Ο αντιδραστικός ενήλικας
23 Οκτωβρίου 2018
Όταν αποδεχόμαστε τον εαυτό μας όπως είμαστε, χαιρόμαστε και τη ζωή όπως είναι   
28 Οκτωβρίου 2018

«Πάντοτε αναζητούσα τη δύναμη και την αυτοπεποίθηση έξω από τον εαυτό μου, ωστόσο αυτά πηγάζουν από μέσα· βρίσκονται εκεί συνεχώς.»  Άννα Φρόυντ

Όταν ήμασταν παιδιά, δεν μας άρεσε η εικόνα μας. Δημιουργήσαμε προσδοκίες για κάτι άλλο, τόσο μακρινό όμως από μας.

Κυνηγώντας μια ιδέα μας, δεν περιβάλλαμε τον εαυτό μας τόσο όσο χρειαζόμασταν. Δεν τον φροντίσαμε όσο πραγματικά μας άξιζε. Ένα κομμάτι του εαυτού μας έμεινε χωρίς παρέα από μας, κάτι που μας έκανε να νιώθουμε ένα δυσαναπλήρωτο κενό μέσα μας. Νομίζαμε πως το νιώθαμε γιατί δεν ήμασταν αρκετοί, ενώ στην πραγματικότητα το νιώθαμε γιατί δεν πιστεύαμε στην υπάρχουσα αξία μας.

Νομίζοντας πως έπρεπε να είμαστε κάτι άλλο για να μην υπάρχει αυτό το κενό,  προσπαθήσαμε να το καλύψουμε ή να το εξαφανίσουμε, γιατί η ύπαρξή του μας απομάκρυνε από την εικόνα τελειότητας που θέλαμε για τον εαυτό μας. Δεν μας αποδεχόμασταν, κάτι που μας έκανε να νιώθουμε άδειοι, μικροί, ασήμαντοι.

Αναζητούσαμε τη λύτρωσή μας έξω από μας, πιστεύοντας πως κάποιος άλλος ή κάτι άλλο θα το αναλάμβανε.

Και τις στιγμές που νιώθαμε κοντά με τον εαυτό μας, εξιδανικεύαμε το ότι απουσιάζαμε από μας. Η κατανόηση περνώντας από το φίλτρο της επίκρισης διαστρεβλωνόταν, οπότε γινόταν εξιδανίκευση αυτού που μας έλειπε. Αντι για να αποδεχτούμε τον εαυτό μας, επιβεβαιώναμε ένα κομμάτι του εαυτού μας, το απομονώναμε και αλλοιώναμε τη ματιά μας προς αυτό. Αν γνωρίζαμε να το αγκαλιάσουμε, θα μας δίναμε αξία με αυτό. Δεν θα δίναμε αξία σε αυτό, αλλά στην αποδοχή μας για αυτό. Δεν θα το αφήναμε να μεγαλώσει μόνο του και να πάρει περίοπτη θέση, αλλά με ωριμότητα θα φροντίζαμε τις ανάγκες του. Δεν θα το αφήναμε χωρίς όρια να αντιδρά με εγωκεντρικό τρόπο συντηρώντας την απουσία αλλα θα το περιβάλλαμε εξηγώντας του ότι τα όρια παρέχουν ασφάλεια, δυνατότητα σύνδεσης. Αν το αποδεχόμαστε, θα μας αγαπούσαμε με αυτό, θα μας καταλαβαίναμε. Δεν θα υμνούσαμε τη θυματοποίηση και το γεγονός ότι πρέπει κάποιος για να τα καταφέρει να υποφέρει πρώτα, αλλά θα χαιρόμαστε με τις χαρές μας, θα αναγνωρίζαμε τη χαρά όπου τη συναντούσαμε όταν κάναμε τα όνειρά μας πραγματικότητα και θα την εκτιμούσαμε όπως της άξιζε.

