Αναγνώριση και συγχώρεση

Ως παιδιά, οι σχέσεις μας με τους γονείς μας ήταν ένα μωσαϊκό συναισθημάτων. Από τη μια πλευρά, αγάπη και θαυμασμός· από την άλλη, θυμός και πικρία όταν νιώθαμε ότι δεν μας έβλεπαν πραγματικά. Οι γονείς μας, ατελείς και ευάλωτοι, κουβαλούσαν τις δικές τους προσδοκίες, τους φόβους και τις αδυναμίες τους, προβάλλοντάς τα σε εμάς. Έβλεπαν κάτι ιδιαίτερο σε εμάς, και αυτή η ιδιαίτερη αξία μας έγινε φορτίο· μια διαρκής προσπάθεια να μη διαψεύσουμε την εικόνα τους για εμάς.

Ωστόσο, καθώς μεγαλώνουμε, καλούμαστε να πάρουμε απόσταση από αυτή τη δυναμική. Να δούμε την αλήθεια τους και την αλήθεια μας με καθαρή ματιά. Ναι, οι γονείς μας έκαναν λάθη. Ίσως παραβίασαν τα όριά μας, ίσως αδυνατούσαν να ανταποκριθούν πλήρως στις ανάγκες μας. Αλλά αν δούμε προσεκτικά, θα παρατηρήσουμε επίσης στιγμές αγάπης, φροντίδας, δέσμευσης. Ήταν κι αυτοί άνθρωποι, με τις δικές τους ρωγμές. Κι αυτές οι ρωγμές είναι κομμάτια της ανθρώπινης φύσης, την οποία καλούμαστε να κατανοήσουμε, να αγκαλιάσουμε και να αγαπήσουμε.

Όταν αναγνωρίζουμε τις θετικές πλευρές των γονιών μας – τη δύναμη, την αντοχή, την αφοσίωση – αρχίζουμε να βλέπουμε ότι πολλά από αυτά τα χαρακτηριστικά είναι και δικά μας. Δεν είμαστε μόνο οι πληγές μας· είμαστε επίσης οι πηγές της δύναμής μας. Μπορούμε να συγχωρήσουμε, όχι από αδυναμία, αλλά από δύναμη. Όχι για να ξεχάσουμε, αλλά για να απελευθερωθούμε από τον θυμό και την πικρία που μας κρατούν δέσμιους στο παρελθόν.

Συγχωρώντας, δεν αποδεχόμαστε τις αρνητικές συμπεριφορές. Αποδεχόμαστε ότι κι αυτές είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης, ενώ παράλληλα επιλέγουμε να μην ταυτιστούμε μαζί τους. Επιλέγουμε να δούμε το καλό που υπήρχε, να αναγνωρίσουμε τη θετική πλευρά των γονιών μας και να τη φέρουμε μέσα μας ως οδηγό. Αυτό δεν σημαίνει ότι παύουμε να είμαστε κριτικοί· σημαίνει ότι προχωράμε με ανοιχτή καρδιά, επιλέγοντας τη ζωή και την αγάπη.

Όταν αποδεχόμαστε την ολότητά μας, όταν βλέπουμε και τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία μας, παύουμε να ετεροφωτιζόμαστε. Δεν αναζητούμε σωτήρες στους άλλους· ανακαλύπτουμε τη δική μας αυτονομία. Η σύνδεση με τους ανθρώπους γύρω μας γίνεται πιο γνήσια, χωρίς την ανάγκη να γεμίσουν τα κενά μας ή να μας σώσουν. Αντί να εστιάζουμε στη δύναμή τους, βλέπουμε τη δύναμη που αναδύεται από την αμοιβαία σύνδεση και την αλήθεια.

Η αποδοχή της αγάπης των γονιών μας, με τις ελλείψεις και τα λάθη τους, είναι ένα βήμα για να αποδεχτούμε και να αγαπήσουμε τον εαυτό μας. Και τότε, με την ωριμότητα του ενήλικα, μπορούμε να αφήσουμε πίσω την αρνητική εικόνα ενός ανώριμου παιδιού που νιώθει παγιδευμένο στα τραύματα του παρελθόντος. Βλέπουμε τον εαυτό μας όπως είναι: ένα σύνολο από φως και σκιά, ένα σύνολο που αξίζει την αγάπη, τη σύνδεση και τη δημιουργία.

Μέσα από τη σοφία που γεννιέται από την αποδοχή, μπορούμε να ζήσουμε με ευγνωμοσύνη. Όχι μόνο για τις θετικές στιγμές, αλλά και για τις δυσκολίες που μας έκαναν να ωριμάσουμε, να δυναμώσουμε και να κατανοήσουμε τη ζωή με ενσυναίσθηση. Μόνο τότε νιώθουμε πραγματικά ελεύθεροι να επιλέξουμε τη ζωή που θέλουμε: με αυθεντικότητα, σεβασμό και βαθιά αγάπη για όσα είμαστε.

Αγγελική Μπολουδάκη – Ειδικός Ψυχικής Υγείας