Όρια ή τοίχοι

Τα όρια είναι σαν έναν ευγενικό οδηγό στη ζωή μας. Δεν αποκλείουν, αλλά προστατεύουν. Δεν απομακρύνουν, αλλά διαμορφώνουν τον χώρο όπου μπορούμε να υπάρχουμε με σεβασμό και αγάπη, τόσο για τον εαυτό μας όσο και για τους άλλους.

Προστατεύουν την ενέργειά σου χωρίς να σε απομονώνουν.
Σου επιτρέπουν να δίνεις τον καλύτερο εαυτό σου, χωρίς να εξαντλείσαι ή να αισθάνεσαι πως οι ανάγκες σου παραμελούνται.

Προκαλούν σεβασμό και κατανόηση από τους άλλους.
Όταν εκφράζουμε τα όριά μας με σαφήνεια, διδάσκουμε στους άλλους πώς θέλουμε να μας φέρονται και δημιουργούμε σχέσεις βασισμένες στην αμοιβαία εκτίμηση.

Είναι ευέλικτα και προσαρμόζονται καθώς οι σχέσεις εξελίσσονται.
Οι ανθρώπινες σχέσεις αλλάζουν, και μαζί τους αλλάζουν και οι ανάγκες μας. Τα όρια που θέτουμε σήμερα μπορούν να προσαρμοστούν με αγάπη και σοφία, επιτρέποντάς μας να διατηρούμε υγιείς και ισορροπημένες σχέσεις.

Επιτρέπουν την εγγύτητα χωρίς να χάνεις τον εαυτό σου.
Η εγγύτητα δεν σημαίνει διάλυση του εαυτού μας μέσα στις σχέσεις. Σημαίνει ότι μπορούμε να συνδεθούμε βαθιά, ενώ παραμένουμε αυθεντικοί και αληθινοί στις αξίες και τις ανάγκες μας.

Σε ενδυναμώνουν ώστε να νιώθεις ασφαλής και σεβαστός.
Όταν γνωρίζεις τα όριά σου και τα επικοινωνείς, νιώθεις ασφάλεια μέσα στις σχέσεις σου. Και αυτή η αίσθηση ασφάλειας γίνεται το έδαφος πάνω στο οποίο ανθίζουν η αγάπη, η εμπιστοσύνη και η αμοιβαία στήριξη.

Οι τοίχοι είναι διαφορετικοί από τα όρια. Δεν μας προστατεύουν πραγματικά· μας φυλακίζουν. Χτίζονται από φόβο, πληγές του παρελθόντος και την πεποίθηση πως το να κρατάμε τους άλλους μακριά είναι ο μόνος τρόπος να μείνουμε ασφαλείς.

Σε απομονώνουν κρατώντας τους άλλους εντελώς έξω.
Όταν υψώνουμε τοίχους, εμποδίζουμε την κατανόηση και τη σύνδεση. Αντί να προστατευτούμε, καταλήγουμε να νιώθουμε μοναξιά.

Αποφεύγουν τη σύνδεση και την κατανόηση.
Οι τοίχοι μπορεί να μοιάζουν με δύναμη, αλλά στην πραγματικότητα μας στερούν την ευκαιρία να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε πραγματικά.

Είναι άκαμπτοι και αμετάβλητοι, χτισμένοι από φόβο.
Δεν προσαρμόζονται στις αλλαγές και στις ανάγκες μας. Είναι άκαμπτοι, κρατώντας μας καθηλωμένους σε ένα παρελθόν όπου η εμπιστοσύνη έσπασε και ο πόνος επικράτησε.

Απωθούν τους άλλους, ακόμα κι εκείνους που νοιάζονται.
Όταν φοβόμαστε την οικειότητα, μπορεί να διώχνουμε ανθρώπους που πραγματικά θέλουν το καλό μας. Ίσως νομίζουμε πως προστατεύουμε τον εαυτό μας, αλλά στην πραγματικότητα χάνουμε πολύτιμες ευκαιρίες για αγάπη και στήριξη.

Περιορίζουν την προσωπική ανάπτυξη και τη σύνδεση.
Οι τοίχοι μπορεί να μας κάνουν να νιώθουμε ασφαλείς, αλλά δεν μας επιτρέπουν να εξελιχθούμε. Η αληθινή ανάπτυξη έρχεται όταν ρισκάρουμε να είμαστε ευάλωτοι, όταν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να νιώσει και να μοιραστεί.

Πίσω από κάθε τοίχο υπάρχει μια ιστορία, ένα τραύμα, ένας φόβος. Κανείς δεν απομακρύνεται χωρίς λόγο. Οι τοίχοι είναι μια ασπίδα, ένα καταφύγιο για όσους έχουν πληγωθεί βαθιά.

