Το να υποστηρίζουμε ένα φίλο μας που δεν εκτιμά τον εαυτό του όπως θα έπρεπε, απαιτεί ευαισθησία, προσοχή και πολύτιμη ενσυναίσθηση. Δεν είναι απλό να παρατηρούμε έναν αγαπημένο μας να λαμβάνει αποφάσεις που, στα μάτια μας, τον υποτιμούν. Παρ’ όλο που η πρόθεσή μας είναι να βοηθήσουμε, ο τρόπος που θα το κάνουμε έχει καθοριστική σημασία. Πολλές φορές, η ίδια η ανάγκη να τον στηρίξουμε μπορεί να συγκρούεται με τη δική μας επιθυμία για αποδοχή και κατανόηση από εκείνον.
Όταν αγαπάμε κάποιον, το να του πούμε την αλήθεια είναι πράξη μεγάλης αγάπης και όχι πράξη κριτικής. Πρέπει να μπορούμε να του δείξουμε με ευαισθησία και ενσυναίσθηση ότι οι πράξεις του δεν αντικατοπτρίζουν τη δική του αξία. Όμως, αυτό δεν γίνεται με επιβολή ή αυστηρότητα, αλλά με έναν τρόπο που θα του δείξει ότι είμαστε εκεί για εκείνον, ακόμα και όταν η αλήθεια είναι δύσκολη να ειπωθεί.
Ο φίλος μας χρειάζεται να καταλάβει ότι η αξία του δεν εξαρτάται από εξωτερικές περιστάσεις, ανθρώπους ή καταστάσεις. Αν παρατηρούμε πως οι πράξεις του τον απομακρύνουν από την αυτοεκτίμησή του, τότε έχουμε την ευθύνη να το επισημάνουμε, όχι για να τον κατακρίνουμε αλλά για να τον βοηθήσουμε να επανασυνδεθεί με τον εαυτό του. Αυτός είναι ο δρόμος της αυθεντικής αγάπης και φιλίας.
Ο τρόπος που ζούμε και εκτιμάμε εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας μπορεί να γίνει ένα πρότυπο για τους φίλους μας. Όταν εμείς φροντίζουμε τον εαυτό μας, δείχνουμε έμπρακτα τι σημαίνει σεβασμός και αυτοεκτίμηση. Χωρίς να χρειάζεται να το επισημαίνουμε συνεχώς, η στάση μας λειτουργεί σαν παράδειγμα. Ένας φίλος μπορεί να κατανοήσει πολλά για τον τρόπο που αξίζει να συμπεριφέρεται στον εαυτό του απλά παρατηρώντας το πώς το κάνουμε εμείς.
Η φιλία δεν είναι μόνο ανταλλαγή συμβουλών και κουβέντας, είναι και καθρέφτισμα αξιών. Όταν δείχνουμε με πράξεις ότι η αυτοεκτίμηση είναι κάτι που κερδίζεται με την καθημερινή μας στάση, τότε ο φίλος μας μπορεί να αρχίσει να βλέπει την αυτοεκτίμηση ως αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του, ακόμα κι αν τώρα τη χάνει.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο σκοπός μας δεν είναι να επιβάλουμε την άποψή μας στον άλλον. Κάθε άνθρωπος πρέπει να κάνει τις δικές του επιλογές και να μάθει από αυτές. Η παρέμβασή μας θα πρέπει να γίνεται με σεβασμό στην ελευθερία του φίλου μας, χωρίς να παραμερίζουμε τη δική του ευθύνη. Ο ρόλος μας δεν είναι να λύσουμε τα προβλήματά του, αλλά να του δείξουμε μια διαφορετική οπτική, να τον ενθαρρύνουμε να δει πιο καθαρά.
Πρέπει επίσης να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας. Μήπως η παρέμβασή μας γίνεται για να καλύψουμε δικές μας ανασφάλειες ή φόβους; Μήπως προσπαθούμε να καθοδηγήσουμε τον φίλο μας σε δρόμους που εμείς θα θέλαμε να ακολουθήσουμε, αλλά δεν τολμάμε; Ο εγωισμός μπορεί να πάρει διάφορες μορφές, και μία από αυτές είναι η επιθυμία να ελέγχουμε τις αποφάσεις των άλλων μέσω των δικών μας αναγκών.
Ακόμη κι αν ο φίλος μας δεν ακολουθήσει την κατεύθυνση που θα θέλαμε, οφείλουμε να είμαστε εκεί γι’ αυτόν, χωρίς να τον εγκαταλείπουμε. Η στήριξη δεν είναι μόνο να του δείχνουμε το σωστό δρόμο, αλλά και να τον βοηθάμε να βρει το δικό του, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι θα κάνει λάθη. Μέσα από τα λάθη του, μπορεί να μάθει περισσότερα για τον εαυτό του και να ανακαλύψει την αξία του με τον δικό του τρόπο.
Δεν μπορούμε να αναλάβουμε την ευθύνη για τις επιλογές του φίλου μας. Μπορούμε όμως να του δείξουμε ότι είμαστε δίπλα του, ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί. Αντί να φοβόμαστε ότι θα τον χάσουμε επειδή του λέμε μια αλήθεια που μπορεί να τον πονέσει, πρέπει να θυμόμαστε ότι η αληθινή φιλία είναι εκείνη που επιβιώνει μέσα από ειλικρίνεια και σεβασμό. Είναι εκείνη που βοηθά τον άλλον να γίνει καλύτερος άνθρωπος, ακόμα κι όταν αυτό απαιτεί δύσκολες συζητήσεις.
Η βοήθεια σε έναν φίλο που δεν εκτιμά τον εαυτό του είναι μια διαδικασία γεμάτη προκλήσεις, αλλά και πολύτιμες στιγμές προσωπικής και συναισθηματικής ανάπτυξης. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, δεν στηρίζουμε μόνο εκείνον, αλλά και εμάς τους ίδιους, καθώς μαθαίνουμε να αγαπάμε βαθύτερα, με περισσότερη κατανόηση και λιγότερο εγωισμό.
Αγγελική Μπολουδάκη