Ψυχική ασθένεια και χαρακτήρας

Μην σας φοβίζει η ψυχική ασθένεια. Ο κακός χαρακτήρας να σας προβληματίζει.

Είναι σημαντικό να συναισθανόμαστε και να κατανοούμε όσους αντιμετωπίζουν μια ψυχική ασθένεια, καθώς αυτές οι ασθένειες δεν ορίζουν τον χαρακτήρα τους ούτε την αξία τους ως ανθρώπους. Πρέπει να κρίνουμε τους ανθρώπους από τον τρόπο που συμπεριφέρονται και τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τους άλλους, όχι από τις ψυχικές ασθένειες που μπορεί να έχουν. Οι περισσότεροι άνθρωποι που νοσούν ψυχικά είναι ικανοί να συμβάλλουν θετικά στην κοινωνία, εφόσον λάβουν τη σωστή υποστήριξη και κατανόηση.

Στην πραγματικότητα, πολλοί από τους πιο επικίνδυνους ανθρώπους δεν πάσχουν από ψυχικές ασθένειες, αλλά έχουν κακό χαρακτήρα και εκδηλώνουν αρνητικές και βίαιες συμπεριφορές. Είναι σημαντικό να αξιολογούμε τους ανθρώπους βάσει της εποικοδομητικής τους συμπεριφοράς και του τρόπου με τον οποίο επιδρούν στην κοινωνία μας.

Ο ψυχικά ασθενής συχνά ζει με φόβο για τον εαυτό του, για τον έλεγχο που έχει ή δεν έχει πάνω στις πράξεις του, και για την επίδραση που μπορεί να έχει στους άλλους. Αυτές οι συνθήκες μπορεί να τον κάνουν να νιώθει επικίνδυνος για τον εαυτό του ή και για άλλους, αλλά η κύρια διαφορά είναι ότι αυτός ο φόβος δεν προέρχεται από κακοήθεια ή επιθυμία να βλάψει. Προέρχεται από την αδυναμία του να διαχειριστεί τον πόνο ή τη σύγχυση που τον καταλαμβάνει.

Από την άλλη πλευρά, ο αρνητικός χαρακτήρας λειτουργεί με συνειδητή πρόθεση να βλάψει. Ένας τέτοιος άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να αντιλαμβάνεται τις πράξεις του και τις συνέπειες αυτών, αλλά δεν διστάζει να προξενήσει κακό σε άλλους. Εδώ δεν υπάρχει φόβος ή αγωνία για τον αυτοέλεγχο ή τις επιπτώσεις στους άλλους. Αντιθέτως, υπάρχει μια συνειδητή απόφαση να αγνοηθούν η ηθική, η ενσυναίσθηση ή οι κοινωνικές συνέπειες. Το κακό γίνεται για προσωπικό κέρδος, εξουσία ή απόλαυση από τη ζημιά που προκαλείται.

Οι ψυχικές ασθένειες συχνά χαρακτηρίζονται από απώλεια επαφής με την πραγματικότητα. Αντίθετα, ο άνθρωπος με κακό χαρακτήρα έχει πλήρη επαφή με την πραγματικότητα και ό,τι κάνει, το κάνει συνειδητά. Μην φοβάστε τον άνθρωπο που έχει ψευδαισθήσεις, παραισθήσεις ή αυταπάτες, που δημιουργεί εικόνες στο μυαλό του. Μην φοβάστε τον σχιζοφρενή που ακούει φωνές ή τον διπολικό που βιώνει έντονες μεταπτώσεις στη διάθεση και τα συναισθήματά του.

Να φοβάστε τον άνθρωπο που εκμεταλλεύεται, χειραγωγεί ή χρησιμοποιεί τους άλλους. Εκείνον που είναι άπληστος και βλέπει τους άλλους σαν αντικείμενα προς χρήση. Ο άνθρωπος με ψυχική ασθένεια, εφόσον δεν έχει πρόβλημα στον χαρακτήρα του, έχει ενσυναίσθηση. Νοιάζεται, συμπονά, και μπαίνει στη θέση των άλλων. Να σας ανησυχεί ο άνθρωπος που δεν συναισθάνεται, που δεν νοιάζεται για τους άλλους, που δεν κατανοεί τα συναισθήματα και δεν σέβεται τη διαφορετικότητα.

Να προβληματίζεστε για εκείνους που καθοδηγούνται από προσωπικό συμφέρον εις βάρος άλλων, που δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους, που δεν διορθώνουν τα λάθη τους και δεν αποδέχονται τις συνέπειες των πράξεών τους. Να φοβάστε εκείνους που λειτουργούν στρατηγικά με σκοπό να βλάψουν τους άλλους, που υποστηρίζουν τους ισχυρούς για ίδιον όφελος, που πατάνε πάνω στους αδύναμους για να τους εκμεταλλευτούν, εκείνους που δεν έχουν συνείδηση, που ελέγχουν και εξουσιάζουν, που κάνουν διακρίσεις, δεν λειτουργούν ισότιμα, φθονούν, μισούν και προσπαθούν να ακυρώσουν το καλό. Εκείνους που δεν εκτιμούν, δεν σέβονται και δεν νιώθουν ευγνωμοσύνη.

Οι ψυχικές ασθένειες δεν καθορίζουν τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου. Ο χαρακτήρας και η συμπεριφορά ενός ανθρώπου εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες και δεν πρέπει να γενικεύουμε ή να κρίνουμε με βάση την ψυχική τους υγεία ή την ασθένειά τους.

Μην φοβάστε τις ψυχικές ασθένειες. Να προβληματίζεστε για τους ανθρώπους που δεν ενδιαφέρονται για το κοινό καλό. Να αντιμετωπίζουμε τους ψυχικά ασθενείς με ευαισθησία, κατανόηση, συμπαράσταση και αποδοχή. Ταυτόχρονα, να επικρίνουμε και να καταδικάζουμε συμπεριφορές και χαρακτήρες που προκαλούν ζημιά στους άλλους.

Αγγελική Μπολουδάκη