Ο θυμός είναι ένα φυσικό, ανθρώπινο συναίσθημα. Όπως η πικρία, η απογοήτευση, η ματαίωση, η αηδία, ο θυμός γεννιέται μέσα μας για να μας πει κάτι, να μας κατευθύνει, να μας βοηθήσει να δούμε εκεί που δεν κοιτάμε. Δεν είναι κάτι που πρέπει να αποφεύγουμε — είναι μια φωνή μέσα μας που χρειάζεται να ακουστεί, να γίνει σεβαστή.
Όμως, ο θυμός που μετατρέπεται σε οργή, σε μίσος που διαιωνίζεται, γίνεται ένα βάρος. Μας κρατά εγκλωβισμένους, μας απομακρύνει από την ευθύνη και την ελευθερία μας. Όταν χάνουμε τον έλεγχο των σκέψεών μας, όταν δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας, αυτά μεταμορφώνονται σε κάτι που μας τραυματίζει και μας αποξενώνει — πρώτα από τον ίδιο μας τον εαυτό και έπειτα από τους άλλους.
Ο θυμός, όταν τον σεβόμαστε, μπορεί να είναι οδηγός. Μας καλεί να δούμε τι είναι αυτό που μας ενοχλεί, να θέσουμε όρια, να αναγνωρίσουμε τις ανάγκες μας, να προχωρήσουμε σε αλλαγές. Δεν είναι εχθρός — είναι ένας σύμμαχος που μας δείχνει τον δρόμο, ένας βοηθός που μας ωθεί να πάρουμε αποφάσεις που μας εξελίσσουν. Αντί να τον αγνοούμε ή να τον φοβόμαστε, ας τον καλοδεχτούμε και ας τον ακούσουμε. Τι θέλει να μας πει; Τι μας δείχνει για τον τρόπο που ζούμε, για τις σχέσεις μας, για την πορεία μας;
Όταν ο θυμός μετατρέπεται σε οργή ή μίσος προς κάποιον άλλο, συνήθως σημαίνει πως περιμένουμε ο άλλος να αλλάξει. Ελπίζουμε, ίσως απεγνωσμένα, πως η δική του αλλαγή θα φέρει τη δική μας λύτρωση. Αλλά αυτή η προσδοκία μάς αφήνει ανίσχυρους, μας εγκλωβίζει σε έναν κύκλο απογοήτευσης. Γιατί η αλήθεια είναι πως ο άλλος μπορεί να μην ενδιαφέρεται να αλλάξει. Μπορεί να έχει βολευτεί εκεί που είναι. Και όσο κι αν εστιάζουμε σε αυτό, χάνουμε τη δική μας δύναμη, τη δική μας ευκαιρία για αλλαγή.
Θυμώνω σημαίνει πως κάτι μέσα μου χρειάζεται προσοχή. Δεν σημαίνει πως περιμένω από κάποιον άλλον να δράσει. Σημαίνει πως πρέπει να κοιτάξω εμένα — τι νιώθω, τι χρειάζομαι, τι θέλω να αλλάξω. Ο θυμός είναι μια κλήση αφύπνισης για την προσωπική μου ανάπτυξη. Με καλεί να πάρω αποφάσεις, να θέσω τα όριά μου, να αλλάξω τον τρόπο που σχετίζομαι με τους άλλους και, κυρίως, με τον εαυτό μου. Όταν βασίζομαι σε μένα και στις δυνατότητές μου, ο θυμός μετατρέπεται σε ένα εργαλείο δύναμης και σοφίας. Και με αυτήν τη δύναμη, μπορώ να προχωρήσω μπροστά, χωρίς ενοχές για τις επιλογές μου, χωρίς να νιώθω υπεύθυνος για τα συναισθήματα ή τις πράξεις των άλλων.
Η οργή, αντίθετα, είναι ένα συναίσθημα που μας απομακρύνει από τον εαυτό μας. Μας κάνει να εξαρτώμαστε από την αλλαγή του άλλου. Όταν επιτρέπουμε στον θυμό να διαστρεβλωθεί, χάνουμε την ευκαιρία να τον αξιοποιήσουμε ως οδηγό. Χάνουμε τη σύνδεση με την αλήθεια μας, με την ευθύνη που έχουμε να φροντίσουμε τη δική μας ψυχική υγεία. Και αυτή η απώλεια μάς αφήνει ανικανοποίητους, παγιδευμένους σε έναν φαύλο κύκλο.
Όταν συνδεόμαστε με το συναίσθημά μας, όταν το σεβόμαστε, το συναίσθημα γίνεται σύμβουλός μας. Μας δείχνει τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε, τις αλλαγές που χρειάζεται να τολμήσουμε. Και αυτές οι αλλαγές μάς φέρνουν πιο κοντά στον εαυτό μας, στη δημιουργικότητα, στη γαλήνη.
Ας αναγνωρίσουμε, λοιπόν, τα συναισθήματά μας. Ας τα σεβαστούμε. Όχι ως κάτι που πρέπει να μας καθορίζει ή να μας καταπιέζει, αλλά ως έναν καθρέφτη που μας δείχνει αυτό που χρειάζεται φροντίδα, αυτό που πρέπει να αλλάξει. Ο θυμός δεν είναι εχθρός. Είναι φίλος που μας βοηθά να εξελιχθούμε, να προχωρήσουμε, να αγαπήσουμε τον εαυτό μας και τις δυνατότητές μας. Ας μάθουμε να τον ακούμε — με σεβασμό, με επίγνωση, με ευγνωμοσύνη.