Σεβασμός και δέσμευση

Σέβομαι τον εαυτό μου σημαίνει ότι τον αναγνωρίζω. Σημαίνει ότι βλέπω τη μοναδικότητά μου, την αξία μου, τα όριά μου. Αναγνωρίζω πως είμαι ένας άνθρωπος με αρετές, με αδυναμίες, με ανάγκες. Μα πάνω απ’ όλα, σέβομαι τον εαυτό μου σημαίνει ότι επιτρέπω στον εαυτό μου να υπάρχει όπως είναι, χωρίς να τον καταδικάζω ή να τον συγκρίνω αδιάκοπα με κάτι άλλο. Και μέσα σε αυτήν τη βαθιά αποδοχή, αναδύεται η δύναμη να αναγνωρίσω την αξία και των άλλων ανθρώπων.

Όταν σέβομαι τον εαυτό μου, μπορώ να δω τον άλλον με καθαρά μάτια, να εκτιμήσω τη δική του μοναδικότητα. Να δεχτώ πως εκφράζεται διαφορετικά από εμένα, πως αγαπά, πως δεσμεύεται, πως υπάρχει με τον δικό του τρόπο. Να δώσω χώρο στον άλλο να είναι, χωρίς να αισθάνομαι ότι απειλούμαι από αυτό. Όταν αποδέχομαι τη δική μου διαφορετικότητα, μπορώ να αγκαλιάσω τη διαφορετικότητα του άλλου, όχι ως εμπόδιο, αλλά ως πλούτο.

Η γενναιοδωρία αναβλύζει από την καρδιά όταν νιώθω πλήρης μέσα μου. Όταν σέβομαι τον εαυτό μου, μπορώ να δώσω, όχι από ανάγκη, αλλά από αγάπη. Η γενναιοδωρία μου συνδέεται με την ευγνωμοσύνη, γιατί καταλαβαίνω ότι ο πραγματικός πλούτος δεν είναι υλικός. Είναι στις σχέσεις μας, στη ζεστασιά που χτίζεται όταν νοιαζόμαστε για τον άλλον.

Όταν σέβομαι τον εαυτό μου, η επικοινωνία με τους άλλους αποκτά άλλο βάθος. Δεν είναι πια ένα παιχνίδι δύναμης ή επιβολής, αλλά μια ειλικρινής προσπάθεια κατανόησης. Ενδιαφέρομαι να βρω κοινά σημεία, να γεφυρώσω τις διαφορές μας. Και κατανοώ πως αυτό απαιτεί θάρρος: θάρρος να εκφράσω τον εαυτό μου, αλλά και θάρρος να αφουγκραστώ τον άλλον. Δεν με τρομάζει πια η πιθανότητα να μην είμαι «τέλειος», γιατί μαθαίνω να αποδέχομαι εμένα όπως είμαι.

Η δέσμευση, όμως, δεν είναι πάντα εύκολη. Να δεσμευτώ με τον άλλον σημαίνει να τον πλησιάσω πραγματικά. Να αφήσω πίσω τις ψευδαισθήσεις, τις άμυνες, τα σύμβολα που με κρατούν ασφαλή. Και αυτό μπορεί να φοβίζει, γιατί η εγγύτητα απαιτεί αλήθεια. Με καλεί να απομακρύνω ό,τι ψεύτικο υπάρχει μέσα μου και να γίνω πιο αυθεντικός. Η αυθεντικότητα φέρνει αβεβαιότητα, αλλά και δυνατότητα. Δυνατότητα να κατανοήσω τον άλλον, να μειώσω την κριτική απέναντί του και απέναντι στον εαυτό μου.

Όταν σέβομαι τον εαυτό μου, βλέπω τον άλλον όχι ως αντίπαλο ή ως απειλή, αλλά ως έναν άνθρωπο που χρειάζεται κατανόηση, όπως ακριβώς κι εγώ. Δεν του επιβάλλομαι, δεν προσπαθώ να του «δείξω» τον δρόμο. Αντίθετα, στέκομαι δίπλα του, του δίνω τον χρόνο μου, την παρουσία μου. Δεν κατηγορώ τους άλλους που δεν κάνουν το ίδιο, γιατί κατανοώ πως η αγάπη είναι πράξη προσωπικής επιλογής και προσφοράς.

Η έγνοια για τον άλλον πηγάζει από την έγνοια για εμένα. Η φροντίδα για τον άλλον καθρεφτίζει τη φροντίδα που δίνω στον εαυτό μου. Όταν σέβομαι τον άλλον, αναγνωρίζω ότι κι αυτός, όπως εγώ, κουβαλά φόβους, αμφιβολίες, ανάγκες. Δεν τον βλέπω πια μέσα από το φίλτρο των δικών μου ελλείψεων ή της δικής μου ανεπάρκειας, αλλά όπως είναι: ένας άνθρωπος που, όπως κι εγώ, αναζητά κατανόηση και αποδοχή.

Μα αυτό δεν είναι πάντα εύκολο. Δεν είναι εύκολο να αντιμετωπίζουμε τους φόβους μας, να βλέπουμε τα διαφορετικά κομμάτια του εαυτού μας χωρίς κριτική ή απόρριψη. Δεν είναι εύκολο να μη φοβόμαστε την αλλαγή, να την αγκαλιάζουμε ως μέρος της πορείας μας. Όμως, είναι ένας δρόμος που αξίζει να βαδίσουμε. Όταν κατανοώ και αποδέχομαι τον εαυτό μου, μπορώ να κάνω χώρο για τον άλλον στη ζωή μου. Και τότε, η σχέση μας γίνεται γέφυρα – όχι χάσμα.

Σέβομαι τον εαυτό μου σημαίνει ότι τολμώ να τον κατανοήσω. Και μέσα από αυτή την κατανόηση, γεννιέται ο χώρος για να κατανοήσω και τον άλλον. Για να έρθω κοντά του, όχι από ανάγκη, αλλά από επιλογή. Και αυτή η επιλογή είναι ίσως το πιο βαθύ σημάδι σεβασμού.

Αγγελική Μπολουδάκη – Ειδικός Ψυχικής Υγείας