Από την εξάρτηση στη συνειδητότητα: Μια διαδρομή αυτογνωσίας
Υπάρχουν στιγμές στη ζωή μας όπου αναζητούμε ανθρώπους που θα μας φροντίσουν με τρόπο παρόμοιο με εκείνον που φροντίζει ένας γονιός το παιδί του. Επιθυμούμε από αυτούς να καλύψουν τα κενά μας, να μας προσφέρουν ασφάλεια, να είναι συνεχώς κοντά μας. Θέλουμε να νιώθουμε μικρά παιδιά, να μας νταντεύουν, να μας κάνουν όλα τα χατίρια, να είμαστε υπό τη φροντίδα τους. Όμως, αυτή η αναζήτηση προέρχεται από κάτι βαθύτερο: από μια παιδική έλλειψη, μια ανάγκη που δεν ικανοποιήθηκε ποτέ.
Καθώς περνά ο καιρός, αντιλαμβανόμαστε ότι αυτή η δυναμική δεν οδηγεί στην εξέλιξή μας. Βρίσκουμε αυτό που νομίζαμε ότι θέλαμε, αλλά συνειδητοποιούμε ότι δεν μας εκφράζει πλέον. Δεν επιθυμούμε να έχουμε έναν άνθρωπο που θα μας φροντίζει σαν γονιός, γιατί μπορούμε να αναλάβουμε εμείς τον εαυτό μας. Αντίθετα, θέλουμε έναν άνθρωπο με τον οποίο θα μοιραζόμαστε, θα επικοινωνούμε, θα εξελισσόμαστε μαζί και ο καθένας ξεχωριστά.
Κάθε φορά που ικανοποιούμε τις ανάγκες μας μόνοι μας, μαθαίνουμε να φροντίζουμε τον εαυτό μας. Λυπούμαστε που δεν είχαμε τη φροντίδα που θα θέλαμε, όμως τολμούμε να την προσφέρουμε στον εαυτό μας τώρα. Δεν περιμένουμε από κάποιον άλλον να το κάνει για εμάς. Μαθαίνουμε να προσέχουμε, να νοιαζόμαστε για τον εαυτό μας.
Δεν ζούμε με φαντασιώσεις, αλλά απολαμβάνουμε μικρές, καθημερινές στιγμές, είτε είμαστε μόνοι μας, είτε με παρέα. Δεν κάνουμε πράγματα για τους άλλους με την κρυφή ελπίδα ότι θα κάνουν εκείνοι το ίδιο για εμάς. Αφήνουμε τον εαυτό μας να νιώσει, παρατηρούμε τους ανθρώπους που επιλέγουμε και βλέπουμε αν έχουν τη δυνατότητα να αφεθούν στη σχέση όπως κι εμείς. Δεν καταπιέζουμε την επιθυμία μας, αλλά μαθαίνουμε να αναγνωρίζουμε και να ακούμε τα συναισθήματά μας, φέρνοντάς τα στο φως της αλήθειας.
Αυτό σημαίνει ότι δεν βλέπουμε τους άλλους μέσα από το πρίσμα των δικών μας αναγκών, ούτε εξαρτόμαστε από ανθρώπους που μας χρησιμοποιούν για τις δικές τους. Αντίθετα, είμαστε ειλικρινείς με τις επιθυμίες μας και αναλαμβάνουμε την ευθύνη των αποφάσεών μας. Γοητευόμαστε από ό,τι ενισχύει την αποφασιστικότητά μας και δεν αναζητούμε την επιβεβαίωση των άλλων για να προχωρήσουμε.
Όταν δεν ψάχνουμε έναν γονιό στους άλλους, σεβόμαστε τον εαυτό μας και την επιθυμία μας. Παρατηρούμε αν αυτό που δημιουργείται ανάμεσά μας είναι πραγματικά αληθινό και αν μας βοηθά να είμαστε ο εαυτός μας — ένας εαυτός ελεύθερος και δημιουργικός. Δεν εξαρτόμαστε από το να γίνεται το χατίρι μας, ούτε χαιρόμαστε υπερβολικά όταν κάποιος μας φροντίζει ή μας επαινεί. Αντίθετα, εξετάζουμε αν η σχέση μας οδηγεί σε αμοιβαιότητα, εξέλιξη και αυθεντικότητα.
Όταν παύουμε να αναζητούμε την επιβεβαίωση που δεν λάβαμε στην παιδική μας ηλικία, δεχόμαστε τις ατέλειες των άλλων, αλλά μόνο εκείνες που δεν επηρεάζουν την αγάπη που μας προσφέρουν. Αντίθετα, όταν κυνηγάμε την επιβεβαίωση, παραβλέπουμε σημαντικές πτυχές της σχέσης και σαγηνευόμαστε από ό,τι φαίνεται να καλύπτει τα κενά μας, χωρίς να προσφέρει συναισθηματική πληρότητα.
Όταν δεν αναζητούμε πλέον έναν γονιό, στηριζόμαστε στον εαυτό μας. Καταλαβαίνουμε ότι καμία επιλογή ή σχέση δεν μπορεί να μας δώσει τα πάντα, και νιώθουμε καλά με αυτό. Νιώθουμε ήρεμοι με τον εαυτό μας, ικανοποιημένοι με αυτό που είμαστε. Εκτιμούμε τον εαυτό μας και λέμε “ευχαριστώ” σε ό,τι και όποιον συνέβαλε σε αυτό που είμαστε σήμερα. Όταν κάνουμε βαθιές επιθυμίες πραγματικότητα, κατανοούμε ότι οι άνθρωποι που μας αγαπούν θα μας καταλάβουν.
Τελικά, όταν αποδεχόμαστε τον εαυτό μας, απολαμβάνουμε κάθε στιγμή ως μοναδική, αναγνωρίζοντας την εφήμερη φύση της. Εκτιμούμε ουσιαστικά τον εαυτό μας και αφιερώνουμε τον χρόνο και την ενέργειά μας σε ό,τι πραγματικά μας γεμίζει. Με αυτόν τον τρόπο, ζούμε μια ζωή γεμάτη με αλήθεια, δημιουργικότητα και βαθιά προσωπική εξέλιξη.
Αγγελική Μπολουδάκη – Ειδικός ψυχικής υγείας