Συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία ζευγαριών

Κάθε άνθρωπος μαθαίνει σε ένα συγκεκριμένο μοντέλο σχέσης από τους γονείς του. Από τον τρόπο που αλληλεπιδρούσαν μεταξύ τους, από τον τρόπο που αλληλεπιδρούσαν μαζί του. Αυτό το μοντέλο αναπαράγει στις σχέσεις του και προσπαθεί να το αλλάξει αν είναι δυσλειτουργικό, να το βελτιώσει αν είχε κάποια κενά, να του δώσει τη θέση που του αξίζει αν ήταν θετικό.
Αν, για παράδειγμα, ένας άνθρωπος μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον όπου ένιωθε πως η αξία του δεν αναγνωριζόταν, τείνει να διαιωνίζει τα συναισθήματα που ένιωσε για τον εαυτό του με τις επιλογές που κάνει. Σε επιλογές που ενισχύουν την αξία του είτε μπαίνει ο ίδιος σε μειονεκτική θέση, είτε απαξιώνει τους άλλους, είτε τους προκαλεί να του φερθούν με τον τρόπο που αισθάνθηκε στο παρελθόν. Κάθε άνθρωπος βλέπει τον εαυτό του όπως και τον κόσμο του με τη ματιά που τον κοίταξαν, με τη ματιά που κοιτούσε τους ανθρώπους του ως παιδί όπως τους έβλεπε να αλληλεπιδρούν. Ένας υποσυνείδητος έλεγχος τον κάνει να επαναλαμβάνει την εικόνα που σχημάτισε για τον εαυτό του και για τη σχέση και να δυσκολεύεται να την αποχωριστεί, όσο κι αν δεν καθρεφτίζει την αξία του.
Όσο πιο ώριμος είναι ένας άνθρωπος, τόσο οι επιλογές που κάνει ενδυναμώνουν την αξία του, γιατί με τους ανθρώπους που επιλέγει μοιράζεται και επικοινωνεί ουσιαστικά. Σέβεται τον εαυτό του όπως και τη σχέση του. Εκτιμά την αξία του, αναγνωρίζει πόσο σημαντικός είναι για εκείνον ο άνθρωπός του και νιώθει ευγνωμοσύνη που μοιράζεται μαζί του τη ζωή του εκφράζοντάς το με έμπρακτο τρόπο. Οι άνθρωποι που συνδέεται μαζί τους εκφράζουν τις βελτιωμένες πλευρές του εαυτού του, γιατί εκείνος αποφασίζει να συνδεθεί με αυτές.
Οι άνθρωποι που επιλέγομε εκφράζουν εμάς ή αυτό που νομίζουμε ότι είμαστε εμείς. Όσο περισσότερο διαφοροποιείται κάποιος από την μειονεκτική εικόνα που σχημάτισε για τον εαυτό του στο παρελθόν, τόσο o άνθρωπος που επιλέγει αντανακλά την εκτίμηση που νιώθει για τον εαυτό του.
Γιατί όμως οι άνθρωποι κάνουν επιλογές όπου δεν υποστηρίζεται η ωριμότητα του εαυτού τους σε αυτές;
Η οικειότητα δημιουργεί ασφάλεια. Η όποια οικειότητα, ακόμα κι αν αυτή παραπέμπει σε μη υγιείς καταστάσεις. Τα συναισθήματα που ένιωσε κάποιος στο παρελθόν τον κάνουν να νιώθει ενωμένο με τον εαυτό του, παρόλο που αυτή η συνοχή μπορεί να έχει επιτευχθεί με εύθραυστα υλικά. Επιλέγει, λοιπόν, ό,τι καθρεφτίζει τον αδύναμο συναισθηματικό του κόσμο, που του εξασφαλίζει την εικόνα που έχει μάθει να κοιτά τον εαυτό του και τον συνδέει με το παρελθόν του. Παράλληλα ο πόνος που βίωσε ως παιδί έχει ανάγκη να εκφραστεί. Οι επιλογές που κάνει φέρνουν αυτόν τον πόνο στην επιφάνεια. Δεν μπορεί όμως να επουλωθεί, γιατί μετατίθεται η ευθύνη αλλού. Εκείνο που θα τον βοηθήσει είναι να αναλάβει την ευθύνη της αλλαγής του, να έρθει σε επαφή με τα συναισθήματά του, να τα αναγνωρίσει και να συνδεθεί μαζί τους ουσιαστικά. Όσο εκτιμά κάθε συναίσθημα και του δίνει χώρο αξίας μέσα του, τόσο αναθεωρεί την ενότητα με τον εαυτό του και τη συνθέτει με υλικά αξίας. Ο πόνος μας ωριμάζει, μας κάνει καλύτερους ανθρώπους, μας φέρνει σε επαφή με την αυθεντικότητά μας, την αντοχή, την υπομονή και την επιμονή μας. Μας συνδέει με τους άλλους ανθρώπους ουσιαστικά, γιατί μας κάνει πιο ανθρώπινους, πιο ανοιχτούς στην αγάπη.
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν ιδανικές σχέσεις. Υπάρχουν όμως άνθρωποι που ταιριάζουν μεταξύ τους γιατί έχουν μεταξύ τους βασικές ομοιότητες. Η διαφορετικότητα αποτελεί πρόκληση και γοητεία για τους ανθρώπους εκείνους, όπου ο τρόπος που δεσμεύονται έχει κοινά στοιχεία, έχουν βασικές ομοιότητες στον τρόπο που αγαπούν, που εκφράζουν την αγάπη τους ο ένας στον άλλον.
Αλλάζει άραγε αυτό το μοντέλο; Πόσο εύκολο είναι για έναν άνθρωπο που έμαθε σε μια συγκεκριμένη εικόνα για τον εαυτό του στο παρελθόν να την αλλάξει και να κάνει επιλογές που τον βελτιώνουν σαν άνθρωπο;
Ένας άνθρωπος που μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον όπου δεν υποστηρίχτηκε η αξία του χρειάζεται να καταβάλει πολύ μεγάλη προσπάθεια για να αλλάξει τον τρόπο που βλέπει τον εαυτό του και να κάνει επιλογές που καθρεφτίζουν την αξία του. Όταν αποφασίζει να δει με θετική ματιά τον εαυτό του, κάνει επιλογές που αντανακλούν την απόφασή του για δέσμευση με την εκτίμηση του. Είναι ουσιαστικά παρών σε ό,τι διαδραματίζεται στη ζωή του και εκτιμά αυτό που δημιουργεί όπως και κάθε ουσιαστική αλληλεπίδραση που προάγει την υγεία του, οπότε η ζωή του καρποφορεί έρωτα, αγάπη, δημιουργικότητα, ζωή.