Απλά να είσαι εσύ, μαμά
12 Δεκεμβρίου 2018
Ένα παιδί χρειάζεται όρια
14 Δεκεμβρίου 2018

Ενοχή ή ευθύνη και έγνοια;

Τι μπορεί να δυσκολεύει κάποιον να ζήσει τη ζωή του με σεβασμό στις ανάγκες και στις επιθυμίες του, εκτιμώντας την αξία του; Τι μπορεί να τον κάνει να μην αναγνωρίζει τι θέλει και να το υπερασπίζεται; Τι μπορεί να τον κάνει να  ζει με τον φόβο της επιβεβαίωσης, την ανάγκη της άποψης των άλλων για τον εαυτό του, προσπαθώντας να ενισχύσει την αυτοεκτίμησή του από την επιβεβαίωσή τους; Τι τον κάνει να απορρίπτει τον εαυτό του, να τον επικρίνει ή να έχει αντιδράσεις που δεν ταιριάζουν σε αυτό που θέλει να κάνει ή να πει;

Όταν ήμασταν παιδιά, μάθαμε το σωστό και το λάθος. Το μάθαμε όμως ή ίσως και να το αντιληφθήκαμε σαν επίκριση των άλλων και όχι σαν δική μας πυξίδα, που μας οδηγεί στην αλήθειά μας και σε αυτό που θέλουμε για τον εαυτό μας, ώστε νιώθουμε καλά σε αρμονία με την αλήθειά μας. Σαν επιταγή που οφείλουμε στους άλλους και όχι σαν ευθύνη προς τον εαυτό μας με περηφάνια και αίσθημα πληρότητας.

Όταν είμαστε  υπεύθυνοι, αναπτύσσουμε την έγνοια για τον εαυτό μας, την έγνοια για τη δημιουργικότητά μας, για τις σχέσεις μας, για τον κόσμο ολόγυρά μας. Δεν χρειαζόμαστε επιβεβαίωση αλλά προχωράμε στο δρόμο μας, αφοσιωμένοι στους στόχους που έχει ο καθένας μας, ανάλογα με αυτό που είμαστε και θέλουμε. Αναλαμβάνουμε τις συνέπειες των πράξεων μας, μαθαίνουμε και βελτιωνόμαστε, λειτουργούμε ανθρώπινα και με δικαιοσύνη.

Το μικρό παιδί δεν γνωρίζει τι θέλει, δεν έχει αυτογνωσία. Για αυτό και εξαρτάται από την γνώμη που έχουν οι άλλοι για εκείνον. Παράλληλα φοβάται την απόρριψη. Μπορεί από φόβο για την απόρριψη να λειτουργεί εγωκεντρικά και υποτακτικά, άπληστα και με παραίτηση, με αγνωμοσύνη και με υποτέλεια, έξυπνα και ανόητα, με ευγένεια και με αγένεια κ.α. Οι αντιδράσεις του εναλλάσσονται σύμφωνα με την ανάγκη ή τον φόβο του.

Ο ενήλικας που γνωρίζει τον εαυτό του έχει όρια. Δεν έχει ανάγκη την επιβεβαίωση γιατί εκτιμά τον εαυτό του. Φέρεται με καλοσύνη. Δίνει και δίνεται όσο θέλει, με σεβασμό και εκτίμηση στον εαυτό του. Δεν εξαρτάται γιατί νιώθει ελεύθερος να είναι αφοσιωμένος στο στόχο του και στον δρόμο του. Δεν φοβάται την απόρριψη ή την εγκατάλειψη γιατί κάνει παρέα στον εαυτό του. Παρατηρεί συμπεριφορές και αποφασίζει με ποιους ανθρώπους θα προχωρήσει στη ζωή του  και με ποιους άλλους θα συναντηθεί ίσως σε μια άλλη στιγμή όπου θα τους συνδέει η αρμονία. Χωρίς θυμό, χωρίς εκδίκηση αλλά και χωρίς παραίτηση από τα θέλω του, ώστε να είναι σε αρμονία με ό,τι τον υγιαίνει. Δεσμεύεται με ό,τι τον ενδιαφέρει, αφοσιώνεται με υπευθυνότητά σε αυτό.

