Υγιείς σχέσεις και ελευθερία

Να αγαπάμε χωρίς να πνίγουμε. Να μην καταπιεζόμαστε ανταποκρινόμενοι σε ανάγκες που ακινητοποιούν τον άλλο άνθρωπο. Το αίτημά μας για σχέση είναι πράγματι επιθυμία για ουσιαστική σχέση, ή μήπως είναι επανάληψη του τραύματός μας; Το αίτημα του άλλου είναι γνήσιο αίτημα για σχέση; Όταν νιώθουμε ελεύθεροι, προσεγγίζουμε τις σχέσεις μας απαλλαγμένοι από ανάγκες και προσδοκίες να αναβιώσουμε το παρελθόν μέσω του άλλου ή να καλύψουμε τα ελλείμματά μας. Όσο περισσότερο αποδεχόμαστε τον εαυτό μας, εκτιμώντας τι μπορούμε να αλλάξουμε και τι όχι, αυτό που μας ενώνει με τον άλλον είναι ο αμοιβαίος σεβασμός, η εκτίμηση και η κοινή αγάπη για ό,τι δημιουργούμε μαζί.

Να νοιαζόμαστε χωρίς να απαιτούμε. Χωρίς υπερπροστασία, χωρίς να ψάχνουμε έναν “μπαμπά” ή μια “μαμά” να μας αναλάβει, αλλά αναλαμβάνοντας οι ίδιοι την ευθύνη της αποκατάστασης της αλήθειας μας. Να μη γινόμαστε σωτήρες από ανάγκη να αισθανθούμε άξιοι μέσω των ρόλων μας. Όταν φροντίζουμε πραγματικά τον εαυτό μας, νοιαζόμαστε και για τις αληθινές ανάγκες του άλλου και καταλαβαίνουμε τι θέλει εκείνος.

Να μοιραζόμαστε χωρίς να θυσιαζόμαστε. Χωρίς να γινόμαστε κτητικοί. Κάθε τάση για θυσία απορρέει από ενοχή. Όταν δεν υπάρχει αληθινή ανταπόκριση, μένουμε μόνοι παρέα με τη φαντασίωσή μας, νομίζοντας ότι δεν αξίζουμε την ισότιμη ανταπόκριση. Η ενοχή προκαλεί σύγχυση, και δεν μας επιτρέπει να αντιληφθούμε τα συναισθήματά μας ούτε να εμπιστευτούμε τη λογική μας. Παράλληλα, προκαλεί επιθετικότητα, τόσο σε εμάς όσο και στον άλλον, καθώς δεν συνδεόμαστε ουσιαστικά αλλά αναπαράγουμε προβλήματα. Η κτητικότητα τροφοδοτεί την εξάρτηση και τη διατηρούμε, νομίζοντας ότι “απολαμβάνουμε” μαζί κάτι που στην πραγματικότητα μας απομακρύνει.

Να αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα όπως είναι. Δεσμευόμαστε με συνέχεια, συνέπεια και σταθερότητα στη σχέση, με σεβασμό τόσο προς εμάς όσο και προς τον άλλον. Μήπως, όμως, δημιουργούμε φαντασιώσεις και αρνούμαστε να δεχτούμε την πραγματικότητα; Μήπως, όταν κάτι μας προκαλεί σύγχυση, δεν το συζητάμε, αλλά παραμένουμε μόνοι μας με τα ερωτήματα και τις φαντασιώσεις μας; Αν επιθυμούμε ουσιαστική σχέση, τότε κάθε αλήθεια πρέπει να μοιράζεται και να ακούγεται. Εκτιμούμε την ανταπόκριση του άλλου και εκφράζουμε ευγνωμοσύνη για τις στιγμές που μοιραζόμαστε.

Να αντιμετωπίζουμε τα συναισθήματά μας από άλλες σχέσεις. Όταν επεξεργαζόμαστε τα πένθη μας, δεν μεταφέρουμε την ανάγκη για λύτρωση σε άλλους ανθρώπους. Συγχωρώντας τον εαυτό μας, απελευθερωνόμαστε από θυμό και ενοχή. Αν δεν το κάνουμε, επαναλαμβάνουμε τα αρνητικά μοτίβα των παλιών σχέσεων μας. Αν, για παράδειγμα, μας εκμεταλλεύτηκαν, μπορεί να εκμεταλλευτούμε κι εμείς άλλους. Αν δεν κλείσουμε τον κύκλο του πένθους, θα νιώθουμε οργή για εκείνους που συνδέονται με τους ανθρώπους τους και θα τους υποτιμήσουμε με κάποιο τρόπο. Όσο απελευθερωνόμαστε από τις απαξιωτικές σκέψεις για τον εαυτό μας, τόσο περισσότερο αντιλαμβανόμαστε ότι κάθε συνάντηση είναι μια σημαντική ευκαιρία να δούμε πώς αισθανόμαστε για τον εαυτό μας και τι πρέπει να αλλάξουμε στη συμπεριφορά μας.

Να χαιρόμαστε με την κάθε στιγμή που ζούμε, νιώθοντας ευγνωμοσύνη που τη δημιουργούμε μαζί με τον άλλον. Χωρίς να εξιδανικεύουμε ούτε τον εαυτό μας ούτε τον άλλον, αναγνωρίζουμε ότι τα συναισθήματά μας είναι αποτέλεσμα της κοινής προσπάθειας, της αμοιβαίας αποδοχής και της επικοινωνίας.

Να δεχόμαστε αυτό που είμαστε, αλλά να επιδιώκουμε τη βελτίωση όσων μπορούμε να αλλάξουμε. Να εκτιμούμε αυτό που είναι ο άλλος άνθρωπος, παρατηρώντας αν είναι συμβατός με τη δική μας αλήθεια. Να μην προσπαθούμε να αλλάξουμε τον άλλον, και όταν το κάνουμε, να αναγνωρίζουμε ότι είναι η δική μας ανάγκη για έλεγχο που εκφράζεται.

Να αφήνουμε τον έλεγχο και να ζούμε τη μαγεία των συναισθημάτων μας. Αντιμετωπίζοντας την τάση μας να επιθυμούμε να γίνονται τα πράγματα με έναν γνώριμο τρόπο, ακόμα κι αν αυτός δεν είναι λειτουργικός, επιδιώκουμε την πραγματική ασφάλεια μέσα από την ουσιαστική επικοινωνία με τους άλλους. Μια επικοινωνία που τακτοποιεί τις σκέψεις και ωριμάζει τα συναισθήματα, είναι η βάση για να ταξιδέψουμε μαζί σε ένα ταξίδι επιθυμίας για τους δυο μας.

Αγγελική Μπολουδάκη