Αξία και διαθεσιμότητα

Αν νομίζεις πως η αξία σου συνδέεται με το πόσο προσφέρεις ή είσαι διαθέσιμος στους άλλους, είναι σημαντικό να αναλογιστείς ότι αυτή η στάση μπορεί να πηγάζει από προσωπικά τραύματα και ανασφάλειες.

Η πεποίθηση ότι η διαθεσιμότητα προς τους άλλους είναι ο μόνος τρόπος να αποκτήσεις αγάπη, σεβασμό και εκτίμηση είναι μια παγίδα. Μην εξαρτάς τη συναισθηματική σου ασφάλεια από την αποδοχή των άλλων. Βασίσου στην εσωτερική σου αυτοεκτίμηση και στην εμπιστοσύνη που έχεις στον εαυτό σου. Αν πιστεύεις ότι η αξία σου εξαρτάται αποκλειστικά από τη βοήθεια που προσφέρεις, αυτό μπορεί να σε οδηγήσει σε εσωτερική εξάντληση και απογοήτευση.

Η πραγματική αξία ενός ανθρώπου δεν πηγάζει από το πόσο πολύ προσφέρει στους άλλους ή από τη συνεχή διαθεσιμότητά του, αλλά από αυτό που είναι ως οντότητα, ως αυθεντικό άτομο.

Όταν νιώθεις την ανάγκη να είσαι συνεχώς διαθέσιμος για να σε εκτιμούν οι άλλοι, μπορεί να πιστεύεις πως το εσωτερικό κενό που αισθάνεσαι θα καλυφθεί μέσω της εξωτερικής αναγνώρισης. Ωστόσο, αυτό το κενό πρέπει να γεμίζει με αυτοεκτίμηση και προσωπική φροντίδα. Πίσω από την ανάγκη να είσαι διαρκώς διαθέσιμος, συχνά κρύβονται βαθύτερα τραύματα και φόβοι, όπως ο φόβος της απόρριψης ή της εγκατάλειψης. Μπορεί να έχεις την πεποίθηση ότι η αγάπη πρέπει να κερδίζεται μέσω της αδιάκοπης προσφοράς, χωρίς όρια.

Αυτές οι πεποιθήσεις μπορεί να έχουν τις ρίζες τους στην παιδική ηλικία. Ίσως λάμβανες αποδοχή μόνο όταν συμμορφωνόσουν με τις επιθυμίες και ανάγκες των άλλων. Αν κάποιος έχει μάθει να προσφέρει υπερβολικά, αγνοώντας τα όριά του για να νιώθει αποδεκτός, αυτός ο κύκλος μπορεί να αναπαράγεται στις μετέπειτα σχέσεις του. Ωστόσο, η αληθινή αγάπη και εκτίμηση πρέπει να πηγάζουν από το ποιος είναι κανείς, και όχι από το τι κάνει ή πόσο διαθέσιμος είναι.

Η προσφορά που γίνεται από φόβο δεν είναι ειλικρινής. Όταν προσφέρεις με αυτόν τον τρόπο, δεν σέβεσαι τον εαυτό σου. Πρέπει να καταλάβεις ότι δεν είναι δική σου ευθύνη να «σώσεις» ή να αλλάξεις τους άλλους. Η κατανόηση και η αλληλεγγύη είναι σημαντικές, αλλά η βοήθειά σου δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη ούτε να γίνεται αυτοσκοπός. Εάν βρίσκεσαι σε σχέσεις όπου η προσφορά σου εκλαμβάνεται ως δεδομένη, είσαι σε τοξικές καταστάσεις όπου τα όριά σου αγνοούνται και η ατομικότητά σου καταπιέζεται.

Οι υγιείς σχέσεις βασίζονται στην ισοτιμία και στην αμοιβαία εκτίμηση. Δεν είσαι υπεύθυνος για την ευτυχία ανθρώπων που δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την αμοιβαιότητα λόγω δικών τους αδυναμιών ή συναισθηματικών περιορισμών. Κάθε άτομο πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για τον εαυτό του, να θεραπεύσει τα δικά του συναισθηματικά κενά και να μην επιβαρύνει τους άλλους με προσδοκίες που ξεπερνούν τα όριά τους.

Στρέψου στον εαυτό σου και πρόσφερέ του τη φροντίδα και την προσοχή που δίνεις στους άλλους. Όταν συνειδητοποιήσεις ότι αξίζεις για αυτό που είσαι και όχι για αυτό που κάνεις για τους άλλους, η προσφορά σου θα πηγάζει από την αγάπη και όχι από τον φόβο. Χρειάζεται να αποδεχτείς τον εαυτό σου και να έρθεις σε επαφή με το «εσωτερικό παιδί» που ίσως έχει μάθει να θεωρεί τη διαθεσιμότητα ως τον μοναδικό τρόπο να λάβει αγάπη και αποδοχή.

Μέσα από αυτή τη διαδικασία, θα απελευθερωθείς από την ενοχή και την ανάγκη να θεραπεύεις τους άλλους, κατανοώντας ότι είσαι υπεύθυνος μόνο για σένα. Όταν το πιστέψεις, θα γίνεις πιο προσεκτικός στις σχέσεις σου. Θα επιλέγεις ανθρώπους που εκτιμούν την προσφορά σου και σου φέρονται με σεβασμό. Θα μάθεις να απομακρύνεσαι από τοξικές σχέσεις, όπου κυριαρχεί η ανισότητα και η εκμετάλλευση, και θα επενδύεις σε σχέσεις που βασίζονται στην αμοιβαία αναγνώριση και εκτίμηση.

Η ελευθερία που προκύπτει από αυτή την αλλαγή νοοτροπίας είναι καθοριστική. Όσο δίνεις χώρο στον εαυτό σου, μπορείς να επικεντρωθείς στις δικές σου ανάγκες, στα όνειρα και στους στόχους σου, δημιουργώντας συνδέσεις που δεν βασίζονται στην ανάγκη, αλλά στην ειλικρινή επιθυμία για αλληλοϋποστήριξη και ανάπτυξη.

Η αξία σου δεν καθορίζεται από το πόσο προσφέρεις, αλλά από την αλήθεια σου, την αυθεντικότητά σου και την ικανότητά σου να αγαπάς πρώτα τον εαυτό σου. Όταν σταματήσεις να βασίζεσαι στην εξωτερική επιβεβαίωση και να υπερπροσφέρεις από φόβο, τότε θα βρεις πραγματική χαρά και ικανοποίηση τόσο στις σχέσεις σου όσο και στη ζωή σου συνολικά.

Αγγελική Μπολουδάκη