Το μικρό παιδί στον ενήλικα νιώθει ενοχές, γιατί δεν είναι υπεύθυνο ώστε να αναλάβει τις συνέπειες των πράξεων του. Ώστε να διδαχτεί από αυτές. Αν έβλεπε κάθε βίωμά του σαν ευκαιρία που τον εξελίσσει, θα ένιωθε καλύτερος άνθρωπος, πιο ώριμος, συνδεδεμένος με τη ζωή και με τους ανθρώπους. Νιώθει τύψεις γιατί είναι άπληστο, δεν δίνει ακόμα και όταν δεν έχει ανάγκη από τίποτα περισσότερο, γνωρίζοντας πως ό,τι δίνεις η ζωή στο γυρίζει πίσω πολλαπλάσια ή όταν δίνει το κάνει με τρόπο που απαιτεί να πάρει πίσω. Εξαρτάται η εικόνα του από την γνώμη των άλλων, για αυτό και δεν αποχωρίζεται ανθρώπους που επιβεβαιώνουν την εικόνα του, ενώ δεν νιώθει αγάπη στη σύνδεση. Απαιτεί και θυμώνει χωρίς να νιώθει ευγνωμοσύνη. Είναι αχάριστο και δεν αναγνωρίζει πως η ζωή είναι γενναιόδωρη και ό,τι μας δίνει, μας το δίνει την κατάλληλη στιγμή, γιατί το χρειαζόμαστε και μόνο ευγνωμοσύνη μπορούμε να νιώθουμε για αυτό. Είναι επικριτικό, γιατί δεν εμπιστεύεται την κρίση του, ώστε να προχωρήσει στη ζωή του σύμφωνα με αυτήν, για αυτό και προσπαθεί να αλλάξει τους άλλους ώστε να έχει παρέα. Νιώθοντας ελεύθερος κάποιος, προχωρά στο δρόμο του με εμπιστοσύνη και συναντά ανθρώπους που κοιτούν στην ίδια κατεύθυνση. Το μικρό παιδί στον ενήλικα φοβάται πως κάποιος τον παρατηρεί και τον κρίνει.  Είναι έξω από εκείνον, άρα δεν μπορεί να τον επηρεάσει. Νιώθει ότι γίνεται αντιληπτός ως κακός. Αισθάνεται ανεπαρκής, μη ικανός. Είναι γιατί δεν δεσμεύεται με τον είναι του, ώστε να κοιτάξει τον εαυτό του με ματιά αξίας. Δεν δεσμεύεται με τον εσωτερικό του πλούτο, ώστε να τον ενδιαφέρει να τον αξιοποιήσει. Δεν αφοσιώνεται αρκετά ώστε να είναι πιστός. Αναζητά σε αυτό που είναι άπιαστο την πληρότητα και όχι σε ό,τι μπορεί να ζυμωθεί μαζί του με σεβασμό στο είναι του. Το μικρό παιδί κοιτά έξω από τον εαυτό του, για αυτό και αποδίδει αλλού την ευθύνη και όχι στο είναι του με εμπιστοσύνη και με διάθεση αλλαγής σε ό,τι τον ανοίγει με ανθρώπινο τρόπο στη ζωή.

Κοιτώντας τις αδυναμίες μας, τις αντιμετωπίζουμε. Ωραιοποιώντας τις ή υποτιμώντας τις, τις αποφεύγουμε. Κι όταν αναλαμβάνουμε την ευθύνη τους, τότε μπορούμε ακόμα και να αστειευτούμε μαζί τους, γνωρίζοντας ότι δεν μας εξουσιάζουν.

Ενοχές νιώθουμε όταν δεν αισθανόμαστε καλοί και αξιαγάπητοι από τους άλλους. Νοιαζόμαστε για τον εαυτό μας όταν αγαπώντας εμείς τον εαυτό μας, αλλάζουμε ό,τι μπορούμε, αποδεχόμαστε ό,τι δεν μπορούμε, συμφιλιωνόμαστε με τα μαθήματα ζωής που μας χάρισε η κάθε εμπειρία μας, τα οποία και αξιοποιούμε. Νιώθουμε υπεύθυνοι όταν δεσμευόμαστε στη ζωή μας, όταν και ζούμε με σεβασμό σε μας και σε ό,τι συνδεόμαστε μαζί του.

Αγγελική Μπολουδάκη