Συναισθηματική ανάπτυξη

Ένα παιδί αναπτύσσει έναν ισχυρό και αδιάσπαστο δεσμό με τη μητέρα του, εξιδανικεύοντας τη σχέση αυτή, καθώς εκείνη του προσφέρει απλόχερα όσα χρειάζεται. Ο πατέρας εισέρχεται δυναμικά σε αυτό το δεσμό, “βγάζοντας” το παιδί από την κατάσταση συγχώνευσης με τη μητέρα, η οποία εμποδίζει την ωρίμανσή του. Χωρίς αυτή την παρέμβαση, το παιδί δυσκολεύεται ως ενήλικας να αναλάβει την ευθύνη του εαυτού του, των σχέσεών του και της δημιουργικότητάς του. Ο πατέρας αποκαλύπτει στο παιδί την πραγματικότητα με όρους που μπορεί να κατανοήσει και το στηρίζει στη διαχείριση των συναισθημάτων του.

Αν, όμως, ο πατέρας απουσιάζει από αυτόν τον δεσμό, το παιδί μαθαίνει ότι οι σχέσεις ισοδυναμούν με συγχώνευση, εξάρτηση και εξιδανίκευση. Στρέφεται στη φαντασίωση, δημιουργώντας μια ιδανική, μη ρεαλιστική σχέση. Όταν εμφανίζονται δυσκολίες στις σχέσεις του, αντί να τις αντιμετωπίσει, είτε αποσύρεται τρομαγμένο είτε επιτίθεται, είτε επιλέγει να φαντασιώνεται κάτι ανέφικτο και συμβιβάζεται, ακόμη και αν νιώθει δυσαρέσκεια.

Αν, καθώς το παιδί πλησιάζει τον πατέρα, εκείνος το κάνει να υποφέρει λόγω των δικών του ελλειμμάτων, τότε μαθαίνει ότι η συντροφικότητα συνδέεται με τον πόνο. Έτσι, ως ενήλικας, είτε επιλέγει συντρόφους που το απορρίπτουν ή το κάνουν να υποφέρει είτε, όταν βρει κάποιον που το αγαπά και στέκεται σταθερά δίπλα του, αλλοιώνει την πραγματική εικόνα του συντρόφου του, υποτιμώντας ή αποξενώνοντάς τον. Με αυτόν τον τρόπο, “πείθει” τον εαυτό του ότι του αξίζει η εγκατάλειψη που βίωσε. Αδυνατεί να δεσμευτεί, καθώς η δέσμευση σημαίνει για εκείνον πόνο, απόρριψη και εγκατάλειψη. Κάθε φορά που δημιουργεί έναν δεσμό, ακυρώνει την αξία του συναισθήματος και της εμπειρίας για να αποφύγει τον παλιό πόνο. Καταφεύγει ξανά στη φαντασίωση, αναζητώντας μια ιδανική, αλλά μη πραγματική σχέση, όπως αυτή που βίωσε με τη μητέρα του.

Αν βιώσατε συναισθηματική απουσία από τον πατέρα σας ή αν κάθε φορά που τον προσεγγίζατε εκείνος αντιδρούσε επιθετικά, ανεξαρτήτως φύλου, όταν δημιουργείτε σχέσεις με ανθρώπους που ανταποκρίνονται θετικά, πιθανώς να νιώθετε άγχος, φόβο και ανασφάλεια. Μπορεί να τους βλέπετε διαφορετικά από αυτό που πραγματικά είναι, προσπαθώντας να πείσετε τον εαυτό σας ότι δεν αξίζετε να έχετε μια καλή σχέση, επειδή το μοντέλο που βιώσατε ήταν τραυματικό. Ίσως νιώθετε έντονο θυμό που δεν μπορείτε να διαχειριστείτε, γιατί η νέα σχέση καταρρίπτει το μοντέλο μοναξιάς που έχετε δημιουργήσει στο μυαλό σας. Άλλες φορές αποδίδετε στον σύντροφό σας το αίσθημα εγκλωβισμού που προέρχεται από το δικό σας μοτίβο σχέσεων, ένα μοτίβο ανελευθερίας και περιορισμού. Προσπαθώντας να απαλλαγείτε από αυτόν τον φόβο, μπορεί να επιλέξετε να φύγετε από τη σχέση, πιστεύοντας ότι αναζητάτε την ελευθερία σας, ενώ στην πραγματικότητα επιθυμείτε να επιστρέψετε στη μοναξιά, έναν τρόπο ζωής που έχετε συνηθίσει.

Αυτό που θα μπορούσε να σας βοηθήσει είναι να αναλάβετε την ευθύνη του εαυτού σας και να δεσμευτείτε με την αξία σας. Στη συνέχεια, θα είναι πιο εύκολο να αναγνωρίσετε τους ανθρώπους που δεσμεύονται με την αξία τους και να επιμείνετε σε σχέσεις που χαρακτηρίζονται από σταθερότητα, παρουσία, ειλικρίνεια στην επικοινωνία, επιθυμία και δεκτικότητα στις αλλαγές που ανοίγουν και τους δύο σας στην αγάπη.

Αγγελική Μπολουδάκη –