωσίας. Είναι μια ευκαιρία να κοιτάξετε μέσα σας, να κατανοήσετε τι κρύβεται πίσω από αυτή την έλξη και να επουλώσετε τις αιτίες. Γιατί, αν αυτές οι αιτίες δεν αντιμετωπιστούν, οι ίδιες δυναμικές θα συνεχίσουν να εμφανίζονται στη ζωή σας. Και το τίμημα θα είναι η δική σας ευτυχία — θα νιώθετε ξανά θλίψη, ανεπάρκεια, απογοήτευση, αδικία. Η σκιά της κατάθλιψης θα συνεχίσει να σας ακολουθεί.
Ποιοι είναι λοιπόν οι λόγοι που μας οδηγούν σε τοξικές σχέσεις; Ένας από αυτούς μπορεί να είναι ο φόβος της οικειότητας. Αν έλκεστε από ανθρώπους που αποφεύγουν τη δέσμευση ή δεν συνδέονται ουσιαστικά, ίσως αυτό αντανακλά ένα δικό σας φόβο για τη δέσμευση. Μπορεί να έχετε βιώσει τραυματικές εμπειρίες ή να έχετε αναπτύξει μια διαστρεβλωμένη εικόνα για το τι σημαίνει οικειότητα. Ίσως, βαθιά μέσα σας, η εγγύτητα σας προκαλεί ανασφάλεια και άγχος. Κι έτσι, η απόσταση που χαρακτηρίζει αυτές τις σχέσεις μπορεί να σας κάνει να νιώθετε περισσότερο ασφαλείς, γιατί σας επιτρέπει να ελέγχετε τον φόβο σας.
Κάθε άνθρωπος στη ζωή μας, με τις συμπεριφορές του, έρχεται για να μας διδάξει κάτι. Αυτή η διαδικασία, όσο δύσκολη κι αν είναι, μπορεί να οδηγήσει σε βαθιά αυτογνωσία και ανάπτυξη. Το ερώτημα που καλείστε να θέσετε στον εαυτό σας είναι: Τι χρειάζεται να μάθω από αυτή τη σχέση;
• Αν οι άνθρωποι με τους οποίους σχετίζεστε δεν δεσμεύονται, αναρωτηθείτε: Ποια είναι η δική σας σχέση με τη δέσμευση;
• Αν δεν είναι υπεύθυνοι, τι είδους ευθύνη αποφεύγετε να αναλάβετε;
• Αν δεν είναι συναισθηματικά διαθέσιμοι, τι σας κρατά μακριά από τη δική σας συναισθηματική πληρότητα; Ποιες ανάγκες σας αγνοείτε;
• Αν σας εκμεταλλεύονται, ποιες αποφάσεις αποφεύγετε να πάρετε που θα μπορούσαν να σας προστατεύσουν;
• Αν εξαρτώνται από εσάς, ποια είναι η δική σας σχέση με την ελευθερία, την αυτονομία και την αυτοεκτίμησή σας;
• Αν δεν έχουν όρια, ποια εσωτερική δύναμη χρειάζεται να καλλιεργήσετε ώστε να ορίσετε και να προστατεύσετε τα δικά σας όρια;
Η διαδικασία της αυτογνωσίας δεν είναι εύκολη, αλλά είναι απελευθερωτική. Όταν αρχίσετε να βλέπετε τον εαυτό σας με καθαρότητα, όταν αναγνωρίσετε τις δικές σας ανάγκες, φόβους και επιθυμίες, τότε μπορείτε να κάνετε τις απαραίτητες αλλαγές. Μπορείτε να απελευθερωθείτε από το βάρος των παλιών μοτίβων, να αφήσετε πίσω σας τις τοξικές συμπεριφορές με ήσυχη συνείδηση, και να προχωρήσετε σε ένα νέο μονοπάτι ζωής, όπου ο σεβασμός και η εκτίμηση στον εαυτό σας έχουν την πρώτη θέση.
Αλλαγή σημαίνει δύναμη. Ο άνθρωπος αλλάζει όταν έχει τη δύναμη να αντικρίσει τα λάθη του, να τα αποδεχτεί και να τα διορθώσει. Αν παραμένετε σε τοξικές σχέσεις ή αν κατηγορείτε τους άλλους χωρίς να εξετάζετε τις δικές σας επιλογές, ίσως ήρθε η ώρα να κοιτάξετε μέσα σας. Τι αποφεύγετε να δείτε; Ποια αλήθεια περιμένει να αποκαλυφθεί;
Η ζωή μας δίνει καθρέφτες — ανθρώπους και καταστάσεις που μας δείχνουν ό,τι χρειαζόμαστε για να ωριμάσουμε. Αυτή η δίκαιη διαδικασία μπορεί να είναι οδυνηρή, αλλά είναι ταυτόχρονα και η ευκαιρία μας για ανάπτυξη. Αγκαλιάστε τα μαθήματα, αποδεχτείτε τα δώρα που φέρνουν και αφήστε τα να σας οδηγήσουν σε έναν κόσμο γεμάτο σεβασμό, αυτοεκτίμηση και αληθινή χαρά.
Αγγελική Μπολουδάκη