Θλίψη και αυτοαποδοχή
25 Μαΐου 2018
Όταν η σκέψη μας για όσα δεν έγιναν από ενοχή γίνεται έγνοια…
28 Μαΐου 2018

«Πρέπει να τολμήσουμε να είμαστε ο εαυτός μας, όσο τρομακτικός ή παράξενος κι αν είναι αυτός». (Μέι Σάρτον)

Συχνά, οι άνθρωποι επιλέγουν συντρόφους που τους θυμίζουν τη μητέρα ή τον πατέρα τους, με τους οποίους είχαν συγκρουσιακές σχέσεις μεγαλώνοντας. Όχι επειδή μοιάζουν εξωτερικά ή σε κάποια χαρακτηριστικά, αλλά επειδή τους δημιουργούν τα ίδια επώδυνα συναισθήματα, τις ίδιες εσωτερικές συγκρούσεις για την αξία τους. Αυτή η επιλογή προκαλεί αμφιβολία για την προσωπικότητά τους, δυσκολία στο να υποστηρίξουν την αλήθεια τους και αίσθημα ανεπάρκειας, σαν να μην αξίζουν μια σχέση αφοσίωσης και προτεραιότητας.

Σε αυτή τη σχέση, αναπαράγονται γνώριμα συναισθήματα που, αφενός, χρειάζεται να εκφράσουν, και αφετέρου, έχουν μάθει να τα θεωρούν αγάπη. Μέσα από αυτή την αναβίωση προσπαθούν να ελέγξουν το συναισθηματικό χάος που ένιωσαν ως παιδιά.

Αν είστε άνθρωπος που επενδύετε ψυχικά, που αισθάνεστε βαθιά και εκφράζετε τα συναισθήματά σας, που δίνετε προτεραιότητα στη σχέση, τότε μπορεί να έχετε μεγαλώσει σε ένα περιβάλλον όπου σας κατανοούσαν και σας συναισθάνονταν, αλλά δεν είχαν τη δυνατότητα να αφοσιωθούν ή να βάλουν προτεραιότητες. Αυτό ίσως σας έκανε να μην εκτιμάτε όσο πρέπει αυτά τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς σας, ούτε να τους δίνετε τον χώρο να αναπτυχθούν. Ίσως να μην εκφράζεστε όταν οι άλλοι δεν επενδύουν ψυχικά στη σχέση σας.

Νιώθετε οικεία σε περιβάλλοντα κατανόησης, αποδοχής και ενσυναίσθησης, παραμένοντας σε αυτά, ακόμα κι αν δεν υπάρχει αφοσίωση, προτεραιότητα, πίστη και αλήθεια που να εκφράζεται αμοιβαία. Δίνετε σημασία στην προσοχή που σας δείχνουν, αγνοώντας την έλλειψη εμπιστοσύνης και αφοσίωσης. Εστιάζετε στην κατανόηση, παραβλέποντας τον λίγο χρόνο που σας αφιερώνουν. Δίνετε προτεραιότητα στην τακτοποίηση των υποχρεώσεων, και όχι στην επικοινωνία που είναι απαραίτητη για να δώσει νόημα και αξία στη συντροφικότητα.

Συγκινείστε από την ενσυναίσθηση, αλλά όταν έρχεται η ώρα να κάνετε υπερβάσεις που δίνουν ζωή στο «μαζί», βρίσκεστε αντιμέτωποι με προσδοκίες να γίνετε ένας γονιός για τον άλλο, ικανοποιώντας εγωκεντρικές απαιτήσεις. Υποχωρείτε, πιστεύοντας ότι επειδή σας συναισθάνονται ή σας επιλέγουν, αυτό αρκεί.

Δεν είναι εύκολο να υποστηρίξουμε χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας που δεν αναγνωρίστηκαν. Δεν είναι αδύνατο όμως. Για πολλούς ανθρώπους, η προσοχή, η κατανόηση και η ενσυναίσθηση δεν είναι αρκετά για να θεμελιώσουν μια σχέση. Όταν αυτές οι ανάγκες δεν συνοδεύονται από ψυχική επένδυση, καλύπτουν ανεκπλήρωτες ανάγκες της παιδικής ηλικίας. Χωρίς αμοιβαία ωρίμαση, η διαδικασία της δέσμευσης και της σύνδεσης παραμένει επιφανειακή, οδηγώντας σε φαντασιώσεις που τελικά δεν ικανοποιούν.

Καμία παιδική ανάγκη δεν μπορεί να καλυφθεί από έναν ενήλικα. Ο ώριμος εαυτός μας μπορεί να φροντίσει το τραυματισμένο παιδί μέσα μας, ώστε να μην απαιτεί αλλά να συνδέεται. Να μην ανέχεται απαιτήσεις, αλλά να παρατηρεί την ικανότητα δέσμευσης, αφοσίωσης και προτεραιότητας. Να μην ονειροπολεί, αλλά να μιλάει κάθε φορά που βλέπει την αδυναμία του άλλου να ανταποκριθεί, και να αξιολογεί την ικανότητά του να ακούει και να αλλάζει. Έτσι, η συντροφικότητα και η ισοτιμία ικανοποιούνται για τους δύο ανθρώπους.

Για πολλούς ανθρώπους, χρειάζεται χρόνος, ίσως και χρόνια, για να απομακρυνθούν από μοτίβα που δεν προσφέρουν αρμονία και ηρεμία. Αυτά τα μοτίβα μπορεί να έχουν αγαπηθεί μέσα από τους ανθρώπους που τα έφεραν στη ζωή τους, και έτσι τα αγάπησαν και οι ίδιοι. Δεν μπορούμε να ξαναζήσουμε την παιδική μας ηλικία, μπορούμε όμως να δούμε με νέα ματιά το τραύμα μας, συμφιλιωμένοι με τα συναισθήματα που ζήσαμε. Χρειάζεται να μάθουμε να αφήνουμε πίσω τα επώδυνα συναισθήματα που αφορούν το παρελθόν, ώστε να δημιουργούμε χώρο για εμάς και για τους άλλους στη ζωή μας. Να αναγνωρίσουμε πως οι πράξεις του παρελθόντος έγιναν από άγνοια, φόβο ή αδυναμία.

Είναι σημαντικό να δούμε ότι μερικές φορές κρατάμε ένα επώδυνο συναίσθημα γιατί προσκολλιόμαστε σε αυτό, βασανίζοντας τον εαυτό μας, ελπίζοντας σε λύτρωση μέσα από δύσκολους δρόμους. Όταν δούμε ότι αξίζουμε να απελευθερωθούμε από ό,τι δεν είναι δικό μας, μπορούμε να αφοσιωθούμε σε ό,τι μας ανήκει πραγματικά. Έτσι, νιώθουμε οικεία με τον εαυτό μας, σαν να είναι ο καλύτερός μας φίλος.

Όταν αγαπάμε και σεβόμαστε κάθε χαρακτηριστικό μας, όταν αναδεικνύουμε τα βασικά μας στοιχεία, είναι πιο εύκολο να αφοσιωθούμε σε ό,τι μας προσφέρει ασφάλεια. Αναγνωρίζουμε, μέσα από την ανταπόκριση του άλλου, κάθε υγιή και δημιουργική πλευρά μας.

 

Αγγελική Μπολουδάκη