Το εσωτερικό παιδί που ζει μέσα μας αντιδρά συχνά με τρόπο που καθορίζεται από τα τραύματα που έχει υποστεί. Είναι η φωνή που θυμάται τον πόνο, τη λύπη, την αίσθηση της εγκατάλειψης, της απόρριψης, της υποτίμησης ή της παραμέλησης. Αυτή η φωνή άλλοτε μας κατευθύνει και άλλοτε μας κρατάει πίσω, αναζητώντας να προστατευτεί από το ίδιο συναίσθημα που μας πλήγωσε κάποτε.
Αν κάποτε νιώσατε εγκαταλελειμμένοι, η σκέψη της μοναξιάς μπορεί να σας κατακλύζει με αγωνία. Φοβάστε μήπως βιώσετε ξανά την ίδια απώλεια, μήπως μείνετε μόνοι σε έναν κόσμο που μοιάζει να αδιαφορεί. Κι έτσι, κάνετε συμβιβασμούς που δεν σας ταιριάζουν, προσπαθώντας να κρατήσετε κοντά σας ανθρώπους που δεν σας τιμούν ή δεν σας αναγνωρίζουν. Οι σκέψεις σας, τα συναισθήματά σας, οι επιλογές σας εξαρτώνται από την αντίδραση των άλλων.
Σε αυτή την προσπάθεια, συχνά παραμερίζετε τα δικά σας “θέλω”. Κάνετε τα πάντα για να πείσετε τους γύρω σας για την αξία σας – λες και η αναγνώρισή τους θα γεμίσει το κενό που κάποτε σχηματίστηκε μέσα σας. Ελπίζετε ότι αν σας εκτιμήσουν, αν σας αγαπήσουν, θα διαλύσετε την παλιά πληγή. Μα η αλήθεια είναι πως η ασφάλεια βρίσκεται μέσα μας. Είναι το πώς φερόμαστε στον εαυτό μας όταν όλα δείχνουν να καταρρέουν. Όταν μας στηρίζουμε με πίστη και αγάπη, ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές.
Αν νιώσατε υποτίμηση, ίσως να δυσκολεύεστε να εκτιμήσετε την αξία σας. Ίσως να προσπαθείτε υπερβολικά να αποδείξετε ότι αξίζετε, κυρίως σε εκείνους που δεν έχουν τη δύναμη ή την ευαισθησία να σας το αναγνωρίσουν. Ακόμα κι όταν πετυχαίνετε κάτι σημαντικό, μπορεί να μην το θεωρείτε αρκετό. Κι ένα μικρό λάθος γίνεται συχνά η αφορμή να επικρίνετε ασταμάτητα τον εαυτό σας.
Μπερδεύετε την επιβεβαίωση με την εκτίμηση. Αναζητάτε την επιβεβαίωση για τα χαρίσματά σας, αλλά ξεχνάτε ότι η εκτίμηση πηγαίνει πιο βαθιά. Δεν αφορά μόνο το τι μπορείτε να προσφέρετε ή να πετύχετε – αφορά την ουσία σας, την ύπαρξή σας στο σύνολό της. Όταν μαθαίνουμε να εκτιμούμε τον εαυτό μας με τις αδυναμίες και τις ατέλειές μας, αρχίζουμε να νιώθουμε πληρότητα. Δεν χρειάζεται να είναι όλα τέλεια για να αξίζουμε την αγάπη και τον σεβασμό, ειδικά από τον ίδιο μας τον εαυτό.
Αν έχετε νιώσει παραμέληση, πιθανώς αναπτύξατε μια ισχυρή αίσθηση αυτάρκειας. Μπορεί να είστε ανεξάρτητοι, να φροντίζετε τους άλλους, αλλά να δυσκολεύεστε να αφήσετε κάποιον να σας φροντίσει. Συχνά παραμελείτε τις δικές σας ανάγκες, φοβούμενοι μήπως αν τις εκφράσετε, σας εγκαταλείψουν ξανά. Διστάζετε να πείτε “όχι”, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι βάζετε σε δεύτερη μοίρα τον εαυτό σας.
