Συμπόνια

Η συμπόνια είναι η βαθύτερη πράξη σύνδεσης με τον άλλο. Όταν συμπονούμε, αγγίζουμε με ευαισθησία τον πόνο, τις δυσκολίες, τις ανησυχίες του. Δίνουμε χώρο στα συναισθήματά του να υπάρξουν, χωρίς να τα κρίνουμε. Δεν είναι μια πράξη ελέους – η συμπόνια δεν έχει ίχνος ανωτερότητας. Είναι κατανόηση, είναι η σιωπηλή δύναμη που λέει “είμαι εδώ για σένα, σε νιώθω, σε στηρίζω”.

Όταν προσφέρουμε τη συμπόνια μας, δημιουργούμε έναν ασφαλή χώρο όπου ο άλλος μπορεί να πάρει θάρρος, να νιώσει τη στήριξη που χρειάζεται για να κάνει τις δικές του αλλαγές. Είναι μια πράξη αμοιβαία – όσο ο άλλος βρίσκει την εμπιστοσύνη να ανοίξει την καρδιά του, τόσο κι εμείς νιώθουμε τη σύνδεση, την ανθρώπινη αλληλεγγύη που μας ενώνει.

Κι όμως, συχνά βρίσκουμε πιο εύκολο να κατηγορούμε, να απορρίπτουμε, να αποφεύγουμε. Γιατί συμβαίνει αυτό; Μήπως επειδή ο πόνος του άλλου γίνεται καθρέφτης του δικού μας; Όταν νιώθουμε υπεύθυνοι για τα συναισθήματα ή τις πράξεις των άλλων, συχνά βαραίνουμε με ενοχές. Και αυτές οι ενοχές γίνονται θυμός. Ο θυμός μετατρέπεται σε κατηγορία. Είναι ένας τρόπος να προστατεύσουμε τον εαυτό μας – αλλά τελικά απομακρυνόμαστε.

Η συνειδητοποίηση είναι το πρώτο βήμα για να σπάσουμε αυτόν τον κύκλο. Όταν αντιλαμβανόμαστε ότι μπορούμε να προσφέρουμε υποστήριξη χωρίς να επωμιζόμαστε τις ευθύνες του άλλου, νιώθουμε ελευθερία. Δεν εξαρτόμαστε. Γινόμαστε συνοδοιπόροι, όχι σωτήρες. Και αυτό μας απελευθερώνει να συμπονούμε πραγματικά, να προσφέρουμε από την καρδιά μας, χωρίς φόβο, χωρίς βάρος.

Συχνά ντρεπόμαστε. Ίσως γιατί θυμόμαστε ότι κι εμείς κάποτε λειτουργούσαμε με τρόπους που τώρα αναγνωρίζουμε ως επιβλαβείς. Αυτή η ντροπή μας κάνει να αρνούμαστε. Αρνούμαστε τη δική μας ατέλεια, αρνούμαστε τη συμπόνια προς τον άλλο. Όμως, η αποδοχή του εαυτού μας είναι η γέφυρα που μας οδηγεί στην κατανόηση. Όταν αθωώνουμε τον εαυτό μας, μπορούμε να δούμε τον άλλο χωρίς προκατάληψη, να τον αγκαλιάσουμε με ειλικρίνεια.

Υπάρχει και ο φόβος. Φοβόμαστε ότι θα χάσουμε τον άλλο όταν αποσύρεται στον δικό του πόνο. Έτσι, κλεινόμαστε. Χτίζουμε τείχη, αντί να απλώσουμε χέρια. Αν όμως εμπιστευτούμε τον εαυτό μας, τον δικό μας πυρήνα, τότε μπορούμε να πλησιάσουμε τον άλλο χωρίς τον φόβο της απώλειας. Μπορούμε να είμαστε παρόντες, προσφέροντας αυτό που έχουμε – την αγάπη μας, τη στήριξή μας – χωρίς προσδοκίες.

Η συμπόνια είναι η δύναμη που μας ενώνει. Μας φέρνει κοντά, μας επιτρέπει να βλέπουμε πέρα από τις διαφορές, πέρα από τα τραύματα. Όταν ο θυμός ή η απόρριψη εμφανίζονται, είναι συχνά η πληγή μας που μιλά. Αυτή η συνειδητοποίηση μας δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε την υπέρβαση. Να δούμε το τραύμα μας ως μέρος της ιστορίας μας, όχι ως τη βάση των σχέσεών μας. Να δώσουμε ένα νέο νόημα σε αυτό, να απελευθερωθούμε από το βάρος του παρελθόντος.

Μέσα από αυτή τη διαδικασία, οι σχέσεις μας ανθίζουν. Δεν είναι πλέον πεδία σύγκρουσης ή άμυνας, αλλά χώροι κατανόησης, φροντίδας, αγάπης. Η συμπόνια μας βοηθά να συναντούμε τους ανθρώπους εκεί που βρίσκονται, χωρίς να τους αλλάζουμε, αλλά υποστηρίζοντάς τους να εξελιχθούν. Και μέσα από αυτό, εξελισσόμαστε κι εμείς – γινόμαστε πιο αληθινοί, πιο ανθρώπινοι, πιο ενωμένοι.

Αγγελική Μπολουδάκη

Art : Akira Kusaka