Οι αντιδράσεις και οι πράξεις των ανθρώπων είναι αντανάκλαση του τρόπου που βλέπουν, νιώθουν και αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους. Ό,τι εκφράζουν, συνειδητά ή ασυνείδητα, είναι ένας καθρέφτης των εσωτερικών τους καταστάσεων. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως οι συμπεριφορές τους δεν στοχεύουν προσωπικά εναντίον μας, ακόμα κι αν μερικές φορές φαίνεται έτσι. Συχνά, το εγώ μας τείνει να ερμηνεύει αυτές τις πράξεις ως επίθεση, όμως πίσω από αυτές κρύβονται οι δικές τους αβεβαιότητες, τα τραύματα ή τα ανεπίλυτα συναισθήματά τους.
Όταν ένας άνθρωπος νιώθει αυτοπεποίθηση και συμφιλιωμένος με τον εαυτό του, αυτή η εσωτερική ισορροπία αντανακλάται στη στάση του προς τους άλλους. Εκπέμπει καλοσύνη, σεβασμό και αποδοχή. Αντίθετα, όταν κάποιος αισθάνεται ανεπαρκής, πληγωμένος ή αδύναμος, αυτό μπορεί να εκδηλωθεί μέσα από μια πιο σκληρή ή αποστασιοποιημένη συμπεριφορά. Σαν να προσπαθεί να προστατεύσει τον εαυτό του ή να κρύψει τις δικές του ευάλωτες πλευρές.
Η στάση μας προς τον εαυτό μας είναι θεμελιώδης. Όταν παραμελούμε τις ανάγκες, τις αξίες ή τα όνειρά μας, είναι πολύ πιθανό να παραμελούμε και τους άλλους γύρω μας. Όταν δεν είμαστε αληθινοί με εμάς τους ίδιους, δυσκολευόμαστε να είμαστε αυθεντικοί και στις σχέσεις μας. Και όταν δεν μπορούμε να αποδεχτούμε ορισμένα μέρη του εαυτού μας, αυτά τα ίδια κομμάτια μάς φαίνονται “αφόρητα” ή “ενοχλητικά” στους άλλους. Έτσι, ό,τι απορρίπτουμε μέσα μας, καταλήγουμε να το απορρίπτουμε και έξω από εμάς.
Πολλοί άνθρωποι κουβαλούν τραύματα, φόβους και ανασφάλειες, και συχνά αυτά τα προβάλλουν στους γύρω τους χωρίς να το καταλαβαίνουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν έχουμε την ευθύνη να θεραπεύσουμε ή να φέρουμε το βάρος αυτών των συναισθημάτων. Μπορούμε να δείξουμε κατανόηση και ενσυναίσθηση, αλλά χωρίς να αφήνουμε τον εαυτό μας να απορροφήσει την αρνητικότητα που μπορεί να πηγάζει από αυτά.
Η προσωπική φροντίδα και τα συναισθηματικά μας όρια είναι απαραίτητα. Το να προστατεύουμε την ψυχική μας ισορροπία δεν σημαίνει ότι είμαστε ψυχροί ή αδιάφοροι. Αντιθέτως, είναι μια πράξη αυτοεκτίμησης που μας επιτρέπει να προσφέρουμε αυθεντική αγάπη και αποδοχή στους άλλους, χωρίς να χάνουμε τη σύνδεση με τον εαυτό μας.
Όταν απελευθερωνόμαστε από την ανάγκη να επωμιστούμε τα συναισθηματικά φορτία των άλλων, τότε μαθαίνουμε να βλέπουμε τις σχέσεις μας με πιο καθαρή ματιά. Αναγνωρίζουμε τη διαφορά ανάμεσα σε αυτό που είναι δικό μας και σε αυτό που προέρχεται από τον άλλον. Και αντί να μας παρασύρει η αρνητικότητα, μπορούμε να αντιδράσουμε με ενσυναίσθηση και να θέσουμε τα κατάλληλα όρια.
Σε αυτό το πλαίσιο, η δική μας ευθύνη είναι να φροντίζουμε πρώτα τον εαυτό μας, να ακούμε τις ανάγκες μας και να προσπαθούμε να είμαστε αυθεντικοί στις σχέσεις μας. Όταν αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας με σεβασμό και εκτίμηση, μπορούμε να κάνουμε το ίδιο και για τους γύρω μας. Όταν αποδεχόμαστε την πληρότητα του ποιοι είμαστε, μπορούμε να δημιουργούμε σχέσεις που στηρίζονται στην αμοιβαία κατανόηση, στην αγάπη και στον σεβασμό.
Τελικά, η συμπεριφορά μας είναι μια αντανάκλαση της εσωτερικής μας κατάστασης. Και το ίδιο ισχύει και για τους άλλους. Η αναγνώριση αυτής της αλήθειας μας προσφέρει την ευκαιρία να προσεγγίσουμε τους ανθρώπους με περισσότερη κατανόηση, αλλά και να διατηρήσουμε την ακεραιότητα του εαυτού μας, καλλιεργώντας σχέσεις που τρέφουν την ψυχή μας αντί να την αποδυναμώνουν.
Αγγελική Μπολουδάκη