Μόνο όταν είμαστε σε επαφή με τα συναισθήματα μας, νιώθουμε. Κι όταν νιώθουμε, συνδεόμαστε. 

Τα συναισθήματά μας είναι το άμεσο παράθυρο στον εσωτερικό μας κόσμο. Είναι η πυξίδα που μας δείχνει τι χρειαζόμαστε για να νιώσουμε ολοκληρωμένοι. Όταν βρισκόμαστε σε επαφή με αυτά, αναγνωρίζουμε την αλήθεια μας, τη δική μας ανθρώπινη εμπειρία. Και όταν νιώθουμε, αρχίζουμε να συνδεόμαστε – με εμάς, με τους άλλους, με τη ζωή.

Αλλά πώς νιώθουμε όταν οι ανάγκες μας ικανοποιούνται; Νιώθουμε χαρά. Ανακούφιση. Ελευθερία. Ένα κύμα ενθουσιασμού που φέρνει την αίσθηση ότι όλα είναι δυνατά. Νιώθουμε ευγνωμοσύνη, γιατί κάτι μέσα μας αναγνωρίζει ότι αυτή η στιγμή είναι δώρο. Από την άλλη, όταν οι ανάγκες μας δεν βρίσκουν ανταπόκριση, τα συναισθήματά μας γίνονται βαριά. Θλίψη. Φόβος. Θυμός. Απογοήτευση. Είναι σαν να κουβαλάμε ένα βάρος που ζητά απεγνωσμένα να ακουστεί.

Είναι όμως κι αυτές οι στιγμές σημαντικές. Γιατί ακόμα και τα δύσκολα συναισθήματα είναι φωνές που λένε: «Κοίτα με! Εδώ είμαι! Έχω κάτι να σου πω!». Πόσο συχνά, όμως, μπερδεύουμε το τι νιώθουμε με το τι πιστεύουμε ότι μας κάνουν οι άλλοι;

Συχνά, αντί να ακούμε τα συναισθήματά μας, τα ντύνουμε με ερμηνείες: «Νιώθω αγνοημένος», «Νιώθω εξαπατημένος», «Νιώθω υποτιμημένος». Μέσα από αυτές τις λέξεις, όμως, κάτι χάνεται. Εστιάζουμε στον άλλον, στον τρόπο που ερμηνεύουμε τις πράξεις του, και όχι σε αυτό που πραγματικά συμβαίνει μέσα μας. Κρίνουμε τον εαυτό μας με τα μάτια που νομίζουμε ότι μας βλέπουν οι άλλοι.

Για παράδειγμα, αν πω ότι «νιώθω υποτιμημένος», μεταθέτω την ανάγκη μου στον άλλον, περιμένοντας από αυτόν να με κάνει να νιώσω σημαντικός. Αν όμως πω: «Νιώθω θυμό, γιατί έχω ανάγκη να με εκτιμώ και να νιώθω ότι αξίζω», τότε αγκαλιάζω τη δική μου ευθύνη. Ο θυμός γίνεται δάσκαλος, που μου δείχνει ότι χρειάζομαι όρια, αυτοεκτίμηση, φροντίδα. Με αυτόν τον τρόπο, το συναίσθημα μου γίνεται ο δρόμος που με φέρνει πιο κοντά στον εαυτό μου.

Όταν αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τα συναισθήματά μας, κάτι βαθύ αλλάζει. Αντί να περιμένουμε από τους άλλους να καλύψουν τις ανάγκες μας, αρχίζουμε να τις αναγνωρίζουμε και να τις εκφράζουμε με αληθινό τρόπο. Δεν λέμε «Με θύμωσες». Λέμε: «Νιώθω θυμό, γιατί για μένα είναι σημαντικό να επικοινωνούμε με σεβασμό και κατανόηση». Δεν λέμε «Με απογοήτευσες». Λέμε: «Απογοητεύτηκα, γιατί έχω ανάγκη από αναγνώριση σε αυτή τη σχέση».

Η διαφορά είναι λεπτή, αλλά ουσιαστική. Στην πρώτη περίπτωση, κάνουμε τον άλλον υπεύθυνο για το πώς νιώθουμε. Στη δεύτερη, εκφράζουμε την εσωτερική μας αλήθεια, ανοίγοντας έναν διάλογο που περιλαμβάνει και τους δύο.

Αυτή η αλλαγή δεν αφορά μόνο εμάς. Είναι ο θεμέλιος λίθος της αυθεντικής σύνδεσης. Όταν λέμε στον άλλον: «Νιώθω θυμό όταν αυτό συμβαίνει, γιατί για μένα η σύνδεση μαζί σου είναι πολύτιμη», δείχνουμε κάτι βαθύ. Εκφράζουμε την ανάγκη μας χωρίς επίθεση, δείχνοντας ταυτόχρονα την εκτίμηση και την αγάπη που νιώθουμε για τον άλλον. Ανοίγουμε χώρο για ειλικρινή επικοινωνία, όπου τόσο εμείς όσο και ο άλλος μπορούμε να είμαστε αυθεντικοί.

Αυτό το ταξίδι είναι μια συνεχής υπενθύμιση ότι η δύναμη της αλλαγής βρίσκεται μέσα μας. Όταν νιώθω εμπιστοσύνη, είναι γιατί έχω μάθει να εμπιστεύομαι τον εαυτό μου. Όταν νιώθω σημαντικός, είναι γιατί έχω αναγνωρίσει τη δική μου αξία. Οι άλλοι μπορεί να μας καθρεφτίζουν, αλλά η βαθύτερη ευθύνη για τα συναισθήματα μας ανήκει σε εμάς. Και όταν την αναλαμβάνουμε, ανοίγουμε την πόρτα για μια ζωή γεμάτη πληρότητα, χαρά και αληθινή σύνδεση.

Κάθε συναίσθημα είναι μια πρόσκληση για να κοιτάξουμε μέσα μας. Όχι για να κατηγορήσουμε, αλλά για να καταλάβουμε. Όχι για να απαιτήσουμε, αλλά για να εκφράσουμε. Κι έτσι, μέσα από αυτό το ταξίδι αυτογνωσίας, μπορούμε να φέρουμε φως στις σχέσεις μας και να ζήσουμε με περισσότερη αυθεντικότητα και αγάπη.

Αγγελική Μπολουδάκη