Όταν κάποιος έχει βιώσει απογοητεύσεις, προδοσίες ή εγκατάλειψη, ίσως να έχει μάθει ότι η εγγύτητα ισοδυναμεί με πόνο. Οι τοίχοι γίνονται ένας τρόπος να αποφύγει την πιθανότητα να ξαναπληγωθεί.

Οι άνθρωποι που μεγάλωσαν σε ένα περιβάλλον όπου δεν ένιωθαν ασφάλεια, είτε συναισθηματική είτε σωματική, συχνά μαθαίνουν να προστατεύουν τον εαυτό τους απομακρύνοντας τους άλλους. Αν κανείς δεν μπορούσε να τους φροντίσει τότε, ίσως νιώθουν πως και τώρα πρέπει να φροντίζουν τον εαυτό τους μόνοι τους.

Το να είμαστε ανοιχτοί και ευάλωτοι σημαίνει ότι ρισκάρουμε να μην γίνουμε αποδεκτοί. Όταν αυτός ο φόβος είναι έντονος, το να κρατάμε απόσταση μοιάζει ασφαλέστερο από το να αφεθούμε και να πληγωθούμε ξανά.

Πολλοί άνθρωποι που χτίζουν τοίχους νιώθουν, συχνά ασυνείδητα, ότι δεν είναι αρκετοί ή ότι αν οι άλλοι τους γνωρίσουν πραγματικά, θα τους απορρίψουν. Έτσι, κρατούν αποστάσεις, προκειμένου να αποφύγουν αυτή τη φαινομενικά αναπόφευκτη απόρριψη.

Όταν κάποιος έχει υποστεί κακοποίηση ή έχει βρεθεί σε σχέσεις όπου τα όρια του δεν γίνονταν σεβαστά, μπορεί να μάθει να προστατεύεται με έναν απόλυτο τρόπο. Οι τοίχοι γίνονται τότε ένας τρόπος να εξασφαλίσει ότι κανείς δεν θα μπορέσει να τον ξαναπληγώσει.

Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν προσπαθήσει ξανά και ξανά να συνδεθούν, αλλά έχουν απογοητευτεί ή κουραστεί. Ο τοίχος γίνεται μια μορφή ξεκούρασης, ένα “όχι άλλο” σε έναν κόσμο που ίσως τους έχει φανεί πολύ απαιτητικός ή σκληρός.

Κανείς δεν ρίχνει τους τοίχους του επειδή κάποιος του το ζήτησε. Οι τοίχοι πέφτουν όταν νιώσουμε αρκετά ασφαλείς για να τους αφήσουμε.

Αντί να λέμε “άνοιξέ μου την καρδιά σου”, μπορούμε να πούμε “είμαι εδώ, όποτε νιώσεις έτοιμος”.

Οι άνθρωποι με τοίχους έχουν συχνά βιώσει ασυνέπεια από τους άλλους. Αν δείξουμε ότι είμαστε σταθερά δίπλα τους, ίσως αρχίσουν να χαλαρώνουν.

Το να προσπαθούμε να “σπάσουμε” τους τοίχους κάποιου δεν βοηθά. Μπορούμε όμως να δείξουμε ότι δεν θα τους εγκαταλείψουμε, ακόμα κι αν χρειάζονται χρόνο.

Όταν κάποιος συνειδητοποιήσει ότι είναι αποδεκτός όπως είναι, ακόμα και με τους τοίχους του, ίσως αρχίσει να αναρωτιέται αν μπορεί να τους χαμηλώσει λίγο.

Αν εσύ είσαι αυτός που χτίζει τοίχους…

Αν νιώθεις ότι κρατάς τους ανθρώπους μακριά γιατί φοβάσαι, πονάς ή δεν ξέρεις πώς αλλιώς να προστατεύσεις τον εαυτό σου, χρειάζεται να ξέρεις  ότι είναι απολύτως κατανοητό.

Χρειάστηκε να φροντίσεις τον εαυτό σου. Οι τοίχοι σου ήταν ένας τρόπος να επιβιώσεις.

Αλλά αν νιώθεις μοναξιά πίσω από αυτούς, αν αισθάνεσαι ότι κάτι σου λείπει, ίσως είναι καιρός να δοκιμάσεις να χτίσεις κάτι διαφορετικό: όρια, όχι τοίχους.

Όρια που θα σε προστατεύουν, αλλά θα σου επιτρέπουν να νιώθεις αγάπη και σύνδεση.

Δεν χρειάζεται να ρίξεις όλους τους τοίχους σου μονομιάς. Ίσως μπορείς απλώς να ανοίξεις ένα μικρό παράθυρο. Να αφήσεις μια αχτίδα φωτός να περάσει.

Και όταν θα είσαι έτοιμος/η, θα βγεις έξω και θα δεις ότι υπάρχουν άνθρωποι που θα σε αγαπήσουν ακριβώς όπως είσαι.

Αγγελική Μπολουδάκη