Όταν η επιλογή συντρόφου γίνεται επιλογή ζωής για το παιδί

Όταν αποφασίζουμε να δημιουργήσουμε μια σχέση, είναι εύκολο να παρασυρθούμε από την επιφανειακή έλξη, την ανάγκη για συντροφικότητα ή την κοινωνική πίεση που μας ωθεί να “προχωρήσουμε” στη ζωή μας. Όμως, όταν η σκέψη μας στρέφεται στο να φέρουμε στον κόσμο ένα παιδί, η ευθύνη γίνεται βαθιά, σοβαρή, ιερή. Δεν πρόκειται πλέον μόνο για εμάς∙ πρόκειται για μια νέα ψυχή, έναν άνθρωπο που θα διαμορφωθεί, θα πονέσει ή θα ανθίσει, με βάση τις δικές μας επιλογές.

Η ερώτηση που χρειάζεται να τολμήσουμε να κάνουμε, χωρίς φόβο, χωρίς αυταπάτες, είναι: Είναι ο άνθρωπος δίπλα μου κατάλληλος γονιός; Είμαι εγώ έτοιμος/η να είμαι ο γονιός που θα χρειαστεί αυτό το παιδί;

Αυτή η ερώτηση δεν είναι κατηγορία προς τον εαυτό μας ή τον άλλο. Είναι πράξη αυτογνωσίας και αληθινής αγάπης. Γιατί το παιδί δεν έχει τη δυνατότητα επιλογής. Θα μεγαλώσει με ό,τι του προσφέρουμε. Κι αν η σχέση μας βασίζεται σε ανεκπλήρωτες ανάγκες, φόβους, ανασφάλειες, αν επιλέξουμε κάποιον απλώς επειδή δεν θέλαμε να είμαστε μόνοι, επειδή πίστεψαν οι άλλοι πως «ήταν ώρα», τότε το παιδί θα πληρώσει το τίμημα μιας απόφασης που δεν ήταν δική του.

Γιατί ένας τοξικός γονιός, ακόμα και αν δεν ζει πια στο ίδιο σπίτι, θα συνεχίσει να έχει επιρροή, θα συνεχίσει να “μιλάει” μέσα από τις πράξεις και τις απουσίες του. Θα παρεμβαίνει και θα επηρεάζει το παιδί. Η φωνή του, οι συμπεριφορές του, η ενέργειά του θα διαμορφώνουν καθημερινά το περιβάλλον του παιδιού. Κι όσο πιο τοξικός/ή είναι, τόσο περισσότερη εξουσία θα αποκτά η παρουσία του, εκείνος ή εκείνη θα συνεχίζει να επηρεάζει —συχνά με τρόπους υπόγειους, ανεπίγνωστους, αλλά καθοριστικούς.

Και τότε, το παιδί θα θυμώσει. Όχι γιατί είναι άδικο ή αχάριστο, αλλά γιατί ένιωσε να προδίδεται εκεί όπου έπρεπε να προστατευτεί. Θα κουβαλά θυμό για την επιλογή που κάναμε και δεν θα μπορεί να τον εξηγήσει, αλλά θα τον εκφράζει —με συμπεριφορές, με αποστάσεις, με σιωπή ή με κραυγές. Κι εμείς, οι γονείς, θα απορούμε γιατί γινόμαστε αποδέκτες τόσων συναισθημάτων, χωρίς να καταλαβαίνουμε ότι η ρίζα βρισκόταν στην αρχή, όταν αγνοήσαμε τα σημάδια ή τις εσωτερικές μας αμφιβολίες.

Η αγάπη δεν είναι μόνο συναίσθημα. Είναι επιλογή, ευθύνη, πράξη καθημερινή. Και το γονεϊκό καθήκον δεν είναι απλώς να ταΐσουμε, να ντύσουμε, να εκπαιδεύσουμε. Είναι να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές συναισθηματικό περιβάλλον, όπου το παιδί θα νιώθει ότι έχει αξία, ότι είναι αποδεκτό όπως είναι, ότι μπορεί να εξελιχθεί χωρίς να κουβαλάει τα βάρη των ενηλίκων.

Δεν υπάρχει τέλειος γονιός. Υπάρχει, όμως, ο γονιός που τολμά να κοιτάξει μέσα του, που ζητά βοήθεια όταν χρειάζεται, που επιλέγει με σοφία και αγάπη όχι μόνο τον σύντροφο, αλλά και τον τρόπο που θα διαμορφώσει το οικογενειακό του σύστημα.

Γιατί κάποια λάθη δεν διορθώνονται εύκολα. Και το τίμημα της απερισκεψίας μπορεί να μετατραπεί σε σιωπηλή, μακροχρόνια θλίψη —όχι μόνο για εμάς, αλλά για τους πιο αθώους ανάμεσά μας: τα παιδιά μας.

Γι’ αυτό, ας σταθούμε με ενσυναίσθηση, με σύνδεση και ειλικρίνεια απέναντι σε αυτή την απόφαση. Ας δώσουμε στα παιδιά μας την ευκαιρία να μεγαλώσουν με λιγότερο πόνο απ’ όσο ίσως ζήσαμε εμείς. Αυτό, ίσως, είναι και το πιο δυνατό δώρο που μπορούμε να τους κάνουμε: η υπεύθυνη, συνειδητή επιλογή.

Αγγελική Μπολουδάκη