Μόνο όταν αποδεχόμαστε τον εαυτό μας, νιώθουμε γεμάτοι. Σεβόμαστε τον εαυτό μας, συνθέτουμε και κατανοούμε τα διαφορετικά μας κομμάτια. Καταλαβαίνουμε και σεβόμαστε τη διαφορετικότητά των άλλων, τους σεβόμαστε για αυτό που είναι. Δεν μπορεί να αναλάβει κάποιος το κενό που νιώθουμε, γιατί είναι άδικο τόσο για μας όσο και για τους άλλους να τους δίνουμε αυτόν τον ρόλο. Η εξάρτηση είναι μια μορφή σχέσης όπου χωρίς να γίνεται κάτι σκόπιμα, η εκμετάλλευση παίρνει τη μορφή της αγάπης, γιατί οι ανάγκες είναι μεγαλύτερες από την επιθυμία. Για να υπάρξει επιθυμία με σεβασμό και εκτίμηση πρέπει ο καθένας να αναλάβει την ωρίμαση του, την αυτονομία του, την ικανότητα να αγαπάει τον άλλον άνθρωπο για αυτό που είναι και να αφήνεται να αγαπηθεί όπως είναι. Να χαίρεται όταν ο άλλος άνθρωπος χαίρεται που κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα, να νιώθει ευγνωμοσύνη όταν οι άλλοι άνθρωποι χαίρονται που κάνει τα δικά του όνειρα πραγματικότητα.

Αυτό που μας θεραπεύει είναι η αποδοχή. Η ιδέα ότι μπορούμε να μας αγαπάμε και με τις αδυναμίες μας. Όταν μας αποδεχόμαστε και με τις ελλείψεις μας, δεν κυνηγάμε κάτι άλλο από αυτό που είμαστε, αλλά μας αποδεχόμαστε όπως είμαστε. Κατανοούμε και το παιδί μέσα μας που είχε ανάγκη να φτιάξει μια εικόνα εξιδανίκευσης στη φαντασίωσή του για να έχει ένα όραμα, μια εικόνα πρότυπο για να μπορέσει να πλαστεί. Κατανοούμε επίσης ότι κάναμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε και δεν επικρίνουμε τον εαυτό μας.

Όταν συμφιλιωνόμαστε με τις αδυναμίες μας, αποδεχόμαστε τη δύναμή μας και την αξιοποιούμε.

Νιώθουμε αυτόνομοι για αυτό και μπορούμε να συνδεθούμε ουσιαστικά. Μόνος ένας αυτόνομος άνθρωπος μπορεί να μοιραστεί, να αγαπήσει, να σεβαστεί και να εκτιμήσει την αξία του, όπως και την αξία των άλλων ανθρώπων.

Όταν παραδεχτούμε ότι αυτό που μας λείπει δεν είναι ένας άνθρωπος αλλά ο εαυτός μας που δεν τον συντροφέψαμε αρκετά όλα αυτά τα χρόνια, ασχολούμαστε με μας. Δεν περιμένουμε μια εξωτερική επιβεβαίωση, γιατί εκτιμάμε τον εαυτό μας και πραγματοποιούμε τις επιθυμίες μας  ούτε ένα εξωτερικό επικριτικό όριο να εμποδίσει το ξόδεμά μας γιατί δεν ξεχειλίζουμε το ποτήρι μας αλλά δίνουμε αυτό που μπορούμε σε όλους όσους το αναγνωρίζουν και το εκτιμούν.  Δεν απουσιάζουμε από μας αναζητώντας στους άλλους τις δικές μας εικόνες, δεν αλλοιώνουμε τις εικόνες των άλλων σύμφωνα με τις ανάγκες μας. Όταν συμφιλιωνόμαστε με αυτό που είμαστε, συνδεόμαστε με τις επιθυμίες μας, μοιραζόμαστε, αγαπάμε, χαιρόμαστε με τη χαρά μας όπως και με τη χαρά των άλλων, ακόμα και τις στιγμές  που δεν περιλαμβάνουμε ο ένας τον άλλον.

Όταν αναγνωρίσουμε ότι αυτό που μας λείπει δεν είναι μια ιδέα για να είμαστε ευτυχισμένοι, χαιρόμαστε την κάθε στιγμή χωρίς να περιμένουμε κάτι από αυτήν αλλά απλά ζώντας την όπως είναι. Νιώθουμε καλά γιατί η σιγουριά πηγάζει από μέσα μας, η οποία μας συνδέει με τον εαυτό μας, με τους άλλους, με τις στιγμές της ζωής μας.

Αγγελική Μπολουδάκη – Ειδικός Ψυχικής Υγείας