Η παραμέληση του εαυτού μας μοιάζει με μια σιωπηλή εγκατάλειψη. Όταν δεν ακούμε τις ανάγκες μας, όταν δεν σεβόμαστε τα συναισθήματά μας ή δεν εμπιστευόμαστε τις σκέψεις μας, γινόμαστε εμείς εκείνοι που μας πληγώνουν. Η αυτοφροντίδα ξεκινά όταν δείχνουμε κατανόηση, επιείκεια και σεβασμό στον εαυτό μας. Όταν μας αγκαλιάζουμε για όλα όσα είμαστε, χωρίς όρους.
Η απόρριψη μπορεί να αφήσει ένα βαθύ αποτύπωμα. Όταν έχουμε νιώσει απόρριψη, αναζητούμε συχνά επιβεβαίωση για την αξία μας – ακόμα και για την ίδια μας την ύπαρξη. Μπορεί να ανεχόμαστε την επίκριση, ακόμα κι όταν πληγώνει τον πυρήνα μας, γιατί αυτό το συναίσθημα μάς είναι γνώριμο. Και ταυτόχρονα, αμφιβάλλουμε για εμάς. Συγκρινόμαστε συνεχώς με τους άλλους, θεωρώντας ότι είναι καλύτεροι, πιο άξιοι, πιο αποδεκτοί.
Η αμφιβολία αυτή μας οδηγεί να εμπιστευόμαστε ανθρώπους που μας προκαλούν ένταση – ίσως επειδή μας θυμίζουν το παρελθόν. Αντίθετα, εκείνοι που φέρνουν ηρεμία με τη σταθερότητα και τη προβλεψιμότητά τους μας προκαλούν ανασφάλεια. Φοβόμαστε μήπως αποτύχουμε, μήπως η απόρριψη ξαναγίνει μέρος της ζωής μας. Και για να αποφύγουμε αυτόν τον φόβο, θυσιάζουμε τις ανάγκες μας, ακόμα και τις αξίες μας, προσπαθώντας να ικανοποιήσουμε τους άλλους.
Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, σημαντικός, πολύτιμος. Δεν χρειάζεται να αποδείξουμε σε κανέναν την αξία μας – την έχουμε ήδη, γιατί υπάρχουμε. Είμαστε επαρκείς, πλήρεις, όμορφοι. Έχουμε το δικαίωμα να ζήσουμε, να δημιουργήσουμε, να μοιραστούμε, να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε.
Αν βιώσατε απόρριψη, εγκατάλειψη, υποτίμηση ή παραμέληση, να θυμάστε: δεν φταίξατε εσείς. Οι άνθρωποι συχνά μεταφέρουν τα τραύματά τους από γενιά σε γενιά, μέχρι να βρεθεί κάποιος που θα σπάσει αυτόν τον φαύλο κύκλο. Εσείς μπορείτε να είστε αυτός ο άνθρωπος. Με το να αρχίσετε να σέβεστε τον εαυτό σας όπως του αξίζει.
Θεραπεύοντας την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, αλλάζουμε τη ζωή μας. Οι σκέψεις μας, τα συναισθήματά μας, η ματιά μας στον κόσμο – όλα μεταμορφώνονται. Και το σημαντικότερο: δεν μεταφέρουμε τα τραύματά μας στις επόμενες γενιές. Δίνουμε στα παιδιά μας το δώρο μιας καθαρής, φωτεινής αρχής, όπου η αξία τους δεν θα αμφισβητηθεί ποτέ.
Η αγάπη για τον εαυτό μας δεν είναι εγωισμός. Είναι το θεμέλιο για κάθε μορφή αγάπης. Μας αξίζει να αγαπάμε και να αγαπιόμαστε, με την πληρότητα και την ομορφιά που φέρνει η αποδοχή του αληθινού μας εαυτού.